شهر پاریس پایتخت فرانسه از گذشتههای دور با مشکل ادرار شهروندان در اماکن عمومی دست و پنجه نرم میکند. اکنون مقامهای شهری با بهره گرفتن از راهکاریهای نوآورانه میخواهند این مشکل را حل و فصل کنند.
شهر عشق و محبت (پاریس) از قرن نوزدهم و دقیقتر اگر بخواهیم بگوییم از سال ۱۸۳۴ تاکنون با این بوی بد آزار دهنده در جنگ بوده است؛ یعنی از وقتی که نخستین جایگاههای پیشرفتهی ویژه ادرار در شهر ایجاد شد.
با این وجود هر مسافری که حس بویایی سالمی داشته باشد میتواند تایید کند که پس از گذشت دو قرن هنوز هم این مساله حل نشده باقی مانده و حتی برای فرانسویها مایهی شهرت شده است!
یک شهروند فرانسوی به خبرنگار بی بی سی میگوید: همه جا هست؛ کسی را نمیبینیم، اما بوی آن (ادرار) همه جا به مشام میرسد!
شهروند دیگری گفت: فکر نمیکنم (ادرار در خیابان) عادی باشد، اما خوب ما عادت کرده ایم! حتی وقتی که با چشم خود میبینم دارند در خیابان ادرار میکنند به خودم میگویم خوب زندگی خودشان است!
البته ادرار کردن در اماکن عمومی در همه جا غیرقانونی است و برای برطرف کردن این مشکل دستشوییهای عمومی در سطح شهر تعبیه شده است. اما در پاریس و بسیاری دیگر از شهرهای فرانسه، به نظر میرسد این ترفند هم کارساز نباشد!
نیکولا فیولین، استاد روانشناسی اجتماعی در دانشگاه لیون در توضیح علت روانشناختی این موضوع میگوید: فرانسویها اینگونه تصور میکنند - مطمئن نیستم هیچ جای دیگری در جهان این چنین باشد - که ادرار کردن در اماکن عمومی گزینهای است که در دسترس قرار دارد و چنین کاری، شخصیت و ویژگی اخلاقی فرد را به چالش نمیکشد.
این روانشناس نیکولا فیولین میگوید مسالهی بهداشت در فرانسه در قرن نوزدهم به تابو تبدیل شد و همزمان جنبش بهداشت و سلامت عمومی متولد گشت. بهداشتی شدن سبب شد انقلابی در شهرهایی همچون پاریس اتفاق بیافتد، زیرا ساکنان شهر یاد گرفتند چگونه از شر آشغالهای خود رهایی پیدا کنند. اما به گفتهی فیولین این فلسفه سبب شد هر چیزی که کثیف به نظر میرسید نوعی شرمساری به خود به همراه بیاورد. اینگونه بود که مساله ادرار کردن در انظار عمومی کمی تابو شد. هنگامی که یک فرانسوی از مستراح استفاده میکند حالش به هم میخورد؛ چون ناخودآگاه سرش را میچرخاند و مدفوعش را میبیند!
علاوه بر این، ادرار کردن در اماکن عمومی در پاریس از گذشتههای دور هم شهرت بدی داشته است. در دههی ۱۹۶۰ میلادی، مجلس ملی فرانسه طرحی را تصویب کرد که به موجب آن بیشتر جایگاههای عمومی ویژهی ادرار برچیده میشد، اما پس از گذشت دو دهه در سال ۱۹۹۱، نخستین توالت عمومی تک جنسیتی در پایتخت فرانسه نمایان گشت. بیشتر افرادی که در خیابان و اماکن عمومی ادرار میکنند مرد هستند و خیلی عجیب است که همواره مردان چنین رفتاری انجام میدهند.
امروز مقامهای محلی برای تغییر رفتار و عادتهای عمومی به زحمت افتاده اند و درست است این رفتار را بیشتر، مردان انجام میدهند. اقدامهایی که برای برخورد با ادرار کردن در اماکن عمومی انجام شده عبارتند از رنگ آمیزیهایی که پس از ادرار کردن در فرد احساس ناخوشایند ایجاد میکند و حتی استفاده از گلدانهایی که چنین احساسی را بوجود میآورند
نیکولا فیولین ادامه میدهد: بایستی از چنین راه حلهایی اجتناب کرد؛ راه حلی که تنها به نصب مکانی مخصوص ادرار کردن در هر جایی که مشکلی وجود دارد ختم میشود. افرادی که در آنجا ادرار میکنند سپس به مکان دیگری میروند و این کار ادامه پیدا میکند؛ و احساس آزادی به آنها میدهد؛ یعنی در اماکن عمومی هم میتوانند چنین کنند، مکانهایی که زنان مستثنی شده اند؛ یعنی تنها برای مردان چنین تسهیلاتی در نظر گرفته شده! ادرار کردن در یک مکان، آنجا را به قلمرو شخصی فرد تبدیل میکند!
طراحی برای بازداشتن افرادی که در اماکن عمومی اقدام به ادرار کردن میکنند! دستگاه ملی خدمات ریلی فرانسوی برای اجرای این نظریه، کارشناسان طراحی را به خدمت گرفت. هدف از این کار، استفاده از روشهای نوآورانه برای تلنگر زدن به افرادی بود که رفتارشان غیراجتماعی است. در سال ۲۰۱۹، گروهی از طراحان مجموعهای از آثار بصری را خلق کردند تا افراد با دیدن تصاویر از ادرار کردن در ایستگاههای مترو خودداری کنند. آنها مکانهای دنجی را در گوشه کنارههای راهروها برگزیدند؛ جاهایی که به اندازه کافی ساکت بود و میتوانست نظر متخلفان را جلب کند. به جای قرار دادن گلدان ویژهی ادرار، آن مکانها را با تصاویر تزیین کردند.