دیابت نوع 1 و نوع 2 علی‌رغم داشتن یک نام مشترک، تفاوت‌ها و شباهت‌های قابل توجهی دارند. هر دو بیماری شامل سطوح غیرطبیعی بالای قند خون هستند که اگر کنترل نشوند، می‌توانند خطرات جدی برای سلامتی ایجاد کنند. این افزایش قند خون به دلیل مشکلاتی در تولید یا عملکرد هورمون انسولین رخ می‌دهد.
نقش انسولین در بدن
انسولین، هورمونی است که توسط لوزالمعده تولید می‌شود و وظیفه اصلی آن کمک به ورود قند غذا به سلول‌ها برای تولید انرژی است. در دیابت نوع 1 و نوع 2، این فرآیند به طور طبیعی انجام نمی‌شود:
در دیابت نوع 1، بدن به طور کامل تولید انسولین را متوقف می‌کند. این امر باعث می‌شود سطح قند خون به‌شدت افزایش یابد.
در دیابت نوع 2، بدن همچنان انسولین تولید می‌کند اما سلول‌ها به مرور زمان نسبت به آن مقاوم می‌شوند. این وضعیت به نام مقاومت به انسولین شناخته می‌شود.
تفاوت‌های دیابت نوع 1 و نوع 2
پیشگیری
دیابت نوع 1: هیچ راهی برای پیشگیری از آن وجود ندارد. این بیماری یک وضعیت خودایمنی است که سیستم ایمنی به سلول‌های تولیدکننده انسولین در پانکراس حمله می‌کند.
دیابت نوع 2: قابل پیشگیری است. اصلاح سبک زندگی، شامل تغذیه سالم، فعالیت بدنی منظم و مدیریت وزن می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد.
علت‌ها
دیابت نوع 1: علت دقیق آن مشخص نیست، اما عواملی مانند عفونت‌های ویروسی و ژنتیک می‌توانند نقش داشته باشند.
دیابت نوع 2: عواملی مانند چاقی، سبک زندگی بی‌تحرک، تغذیه ناسالم و ژنتیک (سابقه خانوادگی) از عوامل اصلی هستند.
گروه‌های سنی در خطر
دیابت نوع 1: معمولاً در کودکان و جوانان تشخیص داده می‌شود.
دیابت نوع 2: بیشتر در بزرگسالان، به‌ویژه افراد با اضافه وزن یا چاقی، رخ می‌دهد.
انسولین درمانی
در دیابت نوع 1: انسولین تنها راه درمان است. بدون انسولین، عوارضی مانند کتواسیدوز دیابتی (DKA) ممکن است رخ دهد.
در دیابت نوع 2: بسته به شدت بیماری، مدیریت ممکن است شامل اصلاح سبک زندگی، مصرف داروهای خوراکی یا انسولین باشد.
شباهت‌های دیابت نوع 1 و نوع 2
هر دو نوع دیابت با آزمایش‌های خون تشخیص داده می‌شوند، از جمله:
تست A1C: میانگین سطح قند خون در دو تا سه ماه گذشته را نشان می‌دهد.
آزمایش گلوکز پلاسما ناشتا: سطح قند خون را پس از حداقل هشت ساعت ناشتا بودن اندازه‌گیری می‌کند.
تست تصادفی گلوکز پلاسما: سطح قند خون را بدون نیاز به ناشتا بودن بررسی می‌کند.
علائم اصلی هر دو نوع دیابت شامل موارد زیر است:
.افزایش تشنگی
.افزایش ادرار
.خستگی شدید
.کاهش وزن غیرقابل توضیح
.تاری دید
در دیابت نوع 2، ممکن است عارضه‌ای به نام Acanthosis Nigricans (تیره شدن پوست در نواحی چین‌خورده مانند پشت گردن) نیز مشاهده شود که نشانه مقاومت به انسولین است.
.عوارض
.عوارض مزمن دیابت شامل:
.بیماری قلبی
.مشکلات کلیوی
.آسیب عصبی
.مشکلات بینایی
.مشکلات پا
.مدیریت بیماری
مدیریت هر دو نوع دیابت شامل:
.رعایت رژیم غذایی سالم
.انجام ورزش منظم
.نظارت بر سطح قند خون
.مصرف داروهای تجویزشده
.کنترل فشار خون و کلسترول
.دریافت حمایت از تیم مراقبت‌های بهداشتی
آیا شما در معرض خطر هستید؟
دیابت نوع 1
افرادی که والدین یا خواهر و برادرشان به دیابت نوع 1 مبتلا هستند یا افرادی که سابقه خانوادگی بیماری‌های خودایمنی دارند، بیشتر در معرض خطر هستند.
دیابت نوع 2
عوامل خطرساز دیابت نوع 2 عبارتند از:
.چاقی یا اضافه وزن
.سبک زندگی بی‌تحرک
.تغذیه ناسالم
.سابقه خانوادگی دیابت
.افزایش سن
برای ارزیابی خطر ابتلا به دیابت نوع 2، می‌توانید از ابزارهای ارزیابی آنلاین یا مشاوره با یک متخصص استفاده کنید.
نتیجه‌گیری
دیابت نوع 1 و نوع 2 هرچند شباهت‌هایی دارند، اما از نظر علل، روش‌های پیشگیری و درمان با یکدیگر متفاوت هستند. آگاهی از تفاوت‌ها و شباهت‌های این دو نوع دیابت می‌تواند به مدیریت بهتر بیماری و کاهش خطرات مرتبط کمک کند.
