«کوچه پر از ماشین و افراد مسنی است که به همراه پسران و دختران و نوه‌هایشان برای تزریق واکسن کرونا به نزدیک‌ترین خانه‌های بهداشت و پایگاه‌های تزریق واکسن به منزلشان، آمده‌اند تا دز اول و یادآور واکسن را دریافت کنند. آخه هر روز و هر ساعت در رسانه‌های جمعی اعلام می‌شود که اولویت تزریق واکسن با افراد واجد شرایط مانند سالمندان است و باید آن را تزریق کنند.ازاین‌رو از سر کوچه تا داخل حیاط خانه‌های بهداشت را با لوله‌های آهنی داربست زده بودند تا افراد به ترتیب و فاصله‌گذاری مناسب به داخل راهنمایی شوند...» در آن روزها هر هفته هر ماه خبرهای متعددی از ساخت و واردات محموله‌های واکسن به کشور در رسانه‌ها منتشر می‌شد و نوید خلاصی از آن کابوس وحشتناک را می‌داد. امروز نزدیک به ۲ سال از روزهای طلایی تزریق واکسن کرونا می‌گذرد و دیگرکسی از آن حرفی نمی‌زند. نه رسانه‌ها، نه مردم، نه سازمان غذا و دارو و نه وزارت بهداشت! این در حالی است که بعد از گذشت سالیان متوالی از پاندمی آنفلوانزا در جهان هرساله در نزدیکی فصول سرد سال تمام سازمان‌های رسمی نظام سلامت، تزریق واکسن آنفلوانزا را توصیه و رسانه‌ها نسبت به آن خبرهای متعدد تولید می‌کنند. اما دوسالی می‌شود که هیچ‌کس نمی‌پرسد از واکسن کرونا چه خبر؟ آیا این به معنای پایان کرونا برای همیشه است؟ آیا دیگر نگرانی برای آن وجود ندرد؟
بایدها و نبایدهای واکسن‌های یادآور کرونا
برای پاسخگویی به این سؤالات به سراغ احسان مصطفوی نایب‌رئیس انجمن علمی اپیدمیولوژیست‌های ایران رفته‌ایم.مصطفوی در گفت‌وگو با فارس در خصوص چرایی تزریق هرساله واکسن آنفلوانزا می‌گوید: یکی از دلایل استقبال تزریق هرساله واکسن آنفلوانزا، فرهنگ‌سازی است که در طول سال‌ها انجام شده و تأکیدی است که هرساله توسط افراد و متخصصان دراین‌رابطه صورت‌گرفته است.این مسئله به دلیل توصیه‌های سازمان‌های بین‌المللی و مجموعه وزارت بهداشت است که لزوم تزریق واکسن سالانه آنفلوانزا برای گروه‌های پرخطر را مورد تأکید قرار می‌دهند و افراد جامعه هم این توصیه‌ها را رعایت می‌کنند. وی در ادامه می‌گوید: در زمان پاندمی کرونا با یک بیماری نوپدید مواجه شدیم که در ابتدای گزارش، ناشناخته‌های زیادی در مورد آن وجود داشت؛ خصوصاً در سال اول که برای آن واکسن و درمان مؤثری در دسترس نبود، مرگ‌ومیر نسبتاً قابل‌توجهی داشت و محدودیت‌های بسیار زیادی متعاقب پاندمی آن در دنیا اتفاق افتاد. بعد از تزریق واکسن کرونا کمی شرایط عادی شد و مرگ‌ومیرها کاهش پیدا کرد؛ قسمتی از این کنترل نسبی اوضاع به دلیل پوشش قابل‌توجه واکسن در جامعه و قسمتی از آن به دلیل ابتلای درصد قابل‌توجهی از جامعه به این ویروس بود. البته قسمتی هم متأثر از سویه‌های جدیدی بود که اشکال خفیف‌تری از بیماری را نشان می‌دادند. تمامی این عوامل باعث شد که شدت بیماری به‌تدریج کاهش پیدا کرد و محدودیت‌ها به‌تدریج برداشته شد؛ بنابراین شدت توجه به آن به‌تدریج کمتر شد و در حال حاضر در مقایسه با سال‌های اول پاندمی کمتر توصیه به واکسن یادآور کرونا می‌شود.
علت شایعات تزریق واکسن کرونا چه بود؟
مصطفوی در خصوص رصد وضعیت ویروس کرونا در جهان، توضیح می‌دهد: میزان شیوع این بیماری و سویه‌های در گردش هم در ایران و هم در جهان توسط مراجع ذی‌صلاح رصد می‌شود و اگر سویه‌های جدیدی گزارش شوند که بر اساس ارزیابی‌ها نیاز به تزریق واکسن‌های یادآور و به‌روز شده باشد، اطلاع‌رسانی‌های لازم انجام می‌شود. وی در واکنش به شایعات حاکی از عوارض تزریق واکسن کرونا مانند سکته‌های قلبی و... در فضای مجازی می‌گوید: یکی از وظایف سازمان‌هایی که مجوز تولید و تزریق واکسن را صادر می‌کنند این است که به‌صورت دقیق بر اساس چارچوب‌های علمی که تعریف شده است، در کنار ارزیابی اثربخشی واکسن‌ها، مطالعات بی‌خطری واکسن‌ها را نیز انجام دهند تا این اطمینان حاصل شود که واکسن در عین اثربخشی، بی‌خطر است. همچنین پس از تزریق عمومی واکسن، این رصد و پایش در خصوص عوارض واکسن اتفاق می‌افتد تا اگر احیاناً عوارض جدی منتسب به واکسن گزارش شد، اقدامات لازم برای توقف تزریق آن انجام شود.وی در خصوص شایعات عوارض جدی واکسن کرونا می‌گوید: بخشی از آن چیزی که در خصوص عوارض تزریق واکسن کرونا در جامعه مطرح شده، که متأسفانه در یک مقطع زمانی بسیار پررنگ شده بود، توسط گروه‌های ضد واکسن‌ها انجام شد که این افراد نه‌تنها با واکسن کرونا بلکه با هر نوع واکسنی مخالف هستند. رئیس گروه بهداشت و درمان انجمن علمی اپیدمیولوژیست‌های ایران توضیح می‌دهد: گاهی اوقات عوارضی که افراد عادی به واکسن‌ها منسوب می‌کنند، می‌تواند ناشی از عوارض ابتلای به آن بیماری یا سایر بیماری‌هایی باشد که به طور هم‌زمان با تزریق واکسن ممکن است روی دهد و تمایز این دو برای افراد عادی به‌راحتی مقدور نیست.
بر اساس شواهد علمی که تاکنون منتشر شده و در دسترس است، عوارض جدی منتسب به واکسن‌های کرونا گزارش نشده است.
