خبرگزاری آمریکایی تحلیل میکند، پیام هشدار آمیز اما ساده ولادیمیر پوتین به ناتو این است، در صورتی که در زمینه ارائه پشتیبانی نظامی به اوکراین بیش از حد افراط کند بر سر جنگی با روسیه که ممکن است سریعا تبدیل به یک جنگ هستهای شود، خطر کرده است.
همچنان که روند جنگ در اوکراین به تدریج به نفع مسکو به پیش میرود، ولادیمیر پوتین تاکید میکند نیازی به تسلیحات هستهای به منظور دستیابی به اهدافش ندارد. اما او در عین حال تاکید میکند این که غرب تصور کند روسیه هرگز از آنها استفاده نخواهد کرد نیز اشتباه است.
پوتین در یک سخنرانی در ماه ژوئن با تاکید مجدد بر دکترین هستهای روسیه صحبت از استفاده از تسلیحات اتمی در صورت تهدید شدن حاکمیت و تمامیت ارضی روسیه کرده و میگوید: «نباید با این موضوع به شکلی ظاهری و سبک برخورد کنیم.»
به نوشته خبرگزاری آسوشیتدپرس، پیامهای هستهای مسکو در ضمن تحرکات کشورهای ناتو برای تقویت قوای اوکراینی خسته و دچار کمبود سلاح خبر از خطرناکترین مرحله در جنگ اوکراین میدهد.
روسیه رزمایشهایی را به همراه تسلیحات هستهای تاکتیکی خود در جنوب روسیه و به همراه متحدش بلاروس که در سال ۲۰۲۳ در آن تعدادی از این تسلیحات را مستقر کرد برگزار کرده است. ویدیوهای منتشر شده از سوی وزارت دفاع روسیه نشان داد که در آنها از پرتابگرهای موشک اسکندر، بمب افکنهای قادر به حمل سلاح هستهای و موشکهای پرتابی از دریا استفاده شدهاند.
کرملین از این رزمایشها به عنوان پاسخ به صحبتهای هشدارآمیز غرب درباره استقرار سربازان ناتو در اوکراین و اجازه دادن به کییف برای استفاده از تسلیحات دوربردتر به منظور اجرای حملات محدود به خاک روسیه یاد کرده است.
«هدر ویلیامز»، یک عضو ارشد مرکز مطالعات بینالمللی و استراتژیک در واشنگتن گفت: «سیگنالها و تهدیدات هستهای یک فاکتور مداوم در فعالیتهای روسیه در رابطه با جنگ اوکراین هستند. رهبران روسیه احتمالا به این نتیجه رسیدهاند که در اوکراین منافع بیشتری دارند تا در رابطه با ناتو و به این ترتیب تهدیدات هستهای را به منظور فرستادن سیگنال تعهدشان به پیروز شدن در جنگ به امید بازداشتن غرب از مداخله استفاده میکنند.»
پوتین از زمانی که جنگ اوکراین را در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ شروع کرد بارها صحبت از توان هستهای روسیه به منظور دفع مداخله غربیها کرده است. ایالات متحده آمریکا و ناتو از رجزخوانی هستهای روسیه انتقاد کرده اما همچنین گفتهاند تغییری در مواضع هستهای روسیه که خبر از یک پاسخ بدهد، ندیدهاند.
به نوشته آسوشیتدپرس پوتین به دنبال موفقیتهای نظامی اخیر روسیه اعلام کرده مسکو نیازمند تسلیحات هستهای برای کسب پیروزی در اوکراین نیست. او همچنین همزمان هشدار داده که حمله کییف به خاک روسیه با تسلیحات دوربردتری که از غرب دریافت کرده به منزله تشدید چشمگیر درگیری خواهد بود، چون برای این منظور باید از اطلاعات و پرسنل نظامی غربی استفاده کند؛ غرب اما این صحبت را رد میکند.
پوتین اخیرا در یک سخنرانی گفت: «نمایندگان اعضای ناتو به ویژه در کشورهای کوچک اروپا باید بفهمند که دارند با چه چیزی بازی میکنند. آنها ممکن است با اتکا کردن به محافظت آمریکا از خود برای زمانی که مورد حمله روسیه قرار بگیرند مرتکب اشتباه شوند. این تشدید دائمی نزاع ممکن است منجر به تبعات شدیدی شود. اگر این تبعات شدید دامن اروپا را بگیرد چطور آمریکا با توجه به برابری ما در حوزه تسلیحات راهبردی اقدام خواهد کرد؟ گفتنش سخت است. آیا شما یک جنگ جهانی میخواهید؟
ماه مه گذشته تاسیسات راداری روسیه مورد حمله پهپادهای اوکراینی قرار گرفتند. تصاویر ماهوارهای نشان دادند یکی از پهپادها به یک رادار در منطقه کراسنودار در جنوب روسیه آسیب رساند. پهپاد دیگری تأسیسات مشابهی را در جنوب کوهستانهای اورال، در فاصله حدودا ۱۵۰۰ کیلومتری از شرق مرز هدف قرار داد.
هر دوی این تاسیسات بخشی از سیستم هشدار اولیه روسیه برای شناسایی شلیک موشکهای بالستیک قارهپیما از فواصل هزاران کیلومتری هستند. مسکو و واشنگتن برای ردیابی موشکهای یکدیگر به چنین سیستمهایی متکی هستند.
در ادامه مطلب خبرگزاری آسوشیتدپرس نوشته شده است، حملات اوکراین به پایگاههای محل استقرار بمبافکنهای با قابلیت حمل سلاح اتمی روسیه و حملات اخیرش به تاسیسات راداری میتواند ممکن است روسیه را به استفاده از تسلیحات اتمی تحت دکترین هستهای خود تحریک کند. تعدادی از سیاستمداران تندروی روسیه از کرملین خواستهاند که با قاطعیت به این پاسخ دهد.
«سرگئی کاراگانف» یک کارشناس سیاست خارجی مرتبط با کرملین در یک گردهمایی برگزار شده در ماه ژوئن در سن پترزبورگ از پوتین درخواست کرد: «برای پیروز شدن در اوکراین یک تپانچه هستهای را به سوی دشمنان غربی ما نشانه بگیرید.»
پوتین اما با رعایت جانب احتیاط پاسخ داد و گفت هیچ تهدید امنیتی که استفاده از زرادخانه هستهای روسیه را تضمین کند شاهد نیست. اما همزمان اشاره کرد مسکو در حال بررسی تغییرات در دکترین هستهای خود است.
به نوشته آسوشیتدپرس، سیاستمداران تندرو در روسیه از زمان شروع جنگ اوکراین تجدید نظر در دکترین هستهای روسیه را مطالبه کردهاند؛ دکترینی که طبق آن مسکو میتواند از سلاحهای هستهای در پاسخ به یک حمله هستهای یا حملهای با سلاحهای متعارف که «موجودیت» دولت روسیه را تهدید میکند استفاده کند. برخی از این سیاستمداران استدلال کردهاند در دکترین فعلی آستانه استفاده از سلاح هستهای بسیار بالا در نظر گرفته شده و این تصور را برای غرب ایجاد میکند که کرملین هرگز به زرادخانه هستهای خود دست نخواهد زد.
«دیمیتری ترنین»، تحلیلگر روابط خارجی عضو انستیتوی اقتصاد جهانی و روابط بینالملل واقع در شهر مسکو که به کرملین مشاوره میدهد، خواستار اصلاح دکترین هستهای شده و پیشنهاد داد در این دکترین اعلام شود که روسیه میتواند زمانی که «منافع ملی بنیادینش در خطر باشد»، همچون مورد جنگ اوکراین، نخست از تسلیحات هستهای استفاده کند.
ترنین گفت: این مهم است به نخبگان حاکم در ایالات متحده و در کل غرب بفهمانیم که نمیتوانند پس از تحریک کردن جنگ با روسیه، خیالشان نسبت به محافظت از خود راحت و آسوده باشد.