استعفای ژنرال «آهارون هالیوا» رئیس «آمان» (سازمان اطلاعات ارتش رژیم صهیونیستی) به دلیل شکست سنگین اطلاعاتی ـ امنیتی که اسرائیل 7 اکتبر 2023/ ۱۵ مهر ۱۴۰۲ از حماس و مقاومت اسلامی فلسطین خورد، نخستین پسلرزه بزرگ و جدی این شکست تاریخی است که روند آن به همین جا هم ختم نخواهد شد. هالیوا از سال 2021 ریاست آمان را برعهده داشت. در میان همه دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی اسرائیل، «آمان» اگر از بقیه بالاتر نباشد، میتوان آن را به لحاظ تاثیر در ساختار این رژیم، همتراز سازمانهای دیگری نظیر موساد و شاباک دانست.
سازمان اطلاعات ارتش اسرائیل یکی از مهمترین نهادهای اطلاعاتی اسرائیل محسوب میشود که گزارشهای مستقیمی به نخستوزیر میدهد و بسیاری از اقدامات و تصمیمات مهم امنیتی و سیاسی در این رژیم بر اساس گزارشها و پیشنهادات این سازمان شکل میگیرد.
۱- ضربه بزرگ اطلاعاتی ـ امنیتی حماس به اسرائیل در 7 اکتبر در حالی بودکه سازمانهای اطلاعاتی رژیم نظیر آمان نه توانستند آن را پیشبینی کنند (با وجود نشانههای روشنی که داشت) و نه از وقوع آن جلوگیری کنند و به این ترتیب اسرائیل یکی از بزرگترین ضربات را در طول 8 دهه گذشته از زمان آغاز تاسیس خود دریافت کرد. بنا بر گزارش روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارانوت، «هالیوا» در استعفای خود که آن را به «هرتصی هالوی» رئیس ستاد ارتش اسرائیل داده، ضمن پذیرش مسؤولیت شکست و اشتباهات خود، خواستار تشکیل کمیتهای برای تحقیق درباره این شکست هم شده است.
50 سال قبل نیز در جریان آغاز جنگ «یوم کیپور» در اکتبر 1973، آمان یکی از مقصران اصلی بود و جنجال آن شکست تا همین امروز هم پس از گذشت نیم قرن ادامه دارد.
با این حال یادمان باشد در آن جنگ، اسرائیل با ارتشهای ۲ کشور بزرگ عربی یعنی مصر و سوریه در ۲ جبهه شمال و جنوب درگیر شد و در نهایت توانست از شکست خود جلوگیری کند اما ضربه 7 اکتبر را از گروههای مقاومت فلسطینی دریافت کرد و هنوز نتوانسته بعد از ۷ ماه، کمر راست کند.
2- از همان مقطع مشخص بود با فرونشستن آتش جنگ در غزه، باید منتظر شروع تغییرات، محاکمات، استعفاها و برکناریهای افراد متعدد در ساختار سیاسی، نظامی و امنیتی اسرائیل باشیم.
اساسا یکی از دلایل اصلی ادامهدار بودن جنگ همین است که نتانیاهو دربهدر دنبال دستاوردی میگردد تا بتواند دولتش را حفظ کند.
نخستوزیر اسرائیل بهتر از هرکس دیگری میداند این شکست چه تبعاتی برای شخص او و دولتش خواهد داشت.
او تجربه جنگ یوم کیپور را که به سقوط دولت وقت اسرائیل انجامید از یاد نبرده است و حالا خودش را هم در یک قدمی پایان عمر سیاسیاش میبیند.
البته مقصران شکست 7 اکتبر فقط در آمان نیستند و تمام سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی ذیربط در اسرائیل نظیر «شاباک» را هم در بر میگیرد.
«رونن بار» رئیس شاباک که سازمان تحت امرش مسؤولیت اصلی رصد گروههای مقاومت فلسطینی و مقابله با آنها را برعهده دارد، در همان روزهای اول پس از ۱۵ مهر، بخشی از مسؤولیت شکست را گردن گرفت.
این شکست وقتی فاجعهبارتر میشود که بدانیم نیروهای فلسطینی (بویژه حماس) از 3 سال قبل، چند رزمایش را دقیقاً با همان شکل و شمایل عملیات «توفان الاقصی» برگزار کردند و همه این تحرکات یا از دید سازمانهای پرادعای امنیتی اسرائیل پنهان ماند یا اگر متوجه هم شدند، مقامات بالاتر به این گزارشها وقعی ننهادند (شبیه آنچه 50 سال قبل رخ داد).
3- رژیم اسرائیل امروز با دردسرهای زیادی مواجه است. هم در داخل سرزمینهای اشغالی، افکار عمومی به دولت فشار میآورند و با پرچمداری اپوزیسیون خواهان برکناری نتانیاهو هستند و هم در عرصه بینالملل تلآویو منزوی شده، به طوری که حتی «حمایت تمامقد» آمریکا را هم پشت سر خود ندارد!
در میدان نیز صهیونیستها با گذشت 7 ماه چیزی در غزه به دست نیاوردهاند و کشتار 40 هزار انسان بیگناه و بیدفاع که عمدهشان زنان و کودکان هستند نیز باعث بیآبروتر شدن آنها شده است.
این شکستهای پی در پی و چالشهای بزرگ آن، بعد از پایان جنگ بیشتر هم خواهد شد. افراد زیادی در صف کنار رفتن از عرصه سیاسی اسرائیل هستند که مهمترین آنها «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر تروریست رژیم صهیونیستی است.
مهدی بختیاری