در یک آزمایش از مردم خواسته شد که به مدت ۱۵ دقیقه در اتاقی ساکت بنشینند و به افکار خود بپردازند. آن‌ها این امکان را داشتند که یک دکمه را بزنند و به خود شوک الکتریکی وارد کنند.
شوک فیزیکی ناخوشایند است، اما بسیاری از مردم آن را به ناراحتی عاطفی ناشی از کسالت و بی حوصلگی ترجیح دادند. از میان ۴۲ شرکت‌کننده، تقریباً نیمی از آن‌ها حداقل یک‌بار دکمه را فشار دهند، با این وجود که در اوایل مطالعه شوک را تجربه کرده بودند و گزارش دادند که برای جلوگیری از تجربه مجدد آن، حاضرند پول پرداخت کنند. یکی از شرکت کننده‌ها در طول آزمایش ۱۹۰ بار به خودش شوک الکتریکی وارد کرد!
بی حوصلگی احساسی ناخوشایند است که همه ما تجربه می‌کنیم. بی حوصلگی به این معناست که مغز نیاز دارد درگیر کار مهمی باشد و درست مانند احساس درد نشانه مهمی از سوی مغز به بدن است که به فرد می‌گوید در خطر است. بی‌حوصلگی همچنین نشانه‌ای برای شماست که اوضاع زندگیتان خوب پیش نمی‌رود. محققان می‌گویند تجربه این حس فرصتی برای ایجاد تغییری مثبت در زندگی است و نباید به دنبال راه فرار از آن باشید.
ارین وست گیت، روانشناس اجتماعی در دانشگاه فلوریدا که در مورد بی‌حوصلگی پژوهش می‌کند و یکی از نویسندگان آزمایش شوک الکتریکی است، می‌گوید: «بی‌حوصلگی نوعی زنگ خطر برای بدن است. این احساس نشان می‌دهد فرد از زندگی خود راضی نیست و احساس موفقیت نمی‌کند. توجه به این احساس و قدم گذاشتن در راه درست ضروری است.»
بی‌حوصلگی و بداخلاقی
وست‌گیت و همکارانش در طی پژوهشی در سال ۲۰۲۱ دریافتند که کسالت و بی‌حوصلگی می‌توانند فرد را به سمت رفتار‌های آسیب زننده سوق می‌دهد. شرکت کنندگان مجبور به نگاه کردن یک ویدیو ۲۰ دقیقه‌ای خسته کننده بودند. در حین تماشای این ویدیو افراد مایل به انجام هر کاری برای سرگرم کردن خود بودند.
از میان ۶۷ شرکت کننده‌ای که این ویدیوی خسته کننده را تماشا کردند، ۱۲ نفر از آن‌ها (۱۸ درصد) انگل‌هایی که برایشان فراهم شده بود را در یک آسیاب قهوه انداختند. در مقایسه با گروه دیگری که در حال تماشای یک مستند جالب بودند، فقط یک نفر از ۶۲ شرکت کننده شروع به آسیاب کردن این انگل‌ها کرد.
آزمایش‌های دیگری نیز ارتباط میان بی‌حوصلگی و انواع مختلف رفتار‌های بد را مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که میان این احساس آزاردهنده و رفتار‌های غیراخلاقی مانند آزار کلامی یا خشونت فیزیکی و قلدری رابطه‌ای وجود دارد. البته بی‌حوصلگی لزوماً باعث بروز رفتار‌های بد نمی‌شود و تنها دعوتی برای انجام کاری متفاوت است؛ چه خوب و چه بد.
وست‌گیت و تیمش در مجموعه‌ای دیگر از آزمایش‌ها که نزدیک به ۲۰۰۰ نفر شرکت کننده داشت، از افراد خواستند یک ویدیوی پنج دقیقه‌ای از یک سنگ یا یک ویدیوی جالب‌تر را تماشا کنند. همه افراد حاضر در مطالعه این گزینه را داشتند که دستمزد سایر شرکت کنندگان در مطالعه را کاهش دهند، بدون اینکه هیچ سودی برای خودشان داشته باشند.
شرکت کنندگانی که مشغول به تماشای ویدیوی حوصله سر بر یک سنگ بودند به مراتب بیشتر از کسانی که ویدیوی جالب‌تری تماشا می‌کردند، دستمزد دیگران را کاهش دادند. با این حال زمانی که شرکت کنندگان بی حوصله دو گزینه پیش روی خود داشتند، یا دستمزد یک غریبه را کاهش دهند یا آن را افزایش دهند، اکثریت قریب به اتفاق تصمیم گرفتند دستمزد دیگران را افزایش دهند. به نظر می‌رسد بی‌حوصلگی در بیشتر افراد اشتیاق برای یک تجربه جدید را افزایش می‌دهد و لزوماً باعث ایجاد رفتار‌های بد نمی‌شود.
به طور خلاصه، کیفیت گزینه‌های پیش روی فرد بی‌حوصله بسیار مهم است؛ در صورت وجود یک گزینه بهتر که به موفقیت فرد یا دیگران کمک می‌کند، بی‌حوصلگی باعث بروز رفتار‌های غیراخلاقی نمی‌شود.
بی‌حوصلگی در مغز
بی حوصلگی نسبت به بیکاری هنگام استراحت متفاوت است. جیمز دانکرت، عصب‌شناس شناختی در دانشگاه واترلو و همکارانش، ۱۰ بزرگسال را در یک اسکنر مغز نشاندند و فعالیت مغز آن‌ها را در حین تماشای کلیپی از مستند طبیعت سیاره زمین و همچنین ویدیویی از دو مرد که لباس‌های شسته شده را آویزان می‌کردند، اندازه‌گیری کردند.
نشستن بی سر و صدا در داخل دستگاه یا تماشای ویدیوی خسته کننده لباس پهن کردن، هر دو مناطقی از مغز که مربوط به فکر کردن است را فعال و بخشی از مغز که مربوط به ضبط و بررسی اتفاقات مهم در اطراف فرد است را خاموش کرد. در این حالت فرد احساس سرگردانی و در نتیجه کلافگی خواهد کرد و بدن به دنبال راهی برای فرار از این احساسات خواهد بود.
چگونه بهتر با بی‌حوصلگی کنار بیاییم
به احتمال زیاد در محل کار یا مدرسه، به طور کل موقعیت‌هایی که استقلال کمتری به ما داده می‌شود، بی‌حوصله می‌شویم. مشکل اصلی بی‌حوصلگی این است: در حالی که به ما می‌گوید چیزی در زندگی ما اشتباه است، هیچ راه حلی پیش پای ما نمی‌گذارد.
هنگامی که احساس ناراحت کننده بی‌حوصلگی را تجربه می‌کنیم پناه بردن به نزدیک‌ترین چیزی که ما را سرگرم می‌کند، یعنی همان تلفن‌های همراه هوشمند، طبیعی است. با این حال دانکرت فاش کرد چنین واکنشی می‌تواند یک چرخه معیوب در زندگی فرد ایجاد کند. زمانی که به کاوش در فضای مجازی می‌پردازید نیز معنادار و با اهمیت نیست، در نتیجه بی‌حوصلگی شما بیشتر خواهد شد.
بجای واکنش سریع به بی‌حوصلگی و انتخاب راحت‌ترین راه فرار بهتر است این احساس را مانند فرصتی برای تنظیم مجدد برنامه زندگی و هدف‌هایتان ببینید. چه کار‌های معنادار دیگری می‌توانید انجام دهید؟ اهداف کوچک و بزرگ شما چیست؟ بی‌حوصلگی و جست و جو برای پیدا کردن راهی درست برای کنار گذاشتن این حس تجربه‌ای مهم در زندگی ما است و تنها سیگنالی مفید و ناخواسته است که به ما کمک می‌کند پیشرفت کنیم و به موفقیت‌های بیشتری برسیم.
