اکثر افراد از طریق بوی بد دهان یا احساس درد، متوجه خراب شدن یا پوسیدگی دندانها میشوند. تا قبل از آن، فرایند پوسیدگی به حدی آرام اتفاق میافتد که بهراحتی نمیتوان آن را تشخیص داد. تا زمانی که شما تغذیه درستی نداشته باشید و از مسواک، خمیردندان یا نخ دندان استفاده نکنید، احتمال پوسیده شدن دندانها بسیار زیاد است.
مواد غذایی نامناسبی که وارد دهان میشوند، بهصورت ترکیبات ریز روی سطح دندانها باقی میمانند و باعث آزاد شدن نوعی مواد اسیدی میشوند. این مواد اسیدی بهمرورزمان باعث تخریب دندانها شده و سطح دندان را به محل مناسبی برای تجمع باکتریها و عوامل آلوده تبدیل میکنند. خراب شدن دندان ممکن است از تاج دندان شروع شود و در نهایت به ریشه یا پالپ دندان برسد.
در این حالت است که دندان شما به طور کامل خراب شده و برای درمان آن نیاز به عصبکشی خواهید داشت؛ بنابراین بعد از بدبو شدن دهان که از علائم شایع پوسیدگی دندان است بهجای اینکه به سراغ آدامسهای مختلف یا مکملهای گوارشی بروید، سعی کنید به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت خراب شدن دندانها تشخیص داده سپس دراسرعوقت برای درمان پوسیدگی ریشه دندان اقدام کنید و از بروز عوارض خطرناک دندان خراب که در ادامه این مقاله مطرح میکنیم جلوگیری شود. در ادامه قصد داریم درباره خطرناکترین عوارض خراب شدن دندانها صحبت کنیم.
عوارض احتمالی خراب شدن دندانها
درصورتیکه خراب شدن دندانها نادیده گرفته شود، ممکن است دچار بیماریهای خطرناکی شده و عملکرد اندامهای داخلی بدن شما مختل شود. پوسیدگی یا خراب شدن شدید دندان، حتی بر عملکرد سیستم ایمنی نیز تأثیرگذار است. در ادامه برخی از خطرناکترین عوارض خراب شدن دندانها را برای شما بیان میکنیم.
لرزش دست یا بدن
شاید در ذهن شما هیچگونه ارتباطی بین لرزش دست و خراب شدن دندانها وجود نداشته باشد. ولی واقعیت این است که اولین تأثیر پوسیدگی یا خراب شدن شدید دندان، اختلال در عملکرد سیستم ایمنی است. زمانی که سیستم ایمنی بدن ضعیف شود، نشانههایی مثل ضعف یا لرزش دست، مشاهده خواهد شد.
کاهش انرژی بدن
یکی دیگر از خطرناکترین عوارض خراب شدن دندانها، تمام شدن انرژی بدن است. دندانهای پوسیده یا خراب شده، قادر به پخش عفونت و بیماری در سراسر بدن هستند. این موضوع باعث میشود بهمرورزمان، احساس کسلی و خستگی داشته باشید و بدن شما برای انجام فعالیتهای روزانه انرژی نداشته باشد. البته باید بیان کرد این عوارض تنها زمانی ایجاد میشوند که شما مدت طولانی خراب شدن دندان را نادیده بگیرید و برای درمان، به دندانپزشکی مراجعه نکنید.
مسمومیت در جریان خون
مسمومیت در جریان خون نیز یکی دیگر از عوارض خطرناک خراب شدن دندانهاست که در طولانیمدت، بروز میکند؛ بنابراین نمیتوان این عارضه را از همان ابتدا مشاهده کرد. با خراب شدن دندانها، آلودگی و رسوبات بهصورت مداوم در دندان و دهان، تجمع پیدا میکنند. بیشتر این آلودگیها و رسوبات همراه با بزاق بلعیده میشوند. زمانی که این اتفاق بهصورت طولانیمدت رخ دهد، ممکن است برخی از مواد سمی وارد سیستم گوارشی و خون شده و باعث بروز مسمومیت شود.
بیماری لثه
خراب شدن دندانها و عدم رسیدگی طولانیمدت، باعث بروز بیماری لثه میشود. پوسیدگی بعد از رسیدن به ریشه دندان، وارد ناحیه لثه شده و عفونت و آلودگی را روی لثه پخش میکند. یکی از روشهایی که به شما کمک میکند پوسیدگی تاج و ریشه دندان را تشخیص دهید، مشاهدۀ سوراخ شدن دندان یا حساسیت نسبت به غذاهای گرم و سرد است.
تحلیل لثه
خراب شدن دندانها ممکن است باعث شود سایر بخشهای دهان مثل لثه نیز تحتتأثیر قرار بگیرد. به همین دلیل بهمرورزمان، شما توانایی درک مزۀ غذا را از دست خواهید داد. همچنین ممکن است با خوردن برخی از غذاها، درد شدیدی را در ناحیه دندان احساس کنید که ناشی از عفونت دندان است. همچنین احتمال ایجاد سوزش شدید در زمان غذا خوردن وجود دارد که لذت غذا خوردن را کاهش میدهد. در این مرحله باید برای درمان لثه تحلیل رفته اقدام کنید.
بیماری سپسیس
خراب شدن دندان باعث میشود انواع مختلفی از باکتریها روی سطح دندان یا لثه تجمع پیدا کنند. این باکتریهای خطرناک بهمرورزمان ممکن است باعث عفونی شدن دندان شده و در ادامه وارد جریان خون شوند. در نهایت ممکن است بیماری به نام سپسیس در بدن ایجاد شود.
این بیماری نوعی عفونت خونی است که در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف به وجود میآید؛ بنابراین افراد مسن یا اشخاصی که دچار بیماریهای زمینهای هستند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. این بیماری بسیار خطرناک است و علائم مختلفی مثل تب و افزایش ضربان قلب دارد. اگر این بیماری نادیده گرفته شود، ممکن است مشکلاتی مثل لک شدن پوست و همچنین مشکلات تنفسی مشاهده شود.
مننژیت (Meningitis)
این بیماری در اثر آبسه شدید دندان ایجاد میشود. بیماری مننژیت باعث التهاب غشای نخاع و مغز خواهد شد. این بیماری نیز در اغلب موارد برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بروز میکند. نادیدهگرفتن عفونت باکتریایی دندانها، باعث بروز این دسته از بیماریهای خطرناک میشود. در ابتدا که عفونت باکتریایی شدید نیست، ویروس به سمت جریان خون ناحیه نخاع و اطراف مغز حرکت میکند. ولی در موارد شدیدتر ممکن است ویروس به سمت گردن یا فک نیز انتشار یابد. بهترین راهحل این است که از همان ابتدا برای درمان عفونت به دندانپزشک مراجعه کنید و درمان عفونت باکتریایی را به تعویق نیندازید.
بیماریهای قلبی
خراب شدن دندانها در موارد شدید، باعث بروز بیماریهای قلبی میشود. همانطور که گفته شد، باکتریهایی که روی سطح دندان پوسیده قرار میگیرند انواع مختلفی دارند. نوعی از این باکتریها که وارد جریان خون میشوند، میتوانند بهمرورزمان، عروق خونی را مسدود کرده و سرعت جریان خون را تغییر دهند. این بیماری «آترواسکلروز» نام دارد که باعث حمله قلبی یا مشکلات قلبی عروقی میشود.
تضعیف عملکرد مغز
یکی دیگر از عوارض خطرناک خراب شدن دندانها، تضعیف عملکرد مغز است. لثه عفونی شده موادی را از خود آزاد میکند که باعث ازبینرفتن سلولهای مغز میشود. اگر تعداد زیادی از این سلولهای مغزی از بین بروند، ممکن است در حافظه کوتاهمدت یا بلندمدت شخص، اختلالاتی ایجاد شود. بهعنوانمثال، ممکن است در اثر عفونت طولانیمدت و شدید دندانها، بیماری آلزایمر ایجاد شود.
دیابت
بیماری دیابت نیز از دیگر نشانهها و عوارض خطرناک خراب شدن دندانهاست. ملتهب شدن لثهها و پوسیدگی شدید دندان، باعث بالارفتن میزان گلوکز خون میشود. در نتیجه قند خون افزایش پیدا میکند. اگر شما بهداشت دهان و دندان را رعایت نکنید، قند خون تا حدی بالا میرود که باعث بروز بیماری دیابت خواهد شد.
بهطورکلی دندان پوسیده و خراب شده بر عملکرد بسیاری از اندامهای داخلی بدن تأثیرگذار است. بیماریهایی که در ادامه معرفی میشوند، نشاندهندهٔ تأثیرگذاری عفونت شدید دندانها بر اندامهای داخلی بدن هستند:
- عفونت تنفسی
- ناباروری
- سرطان پانکراس یا سرطان خون
- بیماری کلیوی
- آرتریت و روماتویید
- عفونت استخوان
- زایمان زودرس
- میگرن
- گلودرد مزمن
- سلولیت
بررسی کلی
تا زمانی که شما بهداشت دهان و دندان را رعایت نکنید، نباید انتظار سالم ماندن دندانها را داشته باشید. هر دندانی ممکن است بهمرورزمان پوسیده شده و آسیب ببیند. پوسیدگی دندان انواع مختلفی دارد و در شدتهای متفاوتی ظاهر میشود. معمولاً پوسیدگیهای خفته دندان به کمک دارو یا فرایندهایی مثل عصبکشی درمان میشوند. حتی استفاده از روکشهای دندانی برای جلوگیری از پوسیده شدن دندانها بسیار رایج است.
آنچه که باعث بروز بیماریهای خطرناک پس از خراب شدن دندانها میشود، پوسیدگی شدید دندانهاست که در طولانیمدت ایجاد میشود؛ بنابراین بهتر است خراب شدن دندانها را جدی بگیرید و به دندانپزشک مراجعه کنید. اگر علاقهمند به مطالعه مقالات دندانپزشکی هستید، به شما پیشنهاد میکنیم برای دریافت اطلاعات بیشتر به وبسایت دکتر محمد نیکزاد دندانپزشک متخصص مراجعه کنید. همچنین میتوانید جهت دریافت وقت مشاوره از دکتر نیکزاد، اقدام نمایید.