سفر به سرزمین آپارتاید

 رژیم صهیونیستی در روزهای گذشته 130 نفر از یهودیان اتیوپی را در ادامه عملیاتی با نام « صخره اسرائیل » به فلسطین اشغالی منتقل کرد.

این عملیات از سال 2020 که دولت ائتلافی نتانیاهو بر سر کار بود، آغاز شد؛ بویژه آنکه وزیر مهاجرت اسرائیل در آن مقطع، «پنینا تامانو شاتا» از حزب راست‌گرای آبی و سفید (به رهبری بنی گانتس) بود که خودش یک یهودی اتیوپیایی‌تبار است.

امروز جامعه اتیوپیایی‌ها در اسرائیل به حدود 170 هزار نفر می‌رسد که چیزی کمتر از 2 درصد جامعه اسرائیل را تشکیل می‌دهند. هیچ منبع مکتوبی جز چند روایت شفاهی درباره منشأ حضور یهودیان در اتیوپی و زمان تاریخی ورود آنها به این کشور وجود ندارد که مشهورترین آنها می‌گوید بیش از 3 هزار سال قبل، یهودیانی با همراهی ملکه سبا همسر حضرت سلیمان(ع) به این منطقه رفتند.

با تشکیل دولت صهیونیستی در فلسطین اشغالی و حتی سال‌ها قبل از آن، یکی از چالش‌های بزرگ معتقدان به صهیونیسم، ایجاد یک ملت یهودی در فلسطین بود و برای همین موضوع «مهاجرت به فلسطین» از دهه‌ها قبل از تشکیل دولت اسرائیل در دستور سازمان‌های یهودی قرار گرفت اما این موضوع آنها را با یک چالش بزرگ نیز مواجه می‌کرد: تشدید اختلافات فرهنگی و اجتماعی در جامعه اسرائیلی با حضور مهاجران از ملیت‌های متفاوت.

سفر به سرزمین آپارتاید

 

در آن سال‌ها تعداد کمی از یهودیان اتیوپی توانستند به فلسطین بیایند اما سال 1977 وقتی دولت راست‌گرای مناخیم بگین بر سر کار بود، دستور انتقال یهودیان اتیوپی را صادر کرد، چه‌ آنکه 4 سال پیش از آن، عوودیا یوسف خاخام ارشد یهودیان شرقی در حکمی این اتیوپیایی‌ها را به عنوان یهودی به رسمیت شناخت که نهایتاً منجر به مهاجرت 30 خانواده از اتیوپی به اسرائیل شد و این رقم تا سال 1984 به 4 هزار نفر رسید.

بعدها موساد عملیات مخفی بزرگی را با نام «عملیات موشه» در سال 1984 برای این منظور اجرا کرد که طی آن حدود 7 هزار یهودی از اتیوپی به فلسطین اشغالی آورده شدند. با افشای برنامه‌های مخفی اسرائیل برای انتقال یهودیان اتیوپیایی و پایان ناگهانی «عملیات موشه»، دولت اتیوپی که مخفیانه با اسرائیل همکاری داشت، تغییر کرد و جلوی انتقال باقیمانده یهودیان از این کشور نیز گرفته شد.

این جداافتادگی خانواده‌ها از هم، کم‌کم فشار را زیاد کرد تا اینکه ماه مه ‌1991 اسحاق شامیر، نخست‌وزیر وقت اسرائیل دستور انجام عملیات دوم با نام «عملیات شلومو» را صادر کرد تا هواپیماهای جامبو شرکت آل‌عال و هواپیماهای هرکولس نیروی هوایی ارتش، حدود 14 هزار مهاجر را در عرض 36 ساعت به فلسطین اشغالی بیاورند.

این انتقال‌ها البته بعدها به شکل راحت‌تری و از طریق توافقات سیاسی ادامه داشت اما انتقال یهودیان بویژه از آفریقا به فلسطین اشغالی موافقان و مخالفان زیادی دارد. مهم‌ترین موافقان آنها خانواده‌های اتیوپیایی‌هایی‌ هستند که سال‌ها قبل به اسرائیل آمدند و حالا خواهان انتقال مابقی اعضای خانواده خود هستند. سال ۲۰۱۹ نیز اسرائیلی‌های اتیوپیایی‌تبار تظاهرات بزرگی به راه انداختند که چند هفته به طول انجامید و در نهایت به سرکوب آنها توسط پلیس انجامید و در جریان همین تظاهرات، یکی از معترضان نیز کشته شد.

در سال‌های اخیر، در مرحله اول عملیات صخره اسرائیل در دسامبر 2020، حدود 2 هزار مهاجر جدید از اتیوپی به اسرائیل منتقل شدند و قرار بر این بود مابقی افراد که در گوندار و آدیس‌آبابا بودند و اقوام درجه یک در اسرائیل داشتند نیز بتوانند به فلسطین اشغالی مهاجرت کرده و به خانواده‌های خود ملحق شوند. به همین منظور، سال 2022، این عملیات برای انتقال 3 هزار مهاجر دیگر از اتیوپی، تجدید شد. با این حال، مخالفان انتقال مهاجران اتیوپیایی به اسرائیل هم قدرت زیادی داشتند. آنها معتقدند یهودی بودن این افراد همچنان محل تردید است و آنها تنها برای جست‌وجوی کار و زندگی جدید است که می‌خواهند به اسرائیل بیایند. برخی وزرا، شخصیت‌های سیاسی و شورای امنیت قومی اسرائیل و بسیاری از جامعه اسرائیلی همچنان اینطور فکر می‌کنند و این موضوع در یک جامع آپارتاید، شرایط سختی را برای این قبیل مهاجران ایجاد کرده است. بسیاری از آنها که در سال‌های دهه 80 میلادی به سرزمین‌های اشغالی آمدند و گمان می‌کردند به بهشت می‌روند، چیزی جز تحقیر و زندگی در پست‌ترین طبقه اجتماعی اسرائیل به دست نیاوردند. برخی جامعه‌شناسان اسرائیلی بیان کرده‌اند مهاجران جدید از اتیوپی با انواع مشکلات سازگاری مواجه شده‌اند که منجر به شکل‌گیری مشکلات روانی حاد و در موارد شدید، منجر به خودکشی در بین مهاجران در سال‌های اول پس از مهاجرت آنها به اسرائیل می‌شود. این در حالی است که اواخر دهه 90 میلادی، میزان خودکشی در میان جامعه اتیوپیایی از سایر جوامع اسرائیلی بیشتر شد.

سال گذشته نیز صدها نفر از شهرک‌نشینان آفریقایی‌تبار سرزمین‌های اشغالی و حامیان آنها در اعتراض به اقدامات نژادپرستانه مقامات رژیم صهیونیستی و خشونت فزاینده نظامیان این رژیم علیه سیاه‌پوست‌ها اقدام به برگزاری تظاهرات گسترده در تل‌آویو کردند؛ کشته شدن یک جوان 24 ساله شهرک‌نشین اتیوپیایی‌تبار یهودی به دست نظامیان رژیم صهیونیستی، منجر به برافروخته شدن آتش خشم شهرک‌نشینان یهودی علیه تبعیض و نژادپرستی مقامات و نظامیان رژیم صهیونیستی علیه این قشر از شهرک‌نشینان شده بود.

شرکت‌کنندگان در این تظاهرات پلاکاردهایی را در دست داشتند که روی آنها عباراتی را در محکومیت اقدامات نژادپرستانه و تبعیض‌آمیز نظامیان رژیم صهیونیستی علیه شهرک‌نشینان آفریقایی‌تبار نوشته بودند.

مهدی بختیاری