بیش از ۱۰۰ قانونگذار آمریکایی با ارسال نامه‌ای به رئیس‌جمهور کشورشان « جو بایدن » از او خواسته‌اند مذاکرات با ایران بر سر برنامه هسته‌ای این کشور را ترک کند.
این نامه به ابتکار « مایکل مک‌کاول »، عضو ارشد کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان تنظیم شده و ۱۰۹ همکار دیگر او، نامه را امضا کردهاند.
نمایندگان آمریکایی که همگی از حزب جمهوری‌خواه هستند در این نامه خطاب به بایدن نوشته‌اند: «ما این نامه را نوشته‌ایم تا از شما بخواهیم فوراً از مذاکرت بی‌حاصل برای بازگشت به "برنامه جامع اقدام مشترک" را متوقف کرده و به جای آن با قدرت تحریم‌های موجود علیه ایران، به خصوص درباره تجارت نفت میان ایران و چین را اجرا کنید.»
ادعاهای این نمایندگان در حالی مطرح شده که بسیاری از کارشناسان و حتی مقام‌های آمریکایی اذعان کردهاند که تیغ تحریم‌ها علیه ایران کند شده و اقتصاد ایران در حال خنثی کردن آثار تحریم‌ها است.
به عنوان مثال، یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا حدود دو هفته پیش اعتراف کرد تحریم‌ها علیه ایران فرسوده شده‌اند بدون آنکه نتایج مدنظر واشنگتن را داشته باشند.
نشریه «نیویورکر» در گزارش مفصلی درباره برنامه هسته‌ای و موشکی ایران نوشته ایران در برابر فشارها در دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» عقب‌نشینی نکرد بلکه به برنامه‌های موشکی و هسته‌ای خود سرعت بخشید.
مقام وزارت خارجه آمریکا که نیویورکر اشاره‌ای به نام او نکرده گفته بود که گزینه‌هایی نظیر تحریم‌ها فرسوده شده‌اند. او اضافه کرد: «تحریم، به وضوح، نتایجی که همه ما می‌خواستیم را به بار نیاوردند.»
کارشناسان مسائل مالی و اقتصادی معتقدند که تحریم‌ها تنها در یک بازه زمانی از اوج اثرگذاری برخوردارند و بعد از آن، اثرات آنها افول می‌کند و اقتصادهای تحت تحریم به مرور راه‌های مناسب برای سازگار شدن با آنها را پیدا می‌کنند. معماران سیاست‌های تحریمی در آمریکا معتقدند که در همین نقطه و قبل از شروع سیر نزولی آثار تحریم‌ها بایستی آنها را فروخت و به امتیاز ترجمه کرد.
110 قانونگذار آمریکایی که همگی از حزب جمهوری‌خواه هستند در نامه به دولت بایدن نوشته‌اند: «ایران در حال پیش بردن برنامه هسته‌ای خود از طریق استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته و ساخت تجهیزات برای آن سانتریفیوژها همزمان با انبار کردن مقادیر فزایند اورانیوم 20 درصدی و 60 درصدی است.»
در بخش دیگری از نامه آمده است: «در شریطی که دولت مدام نشان داده مایل به مذاکره به سمت بازگشت به برجام است ایران با دستاوردهای هسته‌ای عظیم‌تر و نزدیک‌تر شدن به مفاد زوال‌پذیر توافق باعث شده بازگشت به برجام ارزش کمتری برای جامعه بین‌المللی داشته باشد.»
مقام‌های آمریکایی در ماه‌های گذشته تصریح کردهاند که چنانچه پیشرفت‌های هسته‌ای ایران ادامه پیدا کند برجام، در بردارنده همان منافع «منع اشاعه‌ای» که در سال ۲۰۱۵ این توافق برای طرف غربی ایجاد می‌کرد نخواهد بود.
برخی از تحلیلگران این موضع طرف‌های غربی درباره کاسته شدن از منافع «منع اشاعه‌ای» را دیدگاهی یکجانبه می‌دانند. به گفته این تحلیلگران، جمهوری اسلامی ایران هم از زمان اجرایی شدن برجام به هیچ یک از منافع اقتصادی وعده‌داده شده در این توافق دست پیدا نکرده و این آمریکا است که با توجه به خروج از برجام باید با بازگشت به توافق، زمینه‌های ایجاد توازن دوجانبه در توافق را فراهم کند.
جو بایدن قبل از رسیدن به ریاست‌جمهوری آمریکا مدعی شده بود کشورش را به برجام بازخواهد گرداند، اما تا کنون از انجام اقدامات لازم برای عمل به تعهدات واشنگتن خودداری کرده است.
قانونگذاران آمریکایی مدعی شده‌اند تنها با افزایش تحریم‌ها و اجرای کامل محدودیت‌ها علیه ایران است که می‌توان از «دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای» جلوگیری کرد نه از طریق مذاکرات بی‌پایان در وین.
کشورهای غربی به رهبری آمریکا و رژیم صهیونیستی در سال‌های گذشته ایران را به پیگیری اهداف نظامی در برنامه هسته ای این کشور متهم کردهاند. ایران قویاً این ادعاها را رد کرده است.
ایران تأکید می‌کند به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (ان‌پی‌تی) و عضوی از آژانس بین المللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هسته‌ای را برای مقاصد صلح آمیز دارد.
علاوه بر این، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هسته‌ای ایران بازدید کردهاند اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هسته‌ای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکرده‌اند.
ایران علاوه بر این در سال ۲۰۱۵ به توافقی با کشورهای موسوم به گروه ۱+۵ برای حل و فصل تنش‌ها بر سر برنامه هسته‌ای خود دست پیدا کرد. علی‌رغم اذعان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به پایبندی ایران به تمامی تعهداتش، دولت آمریکا در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه از این توافق خارج شد.
بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.
جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست
قانونگذاران جمهوری‌خواه در بخش دیگری از آن نامه از دولت بایدن خواسته‌اند فوراً تحریم‌های جدیدی علیه ایران بابت ارسال محموله‌های نفت به چین، ونزوئلا و روسیه وضع کند. قانونگذاران آمریکایی نوشته‌اند ایران از فروش این محموله‌های نفت دست‌کم ماهانه 1.3 میلیارد دلار درآمد دارد.
آنها نوشته‌اند: «گزارش‌های مربوط به ماه نوامبر نشان می‌دهد چین به طور متوسط روزانه بیش از میلیون بشکه نفت از ایران وارد کرده است. وقت آن رسیده که دولت به این مذاکرات مضحک پایان دهد و با اجرای کامل تحریم‌های فعلی این منبع حیاتی درآمد را از رژیم ایران سلب کند.»
دولت جو بایدن به شکست سیاست موسوم به «فشار حداکثری» که دولت پیشین آمریکا علیه ایران به کار گرفت اعتراف کرده اما از انجام اقدامات لازم برای بازگرداندن آمریکا از آن مسیر خودداری کرده است.
اصرار دولت بایدن بر حفظ تحریم‌های ترامپ یکی از موانع موجود در دورهای گذشته مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین بوده است.
دیگر محور اختلاف درخواست ایران برای اخذ ضمانت از طرف غربی برای ماندن در برجام است، آن هم در شرایطی که نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره آمریکا بار دیگر تهدید کردهاند چنانچه به قدرت برسند برجام را پاره خواهند کرد.
ایران خواستار آن شده که آمریکا با ارائه تضمین حقوقی اطمینان خاطر بدهد اتفاق دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ تکرار نخواهد شد.
به عنوان مثال، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه با مسئول سیاست خارجی اروپا گفته که آمریکا باید ضمانت‌هایی جدی و کافی در خصوص قابل اعتماد بودنش بدهد.
