اسماعیل شنگله یکی از بازیگران قدیمی تئاتر، سینما و تلویزیون است که نقش‌های ماندگاری را در آثار مختلف بازی کرده و نیز در مقام تهیه‌کننده نمایش‌های تلویزیون متعددی را به یادگار گذاشته است.
او که خبر درگذشتش در سن ۸۶ سالگی شامگاه ۲۵ تیرماه بر اثر سرطان و عوارض ناشی از کرونا منتشر شد، از دهه ۸۰ دیگر در سینما بازی نکرده بود اما در کارنامه کاری‌اش فیلم‌های «عروسک فرنگی»، «گاهی به آسمان نگاه کن»، «بانوی کوچک»، «آبی»، «پارتی»، «سام و نرگس»، «سگ کشی» و «دایره مینا» ثبت کرده است.
اگرچه در برخی منابع «دایره مینا» به کارگردانی داریوش مهرجویی نخستین فیلم سینمایی او معرفی می‌شود، اما خودش تعریف کرده بود که سال ۱۳۳۸ اولین فیلمش با کارگردانی یک جوان فرانسوی بر اساس یکی از داستان‌های صادق هدایت و با همراهی رفیع حالتی ساخته شد ولی این فیلم را نه خودش دید و نه هیچ کس دیگر.
او درباره بازی در «دایره مینا» هم در گفت‌وگویی با آرته در قالب تاریخ شفاهی گفته بود: یک روز پنج‌شنبه در محوطه تلویزیون به سمت خانه میرفتم که مهرجویی مرا دید و گفت اگر کاری ندارم او را همراهی کنم. او مرا به آمفی‌تئاتر برد و و دیدم در آنجا همه جمع هستند از جمله آقای حالتی و بهمن فرسی که همگی مشغول صحبت شدیم و گویا این‌ها از صحبت‌های ما فیلم گرفته بودند و بعد خودشان روی این صحنه‌ها صدا گذاشتند که بیشتر درباره خون‌های آلوده بود و این شد بازی من در «دایره مینا».
اسماعیل شنگله درباره بازی در فیلم «پارتی» هم گفته بود: «پارتی» یکی از آن فیلم‌هایی بود که وقتی متن آن را خواندم تعجب کردم که اصلا چطور اجازه داده شده این فیلمنامه را کار کنند. نقشی هم که به من داده بودند شبیه آن کتاب عالیجناب... بود. به همین خاطر اول با وحشت جلو رفتم ولی بعد دیدم کارگردانش (سامان مقدم) جوان خوبی است. گفت، مجوز گرفته‌ایم و من هم در فیلم بازی کردم. اما بعد از اکران -که بدترین اکران را هم به آن دادند چون فیلم بسیار حرف داشت - روزنامه‌نگاران سمت من سرازیر شدند با این سوال که این شخصیتی که بازی کردی چه کسی بود؟ می‌خواستند از زیر زبان من بیرون بکشند که آیا این همان عالیجناب سرخپوش و ... است؟
این بازیگر که آثاری را هم تهیه کرده، معتقد بود: یک پروژه فقط به بازیگر و کارگردان و صدابردار مربوط نمی‌شود بلکه حتی آبدارچی و راننده سرویس هم می‌توانند در درست درآمدن یک کار نقش داشته باشند. بنابراین اگر همه به درستی و دقیق انتخاب شوند به کل کار کمک می‌شود ولی معمولاً در اینجا به دلایل مختلف چنین اتفاقی نمی‌افتد.
شنگله که تحصیلات خود را در دبیرستان‌های ناصرخسرو، اقبال، دارالفنون و رشدیه گذرانده بود، از سال ۱۳۳۲ و با عضویت در جامعه باربد کار تئاتر را آغاز کرد و بعد در سال ۱۳۳۵ وارد هنرستان هنرپیشگی شد. او لیسانس کارگردانی خود را از آکادمی هنرهای نمایشی وین دریافت کرد.
از این هنرمند سریال‌ها و نمایش‌های تلویزیونی زیادی باقی مانده که او به عنوان بازیگر، کارگردان یا تهیه‌کننده در آن‌ها حضور داشته است.
برخی از تله تئاترهای او مثل «غرور زندگی»، «پزشک دهکده کوکونیان»، «بعد از سی سال»، «ماه‌پنهان است»، «قضیه رابرت اپنهایمر» و «قضیه رابرت اپنهایمر» به کارگردانی علی نصیریان، خسرو شایسته، محمود عزیزی و تاجبخش فنائیان بوده است.
