آب اکسیژنه یا پراکسید هیدروژن یک ضد عفونی کننده قوی است که می توان از آن برای استریل کردن سطوح مختلف استفاده نمود. از لحاظ ترکیب شیمیایی، آب اکسیژنه دارای فرمول رایج آب به اضافه یک مولکول اکسیژن است.
آب اکسیژنه چیست؟
آب اکسیژنه با فرآیند اکسیداسیون، می تواند میکروب ها و لکه ها روی سطوح مختلف را از بین ببرد. پاک کننده های حاوی پراکسید هیدروژن حتی در محیط های مراقبت های بهداشتی نیز برای کمک به ضد عفونی کردن سطوح استفاده می شوند. دقت شود که آب اکسیژنه با آب ژاول (هیپوکلریت سدیم) که نوعی ترکیب کلر دار و دارای فرمول مولکولی NaClO متفاوت است.
نکات مهم استفاده از آب اکسیژنه
این پاک کننده اغلب غیر سمی و برای استفاده بی خطر است. اما قرار گرفتن در معرض بیش از حد یا استنشاق طولانی مدت می تواند مشکلاتی ایجاد کند. تنفس غلظت بالایی از پراکسید هیدروژن، ممکن است باعث سفتی در قفسه سینه یا حتی تنگی نفس شود.
همچنین قورت دادن آب اکسیژنه می تواند باعث استفراغ و التهاب شود. همواره مطمئن شوید که از غلظت های پایین آب اکسیژنه استفاده می کنید و حتما هنگام استفاده از آن احتیاط کنید.
فرمول مولکولی آب اکسیژنه
همانطور که گفته شد در فرمول مولکولی آب اکسیژنه در مقایسه با آب، یک مولکول اکسیژن بیشتر وجود دارد. فرمول مولکولی آب H2O و فرمول مولکولی آب اکسیژنه H2O2 است. جالب است بدانید که این مولکول اکسیژن اضافی همان عنصری است که به آب اکسیژنه قدرت ضدعفونی کنندگی می دهد.
انواع آب اکسیژنه
آب اکسیژنه موجود در بازار مواد شیمیایی دارای گریدهای مختلفی است.
آب اکسیژنه صنعتی
گرید صنعتی آب اکسیژنه دارای غلظت های ۳۵ و ۵۰ درصد و کاربردهای صنعتی است. این گرید حاوی مواد مضر و خطرناکی مانند فلزات سنگین است و تنها می توان از آن برای مصارف صنعتی استفاده نمود.
آب اکسیژنه آزمایشگاهی
آب اکسیژنه آزمایشگاهی در آزمایشگاه ها و کارهای تحقیقاتی و علمی کاربرد دارد. درصد خلوص گرید آزمایشگاهی بسیار بالا بوده و نیاز به احتیاط زیادی در مصرف دارد.
موارد کاربرد آب اکسیژنه
پاک کننده های پراکسید هیدروژن مواد سفید کننده قوی هستند و می توانند به طور موثر لکه ها را از بین ببرند. اما توصیه می شود که قبل از استفاده از آب اکسیژنه برای لکه بری، حتما یک آزمایش کوچک انجام دهید تا مطمئن شوید که پاک کننده باعث تغییر رنگ (به ویژه در سطوح رنگی) نمی شود.
استفاده از آب اکسیژنه برای ضدعفونی
غلظت آب اکسیژنه مشخص می کند که این محصول چقدر خاصیت پاک کنندگی دارد. به طور معمول، محصولات با غلظت بالاتر در محیط های تجاری و تحقیقاتی استفاده می شوند و محصولات با غلظت پایین تر دارای کاربردهای خانگی هستند.
توجه
شما می توانید از آب اکسیژنه برای نظافت اتاق خواب، حمام، اتاق نشیمن و آشپزخانه استفاده کنید. فقط به یاد داشته باشید که نباید پراکسید هیدروژن را با ماده دیگری غیر از آب مخلوط کنید.
در ادامه برخی از سطوح رایج که می توانید با استفاده از پاک کننده هیدروژن پراکسید لکه های آنها را از بین ببرید بررسی می شوند.
- فرش
فرش های سفید و مایل به سفید به سرعت لکه دار می شوند. برای از بین بردن لکه ها و سفید کردن فرش می توانید با استفاده از یک بطری اسپری، پاک کننده پراکسید هیدروژن را به طور مستقیم روی لکه ها اسپری کنید. سپس مواد را با یک پارچه نخی به آرامی مالش دهید تا لکه ها حذف شوند.
- تن پوش
اگر روی لباس های سفید یا مایل به سفید لکه ای ایجاد شد می توانید آنها را در مخلوطی از آب و پراکسید هیدروژن خیس کنید.
- ظروف آشپزخانه
با گذشت زمان، برخی از ظروف درخشش طبیعی خود را از دست می دهند. با کمک برخی از پاک کننده های پراکسید هیدروژن، درخشندگی قابلمه ها و تابه های سرامیکی دوباره احیا می شود.
با اسپری کردن پراکسید هیدروژن بر روی وسایل کثیف مانند ظروف یا تخته برش می توانید میکروب ها و باکتری ها را از بین ببرید. سپس وسایل را در سینک یا ماشین ظرفشویی بشویید.
اسفنج ها یا اسکاچ های ظرفشویی را با مایع ظرفشویی کاملا بشویید. سپس آن ها را به مدت 20 دقیقه در مخلوطی از آب اکسیژنه و آب گرم خیس کنید تا باکتری ها از بین بروند.
- کاشی
دوغاب یکی از چالش برانگیزترین نقاط برای تمیز کردن حمام است. این ماده به مرور زمان کثیفی و آلودگی را جمع می کند و ظاهری ناخوشایند و غیر بهداشتی پیدا می کند. یک پاک کننده پراکسید می تواند در کمترین زمان این بخش از حمام را تمیز و ضد عفونی کند. تنها کاری که باید انجام دهید این است که مقداری پاک کننده را به طور مستقیم روی دوغاب اسپری کنید. سپس چند دقیقه صبر کنید. در ادامه محلول را با یک برس محکم بشویید.
- محافظت از گیاهان آپارتمانی
مقدار کمی محلول پراکسید هیدروژن را در یک بطری اسپری با آب مخلوط کنید و سپس به آرامی آن را روی شاخ و برگ گیاهان اسپری کنید. این کار به پیشگیری و کاهش احتمال بیماری و آفات گیاهان آپارتمانی کمک می کند.
کاربرد آب اکسیژنه در پزشکی (تحت نظر پزشک)
مواردی که در ادامه معرفی می شوند باید حتما تحت نظارت پزشک انجام شوند و به هیچ عنوان آن ها را به صورت خودسرانه انجام ندهید.
- تمیز و ضدعفونی کردن زخم
- درمان ورم دهان
- درمان بوی بد دهان
- بهبود گلودرد
- سفید کردن دندان ها
- از بین بردن قارچ های موجود در پا
- بهبود علائم میخچه و پینه
- بهبود زخم های دهانی
- درمان سرما خوردگی، سینوزیت و عفونت گوش
- درمان درد دندان
- روشن نمودن رنگ موها
- درمان عفونت قارچی
کلام پایانی
آب اکسیژنه یک محصول پاک کننده و ضد عفونی کننده موثر است که سطوح کدر و لکه دار را تمیز می کند. از لحاظ شیمیایی آب اکسیژنه ماده ای متشکل از هیدروژن و اکسیژن است و کاربردهای فراوانی در صنایع گوناگون به ویژه دارویی و پزشکی دارد.
