این روزها مواضع، اقدام‌ها و رویکردهای ترامپ، بیش از هر کس، فعالان ضدانقلاب را خشمگین کرده است. آنها که طی ۴ سال گذشته به امید بازگشت ترامپ به کاخ‌سفید روزگار می‌گذراندند و طی حدود ۲ماه اخیر و با انتخاب او به‌عنوان چهل‌وهفتمین رئیس‌جمهور آمریکا، مشغول جشن گرفتن «آخرین روزهای عمر جمهوری اسلامی» بودند، یکباره با غافلگیری قطع بودجه از سوی کارفرما مواجه شدند.
درحالی‌که براندازان طی هفته‌های اخیر برای آغاز به کار ترامپ لحظه‌شماری می‌کردند و بر این گمان بودند که او در نخستین لحظات حضور در اتاق‌بیضی کاخ‌سفید، بی‌درنگ مواضعی تند علیه جمهوری‌اسلامی اتخاذ می‌کند و «فشارحداکثری ۲» را کلید خواهد زد، در روزهای گذشته با شوک‌های پیاپی مواجه شده‌اند.
در شرایطی که از زمان آغاز به‌کار ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا، مواضع او درباره مواجهه با ایران، انتظارات براندازان را برآورده نکرده بود، صدور فرمان متوقف کردن همه کمک‌های خارجی از سوی رئیس‌جمهور آمریکا، ضربه کاری دیگری بر پیکر ضدانقلاب به‌حساب می‌آید؛ دستوری که اگرچه موقت است، اما احتمال تجدیدنظر اساسی در این کمک‌ها، براندازان را نسبت به آینده فعالیت‌های خود نگران کرده است.
۱
حمایت‌ها از چه زمانی آغاز شد؟
- کمک‌های مالی دولت آمریکا به جریان‌های برانداز از سال۲۰۰۹ تاکنون تحت برنامه «توسعه دمکراسی در شرق نزدیک(NERD)» به چهره‌ها و گروه‌های مختلف اپوزیسیون اختصاص یافته است. با این حال از سال ۲۰۰۴ تاکنون فهرستی از کمک‌های آمریکا به رسانه‌ها و براندازان ایرانی منتشر شده است.
۲
کدام گروه‌های ایرانی تحت‌تأثیر قرار گرفتند؟
- بررسی‌ها نشان می‌دهد در شرایط کنونی حدود ۳۰ نهاد و جریان ایرانی ضدانقلاب فعال در آمریکا از دستور ترامپ متأثر شده‌اند. گفته می‌شود مؤسسه‌هایی مانند «توانا»، «رادیو زمانه» و «سازمان حقوق‌بشر ایران»، ازجمله مؤسسه‌هایی به‌شمار می‌روند که بودجه‌شان قطع شده است. علاوه‌بر اینها گفته می‌شود با صدور این دستور فعالیت‌های شبکه‌هایی مانند ایران‌اینترنشنال و صدای آمریکا نیز تحت‌تأثیر قرار خواهد گرفت.
۳
کمک‌ها با چه پوشش‌هایی اختصاص می‌یافت؟
- فعالیت در حوزه حقوق‌بشر
- فعالیت در عرصه حقوق زنان
- دریافت بودجه برای آزادی اینترنت
- فعالیت در قالب اقلیت‌های جنسی
- اختصاص کمک به اقلیت‌های دینی
- کمک به مجموعه‌هایی با تعریف «بنیاد»
- کمک‌های خیریه
۴
قطع کمک‌ها توصیه چه کسی بود؟
- موضوع قطع کمک به اپوزیسیون خارج‌نشین توصیه‌ای بود که از سوی «ریچارد هاس»، رئیس پیشین شورای روابط خارجی آمریکا تجویز شد. او اعتقاد داشت از طریق اپوزیسیون فعال در خارج از کشور نتیجه‌ای برای آمریکا حاصل نخواهد شد و آنان تنها موجبات هزینه مالی را فراهم می‌کنند و توانایی اقدام خاصی را ندارند. به‌گفته او، نسبت به کسانی که در اپوزیسیون مدعی هستند باید با ایران مواجهه سخت و نظامی داشت، باید بی‌اعتنا بود.
۵
چرا کمک‌ها قطع شد؟
- ناکارآمدی جریان‌های برانداز و عدم‌تحقق چشم‌اندازهای ترسیمی آنان از یک‌سو و در اولویت قرار گرفتن مشکلات اقتصادی داخلی آمریکا تحت راهبرد «اول آمریکا» از سوی دیگر زمینه‌ساز قطع کمک‌های مالی به جریان‌های ضدانقلاب شده است.
ترامپ، دستت درد نکنه!
اگرچه دستور ترامپ دربرگیرنده بخش‌های متنوعی است، اما بودجه‌های دولتی اختصاص‌یافته به برنامه‌های جریان‌های برانداز ایرانی نیز به‌صورت موقت قطع خواهد شد تا اختصاص اینگونه کمک‌ها مورد بازنگری کلی قرار گیرد. در چنین شرایطی با توجه به اینکه سیاست «اول آمریکا» راهبرد اولویت‌دار کاخ‌سفید در دوره تازه به‌حساب می‌آید، احتمال قطع دائم کمک‌های دولت آمریکا، فعالان ضدانقلاب را بیش از پیش نگران کرده و زمینه‌ساز بروز بگومگوهایی در میان آنان درباره کارآمدی بودجه‌هایی از دولت آمریکا شده است.
- شهرام همایون، فعال سیاسی ضدانقلاب: حرکت ترامپ در تاریخ بی‌سابقه بوده‌است. او بودجه جریان‌های ایرانی را به‌مدت ۳ ماه قطع کرد. من از این بابت خوشحالم؛ چراکه این پول‌ها نه برای منافع ملی ایران، بلکه در جهت ضد آن مصرف می‌شد و حالا عده‌ای مشغول عزاداری هستند؛ «آقای ترامپ، دستت درد نکنه». یک عده یتیم شدند؛ چراکه دولت آمریکا ۱۸، ۱۹ سال است که حدود ۶۵ میلیون دلار به برخی ایرانیان می‌دهد و مردم روح‌شان هم خبر ندارد.
- مهدی خلجی، تحلیلگر شبکه ایران‌اینترنشنال: براندازان در دنیای توهم‌آمیزی زندگی می‌کنند. بخشی از براندازان درباره همه‌چیز از ترامپ و اسرائیل گرفته تا خودشان و جامعه ایران دچار توهم هستند. ترامپ هر کاری کند، آنان می‌گویند ایران شکست خورده است؛ مشکل، زیستن آنان در یک دنیای توهمی است. این اپوزیسیون است که ضعیف شده است.
- رامین پرهام، کارشناس سیاسی ضدانقلاب: امیدوارم این بودجه هرچه سریع‌تر قطع شود. قطع بودجه ۶۰میلیون دلاری شبکه‌های ماهواره‌ای توسط ترامپ، اپوزیسیون را با شرایط دشواری روبه‌رو می‌کند. شبکه‌های من‌وتو، ایران‌اینترنشنال و صدای آمریکا رویکرد شکست‌خورده مریم رجوی و سازمان منافقین را دنبال می‌کنند.
خشم ضدانقلاب
قطع موقت کمک‌های مالی به براندازان ایرانی که طی سال‌های گذشته در چارچوب‌های مختلف از قبیل بنیادها، مؤسسه‌های حقوق‌بشری و به بهانه‌های مختلف صورت می‌گرفت، این روزها موجی از خشم و نگرانی را در اردوگاه براندازان به‌دنبال داشته است.
- لادن بازرگان، فعال سیاسی ضدانقلاب: متأسفانه ترامپ همیشه با کارهای خود، همه را سورپرایز می‌کند. امید ما الان باید به مارکو روبیو(وزیر امور خارجه آمریکا) باشد. باید دید برنامه بزرگ‌تر دولت ترامپ چیست؟ آیا می‌خواهند با ایران سر میز مذاکره بنشینند؟ دیگر خیلی نباید روی آمریکا حساب کرد.
- فرزین ندیمی، کارشناس سیاسی ضدانقلاب: اینکه دولتی در آمریکا سر کار می‌آید که شعار اصلی‌اش فشار حداکثری بر دولت ایران بود، اما نخستین کاری که می‌کند تضعیف جامعه مدنی ایران است، یک تناقض است. با این اقدام با یک نوع افول مواجه خواهیم شد.
- مهدی صارمی‌فر، کارشناس شبکه ایران‌اینترنشنال: از پاییز ۱۴۰۱ دولت آمریکا سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی روی موضوع وی‌پی‌ان‌ها کرده که اکنون با این اقدام به خطر می‌افتد.
- فرداد فرحزاد، مجری شبکه ایران‌اینترنشنال: آنچه تاکنون از ترامپ (در تقابل با جمهوری اسلامی) دیده‌ایم، بسیار متفاوت از آن چیزی است که قبل از روی کار آمدن او خیلی از فعالان سیاسی ایرانی به‌دنبال آن بودند. اقدام دولت آمریکا در قطع حمایت‌های مالی، دسترسی میلیون‌ها ایرانی به وی‌پی‌ان ها را در خطر قرار داده است. توقف این حمایت‌ها، راه را برای اجرای کامل پروژه اینترنت ملی همواره می‌کند.
