فرصت طلایی «روحانی» در آنکارا

به گزارش افکارنیوز، روزنامه لبنانی «السفیر»، یادداشتی را به قلم «محمد نورالدین» درباره سفر امروز «حسن روحانی» رئیس‌جمهور ایران به ترکیه منتشر کرد. در این یادداشت که با تیتر «فرصت برای روحانی و بار برای رجب طیب اردوغان» منتشر شد به بررسی ابعاد مختلف سفر ۲ روزه روحانی به ترکیه پرداخته شد.

بر اساس این گزارش، حسن روحانی امروز برای سفری دو روزه به آنکارا رفت تا با «عبدالله گل» رئیس جمهور و رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه دیدار و گفت‌وگو کند. این نخستین سفر روحانی به ترکیه به عنوان رئیس‌جمهور ایران است. آخرین سفر رئیس‌جمهور ترکیه به ایران به ۱۳ فوریه ۲۰۱۱ چند ماه پیش از آغاز بحران سوریه بود و اردوغان نیز ۲۸ ژانویه گذشته به ایران سفر کرده بود. در سفر نخست‌وزیر ترکیه به ایران، مجموعه توافقاتی اقتصادی به ویژه در بخش انرژی میان دو طرف صورت گرفت و توافق شد که یک شورای عالی برای همکاری‌های دوجانبه تاسیس شود و نخستین نشست‌های این شورا قرار است در آنکارا تحت نظارت اردوغان و روحانی برگزار شود. لذا پیش بینی می‌شود که مسئله اقتصادی در اولویت و صدر مذاکرات رئیس‌جمهور ایران در ترکیه باشد و چه بسا که درباره قیمت‌های نفت و گاز صادراتی به ترکیه نیز توافقهایی حاصل شود به ویژه که آنکارا خواستار کاسته شدن قیمت آنهاست.

در ادامه این یادداشت آمده است: دو طرف درباره امکان صادرات گاز ایران به اروپا از طریق ترکیه نیز گفت‌وگو خواهند کرد به ویژه که تقویت روابط اقتصادی مورد نیاز دو طرف است هرچند که آنها درباره بحران‌های منطقه‌ای از جمله عراق و سوریه در مقابل یکدیگر قرار دارند.

نویسنده همچنین تاکید می‌کند: بی‌تردید مسئله سوریه از مهمترین مسائل مطرح در دیدارهای روحانی با مقامات ترکیه خواهد بود هرچند که ایرانی‌ها نتوانستند در سفر اخیر اردوغان به تهران او را متقاعد کنند که موضع خصمانه خود علیه نظام سیاسی در سوریه را تغییر دهد و از گروه‌های مسلح معارض در این کشور حمایت نکند. شاید یکی از دلایل نگاه مثبت ایران به دولت اردوغان، درگیری‌های اخیر او با جماعت «فتح‌الله گولن» باشد که ایرانی‌ها به دلیل ارتباطاتش با آمریکا و اسرائیل با سوء ظن به او می‌نگرند. دلیل دیگر نیز می‌تواند همکاری‌های امنیتی و اطلاعاتی میان ترکیه و ایران باشد که حتی در بدترین شرایط بحرانهای منطقه‌ ادامه داشته است. از سوی دیگر اختلاف ترکیه با عربستان که رقیب نخست ایران در منطقه است، موجب شده که ایرانی‌ها کمترین نگاه منفی را درباره دولت برخاسته از حزب عدالت و توسعه ترکیه داشته باشند و بر اساس اصل «دشمن دشمن من دوست است» به ترکیه گرایش بیشتری نشان دهند. هرچند که باید توضیح داد ایران به ترکیه و عربستان به چشم دشمن نگاه نمی‌کند.

نویسنده یادآور می‌شود: این سفر در حالی صورت می‌گیرد که ایران از نظر منطقه‌ای و بین‌المللی در جایگاه بالایی قرار دارد و پیش‌بینی می‌شود ایرانی‌ها و غربی‌ها به ویژه بر سر پرونده هسته‌ای به توافقاتی دست یابند که این امر زمینه ساز تغییر معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد بود.

نورالدین می‌نویسد که هرچند که ترکیه عضو پیمان آْتلانتیک شمالی(ناتو) است اما رسانه‌های ترکیه می‌گویند که اردوغان برای واشنگتن به یک بار تبدیل شده اما در مقابل ایران برای خود در منطقه فرصت ایجاد کرده است و این امر موجب می‌شود که قدرت مانور و حرکت ترکیه در منطقه کاهش یابد و در روابط آمریکا و ایران گشایش حاصل شود.

بر اساس این یادداشت، اختلاف میان غرب و ترکیه همچنان بر سر اقدام آنکار در تسهیل فعالیت‌های جهادی‌های خارجی ادامه دارد به ویژه که تحقیقات صورت گرفته نشان می‌دهد که مهاجمی که به موزه یهودیان در ۲۴ می گذشته در بروکسل حمله کرده، همواره به ترکیه رفت و آمد داشته است.

نویسنده در پایان میگوید: در سایه رویکردهای ناکام ترکیه در قبال مصر، کشورهای حوزه خلیج [فارس]، سوریه و ...روحانی از تمامی شرایط لازم و مناسب برای اعمال فشار بر اردوغان درباره مسائل منطقهای برخوردار است. اما اینکه اردوغان از این امر عبرت گرفته باشد و از توهمات و اشتباهات خود دست بردارد، هنوز جای تردید دارد.