طی ماه‌های گذشته «نفوذ» یکی از پرکاربردترین واژه‌های مورد استفاده توسط مقام معظم رهبری بوده است؛ ایشان بارها با تأکید بر نفوذ از مسئولین و نخبگان خواسته‌اند تا نسبت به این موضوع هوشیاری بیشتری داشته باشند.
اگرچه نفوذ تلاش جدید و یا روشی نوین از سوی دشمن برای مقابله با ایران نبوده و از دیرباز این سطح از دشمنی با ایران وجود داشته است، اما طی سال‌های اخیر و به‌ویژه در ادامه مذاکرات هسته‌ای ایران این موضوع به‌عنوان یک خطر جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده و رهبر انقلاب نیز از همین رو تأکیدات خود را در این خصوص بیشتر کرده‌اند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با اعضای مجمع جهانی اهل‌بیت (ع) برای اولین بار به تشریح ابعاد نفوذ پرداخته و فرمودند: «نظام استکباری و در رأس آن‌ها آمریکا امروزه درصدد است که با بهره‌گیری از موضوعات مختلفی مانند موضوع هسته‌ای در کشور نفوذ سیاسی، فرهنگی و اقتصادی داشته باشد تا از همین دریچه بتواند اهداف شوم خود را در مقابله با جمهوری اسلامی ادامه دهد و از صدور تفکر انقلاب اسلامی به کشورهای منطقه جلوگیری کند.»
دشمنان انقلاب اسلامی در ادامه پیاده کردن جنگ نرم در کشور پروژه نفوذ را کلید زده و تمام سرمایه‌گذاری خود را برای اجرای کامل این پروژه قرار دادند؛ چراکه بهترین و کم‌هزینه‌ترین روش برای ضربه زدن به انقلاب اسلامی و نظام در حال حاضر برای دشمن پیاده‌سازی این پروژه است.
ابعاد نفوذ تا حد زیادی برای همه تعریف شده است، اما بیشترین و مهم‌ترین ابعادی که برای این پروژه از سوی دشمن متصور است، نفوذ سیاسی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی است که مقابله با هر یک از سطوح نفوذ در کشور بیشتر بر عهده گروهی قرار گرفته است.
رهبر انقلاب مهم‌ترین سطوح از نفوذ در کشور را نفوذ سیاسی و نفوذ فرهنگی می‌دانند و در این راستا تأکید می‌کنند: «دشمن سعی می‌کند در زمینه فرهنگی، باورهای جامعه را دگرگون کند؛ و آن باورهایی را که توانسته این جامعه را سرِپا نگه دارد جابه‌جا کند، خدشه در آن‌ها وارد کند، اختلال و رخنه در آن‌ها به‌وجود بیاورد. خرج‌ها می‌کنند؛ میلیاردها خرج می‌کنند برای این مقصود؛ این رخنه و نفوذ فرهنگی است.»
کارشناسان فرهنگی معتقد هستند هدف اصلی دشمن از نفوذ فرهنگی، نوعی سلطه فکری و درنهایت باور سازی برای ملت ایران است؛ بیژن نوباوه، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس بر این باور است که در روش نفوذ فرهنگی که با ابزار مختلفی انجام میشود، مردم بی آن‌که متوجه شوند به نفع کشورهای غربی، تغییر رفتار میدهند.
در حقیقت پروژه نفوذ در ابعاد مختلف در کشور بر مبنای نفوذ فرهنگی قرار گرفته است؛ به‌عبارت‌دیگر اگر دشمن بتواند باورهای ملت ایران را تغییر دهد و افکار مردم را از تفکرات انقلاب اسلامی تهی کند، زمینه برای نفوذ سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی نیز فراهم میشود.
در دوران بعد از مذاکرات هسته‌ای از آنجا که عده‌ای از افراد فعال در بدنه دولت معتقد بودند که بایستی درهای اقتصادی و فرهنگی کشور را به روی غرب گشوده شود، زمینه برای نفوذ فرهنگی دشمن در کشور بیشتر فراهم شد.
از مصادیق نفوذ فرهنگی در کشور در حال حاضر می‌توان به برخی از شبکه‌های گسترده در فضای مجازی اشاره کرد که با هدف استحاله فکری جوانان در پوشش شبکه‌های مختلف کارآفرینی و یا بازاریابی فعالیت می‌کنند.
از نمونه این دوره‌های کارآفرینی می‌توان به «استارت‌آپ ویکندهای جهانی» که با همکاری مشترک برخی سازمان‌های دولتی با حمایت گوگل و مجموعه‌ای از شرکت‌های کلان خارجی مانند کوکاکولا، مایکروسافت و ... در ایران برگزار میشود اشاره کرد.
تناقضی که در طرح آمریکایی استارت‌آپ ویکند به چشم می‌خورد این است که شرکت گوگل از یک‌سو با تحریم‌های اینترنتی علیه ایران همراه میشود و در پاسخ درخواست وزارت ارتباطات مبنی بر پذیرفتن قوانین ایران جهت فعالیت در کشورمان می‌گوید «ایران حقی برای مدیریت اینترنت ندارد» و از سوی دیگر باانگیزه‌های خیرخواهانه اقدام به راه‌اندازی طرح کارآفرینی استارت‌آپ می‌کنند.
نفوذ فرهنگی و به دنبال آن نفوذ رسانه‌ای امروزه مصادیقی در همه سطوح فضای مجازی پیدا کرده است که در نوع کارآفرینی به سبک استارت‌آپ، مدیران اصلی این طرح به همراهی برخی مسئولین که اعتقادی به موضوع نفوذ نداشته و یا خود از عاملان نفوذ در کشور هستند، در تلاش‌اند افراد خاصی را به شکل تعریف شده برای مدیران غربی تربیت و به بدنه رسانه‌ای کشور وارد کنند که نتیجه این اقدام این افراد اگرچه ایرانی هستند اما تفکراتشان مانند مدیران غربی است و این افراد به بازوی اجرایی آن‌ها در کشور تبدیل می‌شوند.
هرچند که نفوذ رسانه‌ای از مدت‌ها قبل در کشور کلید خورده و برخی از عاملان آن‌ها نیز طی ماه‌های گذشته دستگیر شده‌اند اما باید در نظر داشت همان‌طور که بارها رهبر معظم انقلاب فرمودند بهترین راه مقابله با فرهنگ بیگانه، تقویت فرهنگ بومی است. فرهنگ بومی در کشور ما، فرهنگی ایرانی اسلامی است که مردم سال‌ها با آن آمیخته‌اند و این فرهنگ عاشورایی، فرهنگ مبارزه است که ما سال‌ها با این فرهنگ انقلابی زندگی کردهایم.
لذا در بعد نفوذ رسانه‌ای بایستی رسانه‌های همسو با انقلاب و اسلام تقویت شوند و گام‌های مؤثری برای هماهنگی این رسانه‌ها در سطح کشور برداشته شود.
آگاهی بخشی در فضای رسانه‌ای، شناسایی عناصر رسانه‌ای مستعد و انقلابی، تربیت و آموزش این عناصر، شناسایی و جذب نخبگان به‌منظور تشکیل شبکه‌های فعال رسانه‌ای و ... راه‌کارهایی مناسب جهت تقویت قوای انقلابی برای مقابله با جبهه نفوذ هستند.
گسترش فضاهایی نظیر نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال انقلاب اسلامی می‌تواند محیط سالمی را برای فعالیت فعالان در این عرصه فراهم کرده و با آموزش‌هایی که بر مبنای آرمان‌های انقلاب اسلامی صورت می‌گیرد، علاوه بر جلوگیری از باز شدن مسیر نفوذ، نیروهایی هم‌تراز با انقلاب اسلامی تربیت کند.
جذب نیروی انسانی و تشکیل بانک فعالان رسانه‌ای انقلابی
یکی از مهم‌ترین کارکردهای فضاهایی مانند این نمایشگاه‌ها، جذب نیروی انسانی است؛ به شکلی که این نمایشگاه‌ها می‌تواند فضای ثبت‌نام از تمامی بازدیدکنندگان و شرکت‌کنندگان علاقه‌مند به کار رسانه‌ای را فراهم کند.
هرکدام از این بازدیدکنندگان یک استعداد بالقوه در عرصه فضای مجازی هستند که می‌توانند به‌صورت بالفعل درآیند و اولین گام در این راستا ثبت‌نام از علاقه‌مندان است که در نمایشگاه‌ها صورت می‌گیرد.
راه‌اندازی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی
این نمایشگاه‌ها با برگزاری کارگاه‌های آموزشی و نشست‌های مختلف مانند آموزش‌های خبرنگاری عملی، شبکه‌سازی، جریان سازی و ... نیروهای زیادی را آموزش دهد.
این کارگاه‌ها که با گواهی‌های معتبر آموزشی نیز همراه می‌شوند وسیله‌ای برای افزایش انگیزه فعالان در این عرصه است؛ بسیاری از فعالان در ابتدا به دنبال کسب درآمد از این فضا نیستند هرچند با ادامه این آموزش‌ها و گسترش فعالیت نخبگان در این عرصه، این کارگاه‌ها جنبه مالی هم داشته و کارآموزان می‌توانند وارد عرصه کسب درآمد از این فضا شوند.
معرفی نخبگان رسانه‌ای به رسانه‌های انقلابی
افرادی که در این کارگاه‌ها آموزش‌های اصولی را فرا می‌گیرند با استفاده از فضای نمایشگاه و با آشنایی با سایر رسانه‌های دیجیتالی انقلابی، ارتباطات خود با این رسانه‌ها را گسترش میدهند. این افراد ضمن بهره‌مندی از محیطی که می‌توانند فعالیت‌های خود را در آن به ثبت برسانند، به‌مرورزمان تخصص و تجربه کافی در این عرصه را نیز به دست آورده و درنهایت به‌عنوان نیروهای هم‌تراز با انقلاب اسلامی در سایر رسانه‌های انقلابی فعالیت می‌کنند.
این افراد می‌توانند در گام‌های بعدی اقدام به راه‌اندازی فضاهای مرتبط با انقلاب اسلامی در فضای مجازی کرده و خود نیز به‌عنوان یکی از صاحبان رسانه‌های دیجیتال انقلاب اسلامی در دوره‌های بعدی این نمایشگاه‌ها شرکت کنند.
شناسایی نخبگان رسانه‌ای
بسیاری از افراد هستند که علاوه بر علاقه‌مندی، استعداد لازم جهت حضور در عرصه رسانه‌های دیجیتال را نیز دارند، اما به دلایل مختلف امکان بروز استعدادهای خود در این عرصه را نداشته‌اند.
شناسایی نخبگان فضای مجازی مهم‌ترین رکن برای مقابله با جریان نفوذ رسانه‌ای در کشور است؛ با توجه به پویایی فضای مجازی، فعالیت در این فضا نیازمند ذهن‌های خلاق و پویا در این عرصه است و از این رو با شناسایی و جذب نخبگان فضای مجازی در ابتدا از پیوستن ناخواسته این افراد به جریان نفوذ جلوگیری شده و در ادامه می‌توان با بهره‌گیری از توانایی و استعدادهای این افراد در زمینه مقابله با نفوذ در فضای مجازی اقدامات مؤثری به عمل آورد.
انگیزه سازی برای نیروهای انقلابی جهت ورود به این فضا
فعالیت در فضای مجازی برای نیروهای انقلابی ازآنجایی‌که خود را یکه و تنها می‌بینند سخت بوده و گاهی دیده شده است که این افراد انگیزه‌های خود را ازدست‌داده و بعد از مدتی فعالیت‌های آن‌ها کاهش پیدا کرده است.
این نمایشگاه‌ها نیروهای متعهد و انقلابی را گرد هم جمع می‌کند و آن‌ها را وارد یک فضای رقابتی کرده تا شرکت‌کنندگان ضمن بهره‌گیری از تجربیات یکدیگر خود را تنها ندیده و برای فعالیت بیشتر انگیزه‌های لازم را به دست آورند.
ایجاد این فضا به‌مرورزمان باعث ارتقای سطح رسانه‌های انقلابی شده و همچنین باعث میشود در فضای مقابله با جبهه‌های مقابل که همان جبهه نفوذ در فضای رسانه‌ای است توانمندی‌های نیروهای انقلابی گسترش پیدا کرده و تأثیر این مقابله بیشتر و کارآمدتر باشد.
تشکیل یک جبهه از فعالین رسانه‌ای انقلابی و به‌کارگیری این جبهه در عرصه‌های خاص حمایت از انقلاب اسلامی
در اتفاقات مختلف و حوادث گوناگون در کشور دیده شده است که فضای مجازی کمک زیادی به پیشبرد اهداف گروه‌ها کرده است؛ در جریان فتنه 88 مشاهده شد که بهره‌گیری از این فضا توانست افراد زیادی را در یک نقطه جمع کند و آشوب‌های زیادی به دنبال آن به راه افتاد.
کمپین‌های متعددی نیز در حال حاضر در حال فعالیت هستند که از این فضا بهره می‌برند؛ در جریان مسابقه خندوانه نیز دیده شد که رقابت میان دو فرد تبدیل به یک رقابت سیاسی در فضای مجازی شد و هر کدام از این افراد درنهایت با توجه به انتشار پیام‌هایی در فضای مجازی توانستند بیش از 2 میلیون رأی کسب کنند.
یکی از اصلی‌ترین پیامدهای نمایشگاه‌هایی از این دست تقویت شبکه‌های مجازی متشکل از نیروها و رسانه‌های انقلابی است که در مواقع حساس می‌تواند جریان مهمی را در کشور به راه بیندازد و یا اینکه با یک جریان مانند جریان‌های نفوذ در این عرصه مقابله کند.
قطعاً برهه‌های خاصی از زمان وجود دارد که این فعالان انقلابی لازم است از حریم انقلاب اسلامی دفاع کنند و این نمایشگاه می‌تواند چنین شرایطی را فراهم و یا تسهیل کند؛ چراکه یک جبهه متحد از رسانه‌های انقلابی به‌خوبی می‌تواند در خدمت پیشرفت و گسترش اهداف انقلاب اسلامی قرار گیرد و در عرصه‌های مختلف از آرمان‌ها و خط قرمزهای انقلاب امام خمینی حمایت کنند.
هرچند بسیاری از کارشناسان در عرصه فضای مجازی معتقد هستند برای مقابله با جبهه نفوذ، قوانین دقیق و مشخصی وجود ندارد و بایستی قوانین متناسب با این موضوع تصویب شود، اما توجه به این نکته هم مهم است که تا زمانی که برخی از مسئولین برای عناصر نفوذ رسانه‌ای در کشور فرش قرمز پهن کرده و اقدامات آن‌ها را توجیه و تفسیر کرده یا از آن‌ها دفاع می‌کنند نگرانی از نفوذ رسانه‌ای وجود خواهد داشت.
