سایت خبری اکسیوس، یک خبرگزاری آمریکایی، گزارش داده که جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا بلافاصله پس از حمله پهپادی و موشکی ایران به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل گفته شما «برنده شدید، پیروزی تان را بگیرید». به گفته مقامات اسرائیلی، حدود ۹۹ درصد از ۳۰۰ سلاح ایرانی یا بیشتر که به سمت اسرائیل پرتاب شده بود، با موفقیت رهگیری شدند. آنهایی که فرود آمدند تنها خسارت جزئی به پایگاه هوایی نواتیم در جنوب کشور وارد کردند که به طور کامل عملیاتی است. بایدن گفته که اسرائیل "ظرفیت قابل توجهی برای دفاع و شکست حتی حملات بی سابقه از خود نشان داده است. "
اکونومیست نوشته: در پس تعارفات او، تمایل آمریکا برای اجتناب از اقدام تلافی جویانه اسرائیل نهفته است. اسرائیل نگران است که به قدرت بازدارندگیاش ضربهای وارد شده باشد، و ممکن است احساس کند مجبور به نشان دادن واکنش است. ۱۴ آپریل کابینه جنگ او با این معضل دست و پنجه نرم میکرد؛ و خواه ناخواه این حمله قواعد بازدارندگی در منطقه را تغییر داده است.
آیا عقب نشینی اسرائیل در برابر حمله مستقیم به خاکش سابقه دارد؟
اسرائیل در خویشتن داری در برابر حمله مستقیم موشکی سابقه دارد. سال ۱۹۹۱ عراق دهها موشک اسکاد را به سمت اسرائیل و عربستان در جریان طوفان صحرا (حملهای به رهبری آمریکا برای بیرون راندن نیروهای عراقی از کویت اشغال شده)، شلیک کرد. اسحاق شامیر، نخست وزیر وقت اسرائیل به طرز بی سابقه ای، تلافی نکرد و در برابر فشارهای آمریکا تعظیم کرد. حمله موشکی اسکاد صدام حسین تحریکی بود که هدف آن کشاندن اسرائیل به جنگ و تضعیف حمایت اعراب از ائتلاف آمریکایی بود. او حدود ۴۰ موشک با کلاهکهای معمولی شلیک کرد که باعث آسیبهای محدودی در اسرائیل شد؛ در جریان این حمله دهها تن از کشتهشدگان بر اثر سکته قلبی و استفاده نادرست از ماسکهای گاز جان خود را از دست دادند.
این خاطره برای آقای نتانیاهو که معاون وزیر امور خارجه در دولت شامیر بود، آشناست، چون او در یک مصاحبه تلویزیونی با ماسک گاز در سال ۱۹۹۱ مشهور شد. برخلاف عراق، ایران در جنگ با یک ارتش متحد نیست. حملات مستقیم هواپیماهای بدون سرنشین و موشکی ایران به اسرائیل نقطه اوج یک جنگ نیمه پنهان چند دههای است که به طرز خطرناکی آشکار شده است.
البته این قیاس معالفارق است. تحقیقات پس از سال ۱۹۹۱ به این نتیجه رسید که نرخ رهگیری باتریهای اولیه پاتریوت آمریکایی که به اسرائیل داده شده بود، کمتر از ۱۰ درصد بوده است. از سوی دیگر، تهدید موشکی کنونی بسیار بزرگتر است: ایران و متحدانش اکنون صدها هزار موشک و راکت از انواع مختلف در اختیار دارند. این ایده که موشکی تواند بدون پاسخ به اسرائیل پرتاب شود ممکن است برای اسرائیل غیرقابل قبول باشد.
اهداف بالقوه اسرائیل برای حمله به ایران چیست؟
اسرائیل در لبنان و جاهای دیگر، اسرائیل اغلب به مکان دقیقی که محل استقرار فرماندهان ارشد بوده، حمله کرده است. در ایران، اهداف بالقوه احتمالاً متفاوت خواهند بود: برنامه غنیسازی اورانیوم و دیگر تأسیسات هستهای ایران که مدتها در دید آنها بوده، پایگاههای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛ یا شاید تاسیسات ساخت پهپاد و موشک از جمله این اهداف میتواند باشد.
علت تعلل نتانیاهو برای حمله به ایران چیست؟
استراتژی نتانیاهو همزمان با تلاش مذبوحانه او برای ماندن در قدرت در مواجهه با عدم محبوبیت گسترده اوست. شرکای ائتلاف راست افراطی او برای یک جنگ طولانی مدت برای نابودی حماس در غزه فشار آورده اند و اکنون از او میخواهند که علیه ایران هم اقدام کند.
نتانیاهو باید بسنجد که چقدر میتواند فشار بیشتری بر روابط اسرائیل با آمریکا وارد کند. او میداند که شامیر در انتخابات ۱۹۹۲ شکست خورد و دلیل آن تا حدی به خاطر تیره شدن روابط با آمریکا بر سر شهرک سازی بود. حملات ایران در حال حاضر شکاف بین بایدن و نتانیاهو را التیام بخشیده است. اما یک انتقام بزرگ میتواند این روابط را به خطر میاندازد. کشورهای عربی تمایلی به گرفتار شدن در جنگ بین ایران، که از آن میترسند و اسرائیل، که نمیتوانند آشکارا از آن حمایت کنند، ندارند. ریشی سوناک، نخستوزیر بریتانیا نیز از انتقامجویی جلوگیری کرده و گفته: «هیچکس نمیخواهد شاهد خونریزی بیشتری باشد».
همه اینها نشان میدهد که اسرائیل تحت فشار شدید آقای بایدن و دیگران برای خویشتنداری است. قبل از نشست کابینه جنگ، بنی گانتز، یکی از اعضای این کابینه و رقیب نتانیاهو، پیشنهاد کرد که اسرائیل یک ائتلاف منطقهای بسازد و به روش و در زمان مناسب هزینه حمله را به ایران تحمیل کند».
مشکل آمریکا با حمله اسرائیل به ایران چیست؟
حتی اگر اسراییل پاسخی ندهد، مشکل دیرینه آمریکا با ایران در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در نوامبر سر جای خودش است. دونالد ترامپ، نامزد احتمالی جمهوری خواهان، دلیل حمله ایران به اسرائیل را «ضعف» بایدن در خارج از کشور خوانده است. با وجود لفاظیها درباره اقدام سخت، تعداد کمی از جمهوریخواهان خواستار ورود آمریکا به منجلاب جنگ علیه ایرانند. با این حال، ممکن است بایدن به چیزی شبیه به سیاست «فشار حداکثری» ترامپ علیه ایران، از جمله تحریم شدیدتر برگردد. این تحریمها ممکن است حتی دشوارتر از گذشته باشد، زیرا چین و روسیه تمایلی به اجرای تحریمها ندارند.
بایدن نمیخواهد چشمانداز دلهرهآور تلاش برای تضمین آتشبس کوتاهمدت در غزه، مبادله گروگانها و اسیران و در حالت ایدهآل و آغاز یک روند سیاسی با توافق عادیسازی روابط عربستان سعودی با اسرائیل را تضعیف کند.
بایدن تلاش کرده که آمریکا را از مشکلات خاورمیانه خارج شود و حمله اسرائیل این تلاش را غیرممکن میکند.
الگوی قدیمی سال ۱۹۹۱ دوباره در حال ظهور است: زمانی که اسرائیل با فلسطینیهای بدون کشور میجنگد، دوستان اسرائیل دو دسته میشوند. زمانی که دولتهای رادیکال مانند عراق و ایران به آن حمله میکنند، دوستان اسرائیل، در حمایت از آن جمع میشوند. آقای بایدن به ائتلاف بین المللی دستور داده است تا از آسمان اسرائیل دفاع کنند. او با رهبران گروه هفت تماس گرفته تا درباره پاسخ به ایران گفتگو کنند. آقای بایدن درس دیگری از سال ۱۹۹۱ گرفته است: هر چه قدرتهای خارجی برای مقابله با دشمنان اسرائیل بیشتر دیده شوند، احتمال بیشتری وجود دارد که خود اسرائیل با خویشتنداری عمل کند.