کمی کشدار است! سکوت معنادار مقامات آمریکایی در برابر مطالبه دانشجویانی که به تداوم جنگ علیه غیرنظامیان غزه اعتراض دارند، کمی کشدار است.
اگر هم سکوت نکنند، در پاسخ به این سؤال که «چرا به ایران برچسب سرکوبگری میزنید، اما اظهارات «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل مبنی بر لزوم سرکوب دانشجویان آمریکایی را محکوم نمیکنید» سفسطه میبافند و میگویند: این با آن فرق دارد.
با همین استدلالهای غلط است که از پذیرفتن اتهام «استاندارد دوگانه» هم طفره میروند و مثل «آنتونی بلینکن» که سکان دستگاه دیپلماسی ایالات متحده را به دست دارد، پشت پلاکارد «اینجا، آمریکا، مهد دموکراسی قایم میشوند» و میگویند: «این یکی از ویژگیهای بارز دموکراسی است که شهروندان میتوانند دیدگاهها، نگرانیها و خشم خود را در هر زمانی که بخواهند ابراز کنند و به باور من این تجلی قدرت کشور و قدرت دموکراسی آمریکایی است».
ببخشید آقای بلینکن، ما اشتباه برداشت کردهایم یا شما بهطور ضمنی گفتید که «بازداشت حدود ۵۵۰ دانشجوی آمریکایی عضو جنبش همبستگی با غزه مصداق دموکراسی است»؟
خدا را شکر قصد براندازی و هنجارشکنی هم که نداشتهاند و در چارچوب «حق آزادی بیان» که برچسب «Made in the US» خورده است، به عملکرد یک عامل خارجیِ تا بن دندان مسلح در برابر مردمی اعتراض میکنند که با دست خالی و شکم گرسنه، مرگ را به انتظار نشستهاند.
راستی اگر به ادعای خودتان، اعتراض دهها دانشگاه و کالج دانشجویی «تجلی دموکراسی آمریکایی» است، چرا با گارد ویژه به استقبالشان رفتهاید؟ نکند این تصاویر و فیلمهایی که در شبکههای اجتماعی وایرال میشود و مأموران مجهز به کلاهخود، چماق و سپر را نشان میدهد که در حال کتک زدن دانشجویان غیرمسلح و بیدفاع هستند، متعلق به جایی غیر از آمریکا است؟
شرمنده، لباس مأموران و بافت دانشگاه و دانشجوها اصلاً با حال و هوای خاورمیانه همخوانی ندارد، وگرنه برای اینکه چهره دموکراسیتان خدشهدار نشود، حتماً گردن میگرفتیم یا نه، شما که شوخطبعی آمریکایی دارید، خودتان به ما نسبت میدادید و به رسانهها هم میسپردید که پیازداغش را زیاد کنند.
میدانم یکه خوردهاید و از جنگ ویتنام به این سو (اصلاح میکنم باتلاق جنگ ویتنام) با چنین موج گستردهای از اعتراضات دانشجویی مواجه نبودهاید. انگار تاریخ دوباره تکرار شده و باز هم سیاستمداران آمریکایی در سمت اشتباه آن ایستادهاند. ۵۰ سال بعدازآن شکست مفتضحانه، تکرار اشتباه مشابه از سوی آنها که خود را کهنه سیاستمدار مینامند، مایه شرمندگی کل دستگاه دیپلماسی آمریکا است.
اما بعد از ۳۴ هزار و ۲۰۰ کشته که اغلب آنان را زنان و کودکان تشکیل میدهند، پروپاگاندای رسانهایتان بُرد خود را از دست داده و مغلطه «دفاع از خود» جایش را به اتهام «نسلکشی» داده است تاجایی که «برنی سندرز» سناتور یهودیالاصل آمریکایی میگوید: «نتانیاهو نمیتواند به بهانه یهودستیزی حواس مردم را از جنگ غیراخلاقی غزه منحرف کند.»
همزمان با کشف گورهای دستهجمعی در بیمارستانهای غزه و سرریز بوی خون و عفونت از قاب رسانهها، وجدان آدمها هم رفتهرفته بیدار میشود تا آنجا که روز گذشته، «هاله غریط» معاون مرکز رسانهای وزارت خارجه آمریکا در دبی که عنوان رسمی سخنگوی عربزبان وزارت خارجه آمریکا را هم داشت، در اقدامی اعتراضی از مقام خود استعفا داد و در پیامی که در فضای مجازی منتشر کرد، نوشت: «من پس از ۱۸ سال خدمت برجسته در وزارت خارجه، در مخالفت با سیاست غزه ایالات متحده، در آوریل ۲۰۲۴ کنارهگیری کردم.»
دو روز پیش هم دانشجویان معترض دانشگاه کلمبیا سخنرانی «مایک جانسون» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا را مختل کردند.
در آمریکا موسم امتحانات است و جشنهای فارغالتحصیلی در برخی دانشگاهها ازجمله دانشگاه کالیفرنیای جنوبی لغو شدهاند. اینکه با اتمام امتحانات و آغاز تعطیلات بهاره تا چه حد از شدت اعتراضات دانشجویی کاسته شود، تغییری در این واقعیت نمیدهد که با گذشت بیش از ۲۰۰ روز از جنگ غزه، روایت مظلومیت مردم فلسطین از سد سیاستمداران آمریکایی و سانسور رسانههای غربی گذشته و کف خیابانها فریاد زده میشود.
مطالبات دانشجویان
از اکتبر ۲۰۲۳ که به اسم سرکوب حماس، رژیم صهیونیستی جنگ بیامان علیه مردم غزه را آغاز کرد، دانشجویان آمریکایی با برگزاری تجمع، تحصن، اعتصاب غذا و این اواخر برپایی چادر و بست نشستن در پردیس دانشگاهها، اعتراض خود را به سیاستهای جنگ طلبانه اسرائیل نشان دادهاند و خواستار آن هستند که دستکم نهادهای آموزش عالی ایالات متحده حساب خود را از دولتمردان واشینگتن که حامی چشم و گوش بسته تلآویو هستند، جدا کنند.
مطالبه اصلی قشر دانشجویی آمریکا این است که مراکز آموزش عالی که بسیاری از آنها به کمکهای بخش خصوصی وابسته هستند، هرگونه رابطه با حامیان مالی اسرائیلی را قطع کنند.
فعالان دانشجویی میگویند شرکتهایی که در داخل فلسطین اشغالی فعالیت میکنند یا با رژیم صهیونیستی مراوده تجاری دارند، در جنایت علیه مردم غزه همدست هستند و این اتهام علیه دانشگاهها و دانشکدههایی که در این شرکتها سرمایهگذاری میکنند نیز صدق میکند.
درآمد حاصل از موقوفات دانشگاه در تأمین مالی همه بخشها از آزمایشگاههای تحقیقاتی گرفته تا بورسیههای دانشجویی دخیل است. مراکز آموزش عالی اغلب در سهام شرکتهای بزرگ از آمازون گرفته تا مایکروسافت شریک هستند و بهنوبه خود، درآمد حاصل از این شراکت را در صندوقهای مالی خصوصی، صندوقهای شاخصی بورس و موارد مشابه سرمایهگذاری میکنند.
سالیان سال است که بهعنوان راهی برای مقابله با سرکوبگری رژیم صهیونیستی، گروههای دانشجویی حامی فلسطین بر بایکوت، رد کمک مالی و همچنین جنبش تحریم محصولات تولیدشده در سرزمینهای اشغالی تمرکز کردهاند. بااینحال، تاکنون هیچ دانشگاه آمریکایی به چارچوب تحریم اسرائیل تن نداده است، اگرچه در برخی موارد شاهد کاهش روابط مالی آنها با این رژیم بودهایم.
یکی از مسائل مهم این است که در اغلب موارد، دانشگاه مدیریت داراییهای خود را برونسپاری میکند و این بهنوبه خود، مانع از علنی شدن موقعیت آنها در بازار سهام و سرمایه میشود و برای همین است که شفافسازی درباره این وجوه مالی حتی اگر بهطور مستقیم در اسرائیل سرمایهگذاری نشوند، ازجمله مطالبات دانشجویان است.
به گفته دانشجویان، حتی اگر قطع همکاری دانشگاهها با اسرائیل، تأثیری بر جنگ غزه نداشته باشد، همینکه دست آنهایی که از این جنگ سود مالی میبرند، رو میشود، بسیار مهم است.
سابقه اعتراضهای دانشجویی
این نخستین بار نیست که دانشجویان دانشگاههای آمریکا در اعتراض به سیاستهای واشینگتن دست به اعتراض میزنند بااینحال به گفته ناظران، برخورد پلیس با تجمعات دانشجویان حامی فلسطین در مقایسه با دورههای قبل خشنتر است.
در تاریخ اعتراضات دانشجویی آمریکا، اولین مورد به سالهای ۱۹۵۴ تا ۱۹۶۰ بازمیگردد که نتیجه آن لغو قانون جداسازی دانشجویان سیاهپوست به هنگام استفاده از تسهیلات دانشگاه نظیر ناهارخوری بود.
مورد بعدی به اعتراضات دانشجویی سالهای ۱۹۶۸ تا ۱۹۶۹ بازمیگردد که در مخالفت با جنگ ویتنام و از دانشگاه کلمبیا آغاز شد.
درنهایت، دانشجویان معترض، مسئولان دانشگاه کلمبیا را به قطع همکاری با مؤسسه پنتاگون که مشغول انجام تحقیقی درباره جنگ ویتنام بود وادار کردند و تمام دانشجویان بازداشتی نیز مشمول عفو شدند.
در ۴ مه ۱۹۷۰ هم در جریان اعتراض ۳۰۰ تن از دانشجویان دانشگاه ایالتی اوهایو به جنگ ویتنام، گارد ملی ایالت به روی معترضان آتش گشود و ۴ تن از آنها را کشت. این واقعه منجر به بروز اعتراضات در سراسر ایالات متحده شد و ۴ میلیون دانشجو را به صحنه آورد.
مورد سوم به سال ۱۹۸۵ و اعتراض دانشجویان دانشگاه کلمبیا به همکاری این مؤسسه آموزشی با حکومت آپارتاید آفریقای جنوبی بازمیگردد که درنهایت سرمایهگذاری دانشگاه در پروژههای مرتبط با این حکومت لغو شد.
مورد بعدی به سال ۱۹۹۱ و اعتراض دانشجویان دانشگاه میشیگان، کلمبیا و جرج واشینگتن به دخالت نظامی آمریکا در جنگ خلیجفارس بازمیگردد.
موارد بعدی نیز که به سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۱۸ بازمیگردد، به ترتیب در اعتراض به جنگ عراق و در حمایت از جنبش «جان سیاهپوستان مهم است» رخ داد.