آیا رزمایش موشکی ایران ناقض قطعنامه 2231 است؟

اواخر هفته گذشته در جریان آخرین روز رزمایش موشکی اقتدار ولایت، موشک‌های بالستیک قدر H  با موفقیت به سمت اهداف از پیش تعیین شده در فاصله یک هزار و چهارصد کیلومتری شلیک شدند.

این رزمایش که به گفته سردار سلامی جانشین فرماندهی کل سپاه پاسداران حامل پیام امنیت و آرامش برای سرزمین‌های اسلامی بود، با واکنش مقامات آمریکایی مواجه شد و تقریبا تمام اعضای هیئت حاکمه آمریکا در باب آن داد سخن سر دادند و این رزمایش را ناقض قطعنامه های بین المللی دانستند.

سامانتا پاور نماینده آمریکا در سازمان ملل نیز روز جمعه در جمع خبرنگاران از طرح موضوع  رزمایش موشکی اخیر ایران در شورای امنیت خبر داد و این رزمایش را شلیک خطرناک نامید! همچنین جان کری وزیر خارجه آمریکا در نشست خبری دیروز خود در پاریس به رزمایش موشکی ایران واکنش نشان داد و تهدید کرد در صورتی که ایران به آزمایش‌های موشکی ادامه دهد، تحریم‌های بیشتری بر این کشور اعمال خواهد شد.

تقریبا میان همه طرف‌های مذاکرات منتهی به توافق هسته‌ای، اشتراک نظر وجود دارد  که رزمایش اخیر موشکی ایران نقض برجام محسوب نمی‌شود؛ حتی جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید در نشست خبری هفته گذشته خود به صراحت به این موضوع اشاره کرد؛ اما نکته مورد سوال این است که آیا رزمایش اخیر موشکی ایران که مقامات آمریکایی را به تکاپو انداخته، نقض قطعنامه 2231 محسوب می شود یا خیر؟

برخی معتقدند در قطعنامه 2231 صرفا در قالب توصیه‌ای به بحث توان موشکی ایران اشاره شده و هیچگونه الزام و اجباری در آن قید نشده است ؛ در این قطعنامه ضمن اعمال محدودیت 8 ساله برای ورود و خروج مواد و ابزار مرتبط با ساخت موشک به ایران، به مسئولان کشورمان توصیه شده که از توسعه برنامه موشکی بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای، اجتناب کنند؛ به عبارت دیگر عده ای معتقدند، لحن قطعنامه 2231 در رابطه با برنامه موشکی ایران غیرالزام آور است و ضمانت اجرایی درباره آن وجود ندارد. 

در همین زمینه، حمید بعیدی نژاد مدیر کل سیاسی و امنیت بین‌الملل وزارت امور خارجه طی یادداشتی ضمن تصریح بر اینکه توان دفاعی ایران از جمله بحث توسعه توان موشک‌های متعارف، از چارچوب برجام خارج است و این نکته‌ای است که حتی اعضای 1+5  در جریان مذاکرات آن را پذیرفتند، نوشت: در قطعنامه 2231 شورای امنیت در دو سطح به بحث موشکی پرداخته شده است؛ اول آنکه محدودیت ها علیه نقل و انتقال تجهیزات موشکی به ایران تا پایان یک دوره هشت ساله ادامه یابد و دوم آنکه شورای امنیت به ایران توصیه نموده است که از توسعه موشک های بالستیکی که توانایی حمل سلاح های هسته ای را دارند خودداری نماید.

فواد ایزدی کارشناس و تحلیلگر مسائل استراتژیک طی مصاحبه‌ای با تاکید بر اینکه رزمایش های موشکی ایران نقض برجام نیست، اظهار کرد: آمریکایی ها از یک طرف می‌گویند اقداماتی را انجام داده‌اند که ایران دیگر نمی‌تواند به سمت دستیابی به سلاح هسته‌ای حرکت کند و راه های رسیدن به این مسیر را مسدود کردند؛ از طرف دیگر نسبت به آزمایش‌های موشکی ایران اعلام نگرانی می‌کنند. مسأله این است که اگر آن‌ها راه دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را مسدود کرده اند پس چرا بیهوده نگران حرکت ایران به این سمت هستند.

همچنین نوذر شفیعی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نیز با تاکید بر اینکه آزمایش‌های اخیر ناقض برجام نیست، در مورد این ادعا که این آزمایشات ناقض قطع‌نامه  2231 است، تصریح کرد: مسأله کلیدی در این زمینه این است که ایران فقط یک بند این بیانیه را قبول کرده و بقیه بندهای قطع‌نامه مورد قبول ایران نیست.