به گزارش افکارخبر، ثانیه شمار انتظار رویت گزارش جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره ایران که تا حد زیادی مربوط به «پی ام دی» (فعالیت های ادعایی) می شود در حال نزدیک شدن به اعداد پایانی است و همین امر موجب شده تا حدس و گمان های زیادی در مورد جزئیات این گزارش جدید زده شود.
یکی از مواردی که در این رابطه زیاد به گوش می رسد و هیاهوی زیادی نیز بر سر آن به راه افتاده این است که ممکن است پرونده پی ام دی بسته نشود. در همین رابطه برای تحلیل این موضوع با «ریچادر نیفو» از اعضای سابق تیم هسته ای آمریکا به گفتگو نشستیم.
«نیفو» عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته ای آمریکا و کارشناس امور تحریم ها و امنیت بین الملل و عدم اشاعه تسلیحات در وزارت خارجه آمریکا و محقق دانشگاه کلمبیا آمریکا است. متن این گفتگو به شرح زیر است:
*«یوکیو آمانو» مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، در جدیدترین اظهارات خود گفته است که گزارش این آژانس در مورد پی ام دی گزارش سیاه و سفید نخواهد بود، بر اساس این گفته ها آیا می توان گفت که پرونده پی ام دی مرتبط با پرونده هسته ای ایران بسته نخواهد شد؟
مطمئنا گزارش آژانس سیاه و سفید نخواهد بود. آژانس اطلاعات زیادی در دست دارد که باید آنها در نظر گرفته شوند. به نظر من ایران و غرب بویژه آمریکا هر یک نوع خاصی از گزارش آژانس را می پسندند. گزارشی مورد رضایت ایران خواهد بود که آژانس در آن به اطلاعات گذشته خود توجه نکند. بالعکس گزارشی مورد نظر آمریکا و همپیمانانش خواهد بود که بر اساس اطلاعات فعلی و اطلاعاتی که در پی ام دی وجود دارد استناد کرده باشد. آژانس برای ارائه گزارشی که مورد نظر آمریکا باشد باید از تمامی همکاری هایی ایران و اطلاعاتی که تهران در اختیار این نهاد گذاشته چشم پوشی کند.
اما ممکن است آژانس در گزارش خود این نکته را ذکر کند که ایران اطلاعاتی را در اختیار گذاشته که با اطلاعات قبلی آژانس تناقض دارد. بر همین اساس آژانس خواهد گفت اطلاعاتی که جمع آوری کرده احتمالا دقیق هستند اما نمی تواند آن را ثبات کند و بر اساس این وضعیت می توان گفت که گزارش آژانس سفید و یا سیاه نخواهد بود. در نتیجه ممکن است با اعلام این نکته که بازرسی ها به پایان رسیده پرونده پی ام دی بسته شود اما با این وجود نتوان با قطعیت گفت که هیچ برنامه نظامی هسته ای در ایران وجود ندارد. اما باید به این نکته اشاره شود که در هر شرایطی این امر (بسته شدن یا نشدن پی ام دی) اهمیت چندانی ندارد چون صرف نظر از اینکه آژانس چه گزارشی را منتشر می کند بر اساس پروتکل الحاقی ایران موظف خواهد بود که با آژانس در این رابطه که ثابت شود هیچ فعالیت هسته ای پنهانی ندارد همکاری کند. اگر ایران بخواهد که «نظارت گسترده» آژانس را بپذیرد و این نکته را ثابت کند که فعالیت هسته ای این کشور کاملا صلح آمیز است باید همانند تمام کشورهایی که پی ام دی را پذیرفته اند با بازرسان آژانس همکاری کند.
* ایران اعلام کرده که بسته شدن پی ام دی شرط اجرای برجام است و بر اساس بند 14 برنامه جامع اقدام مشترک کشورهای 1+5 موظف هستند که قطعنامه ای را در شورای حکام آژانس ارائه کنند که این گزارش منجر به بسته شدن موضوع پی ام دی شود، اما با توجه به شرایط فعلی آیا ممکن است که این امر محقق نشود؟
همانطور که اشاره شد ممکن است پی ام دی بسته شود اما برای 1+5 و یا آژانس غیر ممکن است که با این امر موافقت کنند که در شرایطی که پروتکل الحاقی پذیرفته شده در مورد فعالیت های گذشته تحقیق نکنند. همکاری ایران با آژانس ممکن است تحت عنوان پی ام دی باشد اما همکاری ایران باید فراگیر باشد.
*بر اساس اظهارات اخیر آمانو پیش بینی شما درباره تصمیم آتی شورای حکام آژانس درباره ایران چگونه است؟
پیش بینی من این است که شورای حکام قطعنامه ای را تصویب می کند که گزارش مدیر کل درباره پرونده پی ام دی را تصدیق کرده و در حالیکه این موضوع (پی ام دی) را بطور رسمی مختومه می کند وی (آمانو) را موظف به ادامه تحقیقات درباره برنامه هسته ای ایران به عنوان بخشی از اجرای پروتکل الحاقی می کند.
این امر تفاوتی با آنچه که از کره جنوبی، ژاپن، آلمان، و یا هر کشور دیگری که پروتکل الحاقی را پذیرفته، خواسته شده ندارد. ممکن است در آینده اطلاعات بیشتری در مورد فعالیت های گذشته ایران منتشر شود اما اگر مشخص شود که برنامه هسته ای ایران کاملا صلح آمیز است و ایران با صداقت در حال اجرای برجام است آنگاه پی ام دی نه برای ایران و نه برای 1+5 ایجاد مشکل نمی کند.
