از نخستین روزهای آغاز به کار دولت تدبیر و امید، دور جدیدی از اختلافات وزارت نفت و نیرو آغاز شد؛ اختلافاتی که حتی دامنه آن تا نشستهای خبری و مطبوعاتی وزرای این دو وزارتخانه کلیدی دولت هم کشیده شده است.
بیژن زنگنه وزیر نفت حدود دو سال قبل با انجام سخنرانی در یکی از کمیسیونهای تخصصی مجلس شورای اسلامی، شعله این اختلافات را روشن کرد و وی در یکی از کمیسیونهای تخصصی مجلس شورای اسلامی نسبت به ارزان فروشی برق توسط مسئولان وزارت نیرو انتقاد و خطاب به نمایندگان خانه ملت اعلام کرده بود: «هم اکنون صادرات برق ارزان رقیب صادرات گاز طبیعی ایران شده است.»
با این وجود، مسئولان وزارت نیرو به ویژه چیت چیان در طول دو سال گذشته همواره سعی کردهاند با مذاکره و به کار بردن دیپلماسی خاص دولتمردان تدبیر و امید از رسانه ای شدن اختلافات بین وزارت نفت و نیرو در حوزه صادرات برق و انرژی جلوگیری کنند.
در این بین وزارت نفت در ادامه فعالیتهای خود برای حضور در تجارت و بازار برق ایران، سال گذشته در اطلاعیه ای اعلام کرد: «وزارت نفت _از طریق شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران حسب مورد_ مسئولیت تامین گاز مورد نیاز را برای تولید برق با هدف صادرات به مقدار و در نقطه مورد توافق بر عهده خواهد گرفت و گاز مورد نیاز را به عنوان آورده شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران به عنوان سرمایهگذار تحویل خواهد داد.»
صدور این اطلاعیه هم با واکنش مسئولان وزارت نیرو روبرو شد تا آنجایی که علیرضا دائمی معاون برنامه ریزی وزیر نیرو به اطلاعیه وزارت نفت مبنی بر احداث نیروگاه توسط بخش خصوصی با نظارت وزارت نفت واکنش نشان داد و اعلام کرد: وزارت نفت به هیچ وجه قصد ورود به حریم وزارت نیرو را ندارد.
ادامه اختلافات بر سر صادرات برق یا گاز
در همین حال حمید چیتچیان شهریور ماه سال جاری در نشستی خبری در جمع خبرنگاران با بیان اینکه توسعه صادرات برق ایران با اولویت کشورهای همسایه بر اساس سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی مورد تاکید و تایید مقام معظم رهبری است، گفت: بر این اساس اصل صادرات برق نیاز به مذاکره با هیچ دستگاه و یا سازمانی نیست.
این عضو کابینه دولت تدبیر و امید با اعلام اینکه اگر ایران که بزرگترین دارنده ذخایر گاز جهان است، نتواند برق تولید و صادر کند، پس صادرات برق در کجای جهان و برای کدام کشورها اقتصادی است؟
این در حالی است که بیژن زنگنه وزیر نفت هم در نشست خبری مشابه در هفته دولت درباره اینکه دولت چه زمانی قرار است در اختلاف به وجود آمده میان دو وزارتخانه نیرو و نفت بر سر اینکه صادرات برق بهصرفه تر است یا گاز به جمعبندی برسد؟ تاکید کرد: با فرض اینکه ما هر مترمکعب گاز را به نرخ ٤٠ سنت به ترکیه صادر میکنیم، آنها عمده گازی که از ما میخرند را به برق تبدیل میکنند، در واقع از هر مترمکعب گازی که دریافت میکنند، پنج کیلووات ساعت برق تولید میکنند، با احتساب اینکه هر کیلووات ساعت برق ١٠,٥ سنت پای آن کشور آب بخورد، اگر ما برق را به قیمت هفت سنت به آنجا صادر کنیم، آیا دیگر ترکیه از ما گاز خواهد خرید؟
انحلال وزارت نیرو منتفی شد
در همین حال با مطرح شدن طرح ادغام وزارت نفت و نیرو و انحلال بخش وزارت نیرو و انتقال آن به وزارت نفت، موج جدیدی از اختلافات این دو وزارتخانه کلید خورد که در نهایت وزیر و معاونان وزارت نیرو با یک دیپلماسی تمام عیار به نوعی دولت را مجبور به عقب نشینی کردند.
در نهایت دی ماه سال جاری اسحاق جهانگیری مپعاون اول رئیس جمهوری در جمع مدیران صنایع آب و برق، اعلام کرد: طرح ادغام وزارت نفت و نیرو منحل شده تا با این اظهار نظر، برای دست کم چند روز آتش اختلافات این دو وزارتخانه فروکش کند.
توانیر برای نیروگاهسازی نفتیها مجوز صادر نمیکند
به گزارش مهر، با این وجود به نظر میرسد وزارت نفت و نیرو کماکان بر سر مواضع خود اصرار دارند به طوریکه اظهارنظر جدید مدیرعامل شرکت ملی صادرات گاز ایران به نوعی از پابرجا ماندن اختلافات بین این دو دستگاه حکایت دارد.
علیرضا کاملی مدیرعامل شرکت ملی صادرات گاز ایران در گفتگو با پایگاه خبری وزارت نفت با بیان اینکه تاکنون پنج توافق نامه برای صادرات برق از طریق گاز انجام گرفته است، درباره اینکه این توافقنامه ها چه زمانی به قرارداد تبدیل می شود، گفته است: احتمال می رود این شرکتها هم اکنون در حال مذاکره با توانیر برای اخذ مجوز هستند.
مدیرعامل شرکت ملی صادرات گاز با بیان اینکه بدون گرفتن مجوز از توانیر امکان صادرات برق وجود ندارد، تاکید کرده است: هنوز هیچ کدام از شرکتهای طرف قرارداد با وزارت نفت موفق به دریافت مجوز از توانیر نشدند.
به گفته این مقام مسئول، شرکتهای علاقهمند برای صادرات برق بعد از گرفتن مجوز از توانیر و دیگر مجوزهای لازم میتوانند به این شرکت برای مذاکره نهایی مراجعه کنند.