حضرت مهدی (عج) آخرین منجی بشریت در طلوع فجر نیمه شعبان سال ۲۵۵ هجری قمری متولد شدند. ایشان فرزند امام حسن عسکری و نرجس خاتون از نوادگان قیصر روم است. مادر حضرت مهدی (عج)، دختر یشوعا فرزند قیصر روم بود؛ نام اصلی آن بانو ملیکه است که پس از ازدواج با امام حسن عسکری علیه السلام به نامهای دیگری مشهور شد؛ مشهورترین آنها عبارتند از نرجس، ریحانه، صقیل، سوسن و حکیمه که در این میان «نرجس» از همه مشهورتر است.
به مناسبت ولادت امام زمان (عج) گفت و گوی ما را با حجت الاسلام سید حمید ناصری کارشناس مذهبی بخوانید:
درباره فضائل اخلاقی امام زمان مطلبی بفرمایید.
جمله معروفی از امام زمان (عج) هست که در نامهای به عالم شیعه فرمودند: ما نسبت به مراعات احوال شما بی خبر نیستیم ایشان فرمودند که ما احوال شما را مراعات میکنیم حواسمان به شما هست دردها و مشکلات شما را میبینیم. متأسفانه در زمان غیبت امام زمان جنس محبت امامزمان را هنوز بهصورت ظهوری درک و لمس نکردهایم. امامزمان به ما محبت بسیار زیادی دارد و از احوالات ما با خبر است. جمله معروفی درباره خصوصیات آقا نقل میکنند که هر دوشنبه و پنجشنبه نامه اعمال شیعیان به دست امام زمان میرسد و امام زمان وقتی اعمالی را میبیندکه با گناه و نافرمانی از خداوند همراه شده است رو به خداوند میکند و میگوید ما غیر از شیعیان کسی را نداریم و شیعیان ما غیر از ما کسی را ندارند. لذا این محبتی که در وجود امام ما وجود دارد و در طی روز و شب نیز برقرار است خصوصیات اخلاقی بارز آقاست و وقتیکه ایشان ظهور کنند و با چشمانمان حضرت را ببینیم بسیار بیشتر برایمان این محبت معنا پیدا میکند.
ایشان از نظر ظاهری چه ویژگیهایی دارند؟
همانطور که معروف است سیمای امامزمان علیهالسلام شبیه به سیمای آقا رسولالله است و چنانچه نام امام زمان هم نام آقا رسولالله است. در روایتی معروف آقا رسولالله فرمودند: فردی در آخرالزمان از فرزندان من قیام میکند و به پا میخیزد که اسم او اسم من است و از لحاظ ظاهری هم شبیهترین فرد به من هستند.
چرا زمان تولد امام زمان (عج) را مخفی کرده بودند؟
زمانیکه امامزمان (عج) به دنیا آمد زمان خفقان بود. در ایام امامت امام حسن عسکری امام را به طریق خیلی وحشتناکی تحت فشار گذاشتند. خفقان در دوران عباسی از زمان متوکل و معتصم عباسی بسیار زیاد شد. میدانستند که قرار است از امام حسن عسکری فرزندی به دنیا بیاید که این فرزند عزیز کرده خداوند است. به همین دلیل در تلاش بودند اجازه به دنیا آمدن چنین فرزندی را بههیچعنوان ندهند. روایت است که وقتی عدهای از یاران امام حسن عسکری علیهالسلام به خدمت آقا رسیدند، گفتند شما دیگر پسری ندارید و اگر عمر شما به این دنیا نبود تکلیف ما شیعیان چیست امام حسن عسکری علیهالسلام در آن مجلس که نشسته بودند سکوت کردند و جواب سوال را ندادند. بارهای بعد هم سوال پرسیده شد و امام پاسخ ندادند تا در مجلس دیگری امام فرمودند فرزندی دارم که الان حدود ۸۰ روز عمر دارد و در آن اتاق است و به خواهر خودشان که عمه امامزمان بود، گفتند که فرزندم را بیاور که دیگران مشاهده کننداین نشان میدهد خفقان دوران بهحدی بود که حتی ولادت و تولد امامزمان را مخفی کرده بودندو ستمگران قصد کشتن امام زمان (عج) را داشتند.
دوران کودکی امام زمان چگونه بودند؟
امامزمان با سختی بزرگ شد با توجه به شرایطی که داشت از همان ابتدا پدر و مادرش او را توجیه کردند که او امام جامعه است، اما نباید در جامعه باشد و نباید ظاهر شود لذا نوجوانی امامزمان و رشد کردن و بزرگ شدنشان هم با سختی بوده امام اکنون در جوامع ما حضور دارند، ولی نباید کسی ایشان را بشناسند و نباید هر جایی ظاهر شوند سختیهای شیعیان را میبینند، اما چون حضور دارند، ولی ظهور ندارند این موضوع برایشان سخت است.
چرا حضرت مهدی از مکه ظهور میکند؟
مکه امالقری جهان اسلام است یعنی بنیاد اجتماع جهان اسلام . همه اتفاقات مهم در مکه افتاده است همانطور که دین اسلام ظهورش در مکه است. تجلی حج ابراهیمی خانه خداوند نیز در مکه است. مکه شهری است که شهر مادر امامزمان نیز بودهاست. مکه جایی است که باید به محل ظهور امامزمان تبدیل شود؛ چون اصل وجودی دین اسلام بر پایه توحید است. در داستان مباهله به پیامبر اکرم دستور داده میشود با مسیحیان مباحثه کند و بگوید اگر نبوت را قبول نکردند و روز قیامت را قبول نکردند، توحید را قبول کنند یعنی مشخص است توحید رکن دین اسلام و مهمترین مسئله برای دین اسلام است و ظهور توحید در خانه کعبه است.
چه زمانی ظهور اتفاق می افتد؟
ظهور یکسری نشانههای عام و یکسری نشانههای خاص دارند و یک دلیل اصلی دارد، دلیل اصلی ظهور این است که یاران امام زمان ۳۱۳ نفر از سرداران امام زمان باید تکمیل شوند و تا این ۳۱۳ نفر تکمیل نشوند ظهور اتفاق نخواهد افتاد بهعبارتدیگر این ۳۱۳ نفر چه وقتی آماده میشوند زمانیکه جامعه آماده شود بنابراین تا جامعه آماده نشوند امامزمان ظهور نمیکند تا ۳۱۳ نفر سردار امام زمان تشکیل شوند و این ۳۱۳ نفر تشکیل نخواهند شد تا جامعه آماده شود، زیرا این ۳۱۳ نفر از بستر جامعه شکل میگیرند.
از نشانههای خاص و عام ظهور مواردی را ذکر کنید.
روایت داریم که از نشانههای بارز ظهور این است که خسف بَیداء رخ میدهد یعنی در کره زمین شکافی صورت میگیرد که به ۲ قسمت تقسیم میشود، قتل نفس زکیه در آن دوران اتفاق میافتد که فردی به نام نفس زکیه کشته میشود و حالا در سرزمینها نیز چند سرزمین را ذکر کردهاند. سید خراسانی و سید یمانی ظهور میکنند که حالا این سید یمانی فردی از یمن و سید خراسانی فردی از خراسان هستند که اینها مقدمات ظهور هستند. یک سری نشانهها نیز نشانههای عام ظهور هستند؛ گفتهشده وقتی زنان از لحاظ ظاهری و باطنی به مردان شبیه میشوند و مردان از لحاظ ظاهری و باطنی به زنان تشبیه میشوند این زمان، زمان ظهور است. از دیگر نشانهها ناامنی زیاد است که ناامنی را ما به وسعت در تمام جهان مشاهده میکنیم در شرایطی دیگر گفتند شرق غرب شمال جنوب را جنگ فرامیگیرد.
وقتی بیشتر علائم ظهور رخ دهد، امام زمان ظهور میکند؟
نشانههای عام ظهور بیشتر از ۳۴۰ مورد هستند ممکن است تمام این نشانهها اتفاق بیفتد، اما تا آن شرط اصلی که ۳۱۳ نفر برای یاری امامزمان آماده نباشند امام زمان ظهور نخواهد کرد.
هنگام ظهور حضرت مهدی دنیا چه فرقی با اکنون میکند؟
در روایت داریم که امنیت جای ناامنی را میگیرد. ارتباطات و اعتماد در جامعه بیشتر میشود و عدالت سراسر جهان را فرا میگیرد. در روایت داریم که وقتی حضرت حجت ظهور میکنند، میفرمایند: تا امروز ۲ حرف از علم کشفشده من ۲۳ حرف دیگر از علم را کشف میکنم. مدیریت جامعه خیلی آسانتر میشود و برادری و اخوت در بین افراد جامعه خیلی زیاد میشود و همه اینها بهخاطر این است که حکومت که حکومت ناب خداوند است.
هنگام ظهور امام زمان (عج) دین برای مردم چگونه تعریف شده؟
وقتی امامزمان ظهور میکند مردم بههم میگویند این مردی که به او امام زمان میگویند دینش دین اسلام نیست و دین جدیدی آورده و کتابی که با او راهنمایی و حکومت میکند نیز کتاب قرآن نیست و کتاب دیگری است درصورتیکه دین همان دین اسلام و کتاب همان کتاب قرآن است، اما آنقدر در این سالهای غیبت در این کتابها غبار گرفتهشده است.
وقتی امامزمان ظهور کند بشریت مانند اکنون گناه میکنند؟
بله گناه همیشه وجود دارد، با توجه به اینکه خداوند قدرت اختیار به بشریت و انسان دادهاست این گناه وجود دارد و گناه ادامه پیدا میکند، امامزمان (عج) دین واقعی و دین حقیقی را عرضه میکند، ولی اینکه با این دین موافقت شود یا مخالفت در اختیار انسانهاست لذا اگر قرار باشد گناهی اتفاق نیفتد در زمان امام زمان هیچکس در هیچ کجای عالم هیچ گناهی نکند این جبر میشود و مردم دیگر اختیاری از خودشان ندارند به همین جهت خداوند انسان را با اختیار و با فکر آفرید که فطرت انسان بر فکر است و با فکر و اختیار خودش راه خود را انتخاب میکند.