نمایندگان جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه به عنوان ضامنین چارچوب آستانه در هفدهمین دور از نشست بین المللی درباه سوریه بیانیه‌ای مشترک منتشر کردند.
در این بیانیه، سه کشور مذکور، بر وحدت و تمامیت ارضی سوریه ، مبارزه با تروریسم، مردود دانستن تلاش‌ها برای جدایی طلبی‌ها به بهانه مبارزه با تروریسم، محکومیت غارت نفت و گاز سوریه، محکومیت حملات رژیم اسرائیل به سوریه و نقض حریم هوایی این کشور ، پیشبرد فرآیند سیاسی و نبود راه حل نظامی برای سوریه، محکومیت تحریم‌های آمریکا و برخی کشورها علیه دمشق و بازگشت آوارگان سوریه به خانه‌هایشان تأکید کردند.
متن این بیانیه که امروز چهارشنبه منتشر شده است، به شرح زیر است:
1) با ابراز مجدد تعهد قوی خود به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه و نیز مقاصد و اصول منشور ملل متحد، تأکید کردند که همگان باید به اصول مذکور احترام گذاشته و از آنها تبعیت کنند؛
2) بر عزم خود مبنی بر تداوم همکاری برای مبارزه با تروریسم در تمامی اشکال و نمودهای آن و مقابله با دستورکارهای جدایی طلبانه با هدف تضعیف حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و تهدید امنیت ملی کشورهای همسایه تأکید نمودند.
افزایش فعالیت های تروریستی در بخش های گوناگون سوریه که باعث از دست رفتن جان انسانهای بی‌گناه می‌گردد، از جمله حمله و هدف قرار دادن تأسیسات غیرنظامی را محکوم کردند. بار دیگر بر لزوم تداوم همکاری‌های جاری به منظور نابودی نهایی داعش، جبهه النصره و سایر اشخاص، گروه‌ها، تشکل ها و موجودیت های مرتبط با القاعده یا داعش و سایر گروه های تروریستی شناخته‌شده توسط شورای امنیت سازمان ملل ضمن حصول اطمینان از حفاظت از غیرنظامیان و زیرساخت‌های غیرنظامی مطابق با حقوق بین الملل بشردوستانه تاکید نمودند؛ از حضور و فعالیت های تروریستی فزاینده هیئت تحریر الشام و سایر گروههای تروریستی وابسته بنا بر تعیین شورای امنیت سازمان ملل متحد که غیرنظامیان داخل و خارج از منطقه کاهش تنش ادلب را تهدید می کند، ابراز نگرانی جدی کردند.
3) اوضاع "منطقه کاهش تنش ادلب" را به تفصیل مورد بررسی قرار داده و توافق کردند که تلاش‌های بیشتری به منظور بهبود وضعیت انسانی درون و اطراف منطقه انجام دهند. بر لزوم حفظ آرامش در میدان از طریق اجرای کامل تمامی توافقات مرتبط با ادلب تأکید کردند.
4) اوضاع شمال شرق سوریه را بررسی کرده و متفقاً ابراز داشتند که دستیابی به امنیت و ثبات دائمی در این منطقه تنها بر اساس حفظ حاکمیت و تمامیت ارضی کشور ممکن است. کلیه تلاش‌ها برای ایجاد واقعیات جدید میدانی، شامل حمایت از ابتکارات خودمختاری غیرمشروع از جمله به بهانه مبارزه با تروریسم را مردود دانستند. بر عزم خود مبنی بر مقابله با دستورکارهای جدایی‌طلبانه در شرق فرات که هدف آن تضعیف وحدت سوریه بوده و نیز امنیت ملی کشورهای همسایه را تهدید می کند تاکید مجدد نمودند.
در همین راستا، نگرانی شدید خود را نسبت به افزایش مخاصمات و تمامی اشکال ظلم علیه غیرنظامیان توسط گروههای تروریستی در شرق فرات ابراز نمودند.
بار دیگر مخالفت خود را با تصرف و انتقال غیرقانونی نفت و درآمدهای حاصله مرتبط با آن که می بایست متعلق به سوریه باشد، ابراز نمودند.
5) اشاره کردند که روند جاری حل و فصل محلی در درعا و دیرالزور ممکن است به تلاش های ثبات آفرین کمک نماید.
6) تداوم حملات نظامی رژیم صهیونیستی به سوریه که ناقض قوانین بین الملل، حقوق بین الملل بشردوستانه و حاکمیت سوریه و کشورهای همسایه بوده و ثبات و امنیت منطقه را به مخاطره می اندازد محکوم نموده و خواستار توقف آن شدند. تاکید کردند که سوء استفاده رژیم صهیونیستی از پوشش هواپیماهای غیرنظامی برای تجاوز به خاک سوریه به عنوان نقض فاحش مقررات بین المللی، جان غیرنظامیان را به خطر می اندازد.
7) این باور را اظهار نمودند که منازعه سوریه هیچ گونه راه‌حل نظامی نداشته و مجدداً بر عزم خود مبنی بر پیشبرد یک روند سیاسی پایدار و عملی تحت مالکیت و راهبری سوری با تسهیل گری سازمان ملل وفق قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل تأکید نمودند.
8) بر نقش مهم کمیته قانون اساسی در ژنو که در نتیجه مشارکت تعیین کننده ضامنین آستانه و به منظور پیشبرد تصمیمات کنگره گفتگوی ملی سوریه که در سوچی تشکیل شد تأکید کردند.
9) به برگزاری دور ششم کمیسیون نگارش کمیته قانون اساسی سوریه که در تاریخ 18-22 اکتبر در ژنو برگزار شد اشاره کردند و خواستار برگزاری هرچه سریعتر دور هفتم با رویکردی سازنده توسط طرف های سوری شدند. در این خصوص، بر عزم خود مبنی بر حمایت از کار کمیته از طریق تعامل مستمر با طرف های سوری کمیته قانون اساسی و فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور سوریه، گِیر اُ. پِدرسِن به عنوان تسهیل گر جهت اطمینان از عملکرد پایدار و موثر آن تصریح کردند.
10) اظهار نمودند که کمیته در انجام وظایف خود باید به قواعد مرجع و اصول آیین کار احترام گذاشته تا کمیته را قادر سازد وظایف محوله خود را در باب تهیه و تدوین اصلاحات قانون اساسی برای تأیید مردمی اجرا نموده و موجب پیشرفت کار کمیته گردد و کمیته با روحیه مصالحه و تعامل سازنده و بدون دخالت خارجی و تحمیل برنامه زمان بندی خارجی به کار خود ادامه دهد تا اعضای کمیته به توافقی کلی دست یابند؛
11) بار دیگر نگرانی جدی خود را نسبت به شرایط انسانی در سوریه و تأثیر همه گیری کووید-19 که کل نظام سلامت و شرایط اجتماعی- اقتصادی و انسانی سوریه را به شدت به چالش کشیده است ابراز نمودند. کلیه تحریم های یکجانبه و مغایر با حقوق بین الملل، حقوق بین الملل بشردوستانه و منشور ملل متحد را رد کردند.
12) بر لزوم حذف موانع و افزایش کمک های بشردوستانه به همه سوری ها در سراسر کشور بدون تبعیض، سیاسی کاری و پیش شرط تأکید کردند. از تصویب قطعنامه 2585 (2021) توسط شورای امنیت در 9 جولای 2021 استقبال کرده، مجددا عزم خود را مبنی بر تسهیل اجرای کامل قطعنامه ابراز داشتند.
13) به منظور حمایت از بهبود اوضاع انسانی در سوریه و پیشرفت در روند حل و فصل سیاسی، از جامعه بین الملل، سازمان ملل متحد و آژانس های بشردوستانه آن خواستند تا کمک رسانی به کل سوریه را از طریق طرح های بازیابی فوری و تاب آوری شامل بازسازی زیرساخت های اساسی مانند تاسیسات تامین آب و برق، مدارس و بیمارستان ها و نیز مین زدایی انسان دوستانه وفق حقوق بین الملل بشردوستانه تقویت کنند.
14) بر ضرورت تسهیل بازگشت امن، شرافتمندانه و داوطلبانه پناهجویان و آوارگان داخلی به سکونتگاه اصلی خود در سوریه با رعایت قوانین بین المللی بشردوستانه و حصول اطمینان از برخورداری آنان از حق بازگشت و حق حمایت تصریح کردند؛ در این راستا، از جامعه بین الملل خواستند کمک های لازم را به پناهجویان سوری و آوارگان داخلی ارائه دهند و مجدداً آمادگی خود را برای تداوم تعاملات با همه طرفهای ذیربط، از جمله دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) و سایر نهادهای تخصصی بین المللی اعلام کردند.
15) از عملیات موفقیت آمیز آزادی متقابل بازداشت شدگان مورخ 16 دسامبر (25 آذرماه 1400) در چارچوب کارگروه آزادی بازداشت شدگان، ربوده شدگان، تحویل پیکرها و شناسایی مفقودین استقبال کردند.
این عملیات موید تمایل مجدد طرف های سوری برای تقویت اعتماد متقابل با مساعدت ضامنین آستانه است. این عملیات همچنین بار دیگر عزم ضامنین آستانه برای افزایش و گسترش همکاری‌ها ذیل کارگروه را مورد تاکید قرار داد، کارگروهی که به عنوان سازوکاری منحصر به فرد کارآمدی و ضرورت خود برای اعتمادسازی میان طرف های سوری را به اثبات رسانده است. توافق کردند که دامنه عملیات های آتی برای آزادی بازداشت شدگان باید بیش از پیش افزایش یافته و فعالیت های کارگروه به تحویل پیکرها و شناسایی مفقودین تعمیم یابد.
16) مشارکت هیئت های اردن، عراق و لبنان به عنوان ناظران چارچوب آستانه و نیز نمایندگان سازمان ملل و کمیته بین المللی صلیب سرخ (ICRC)را مورد ملاحظه و تقدیر قرار دادند.
17) مراتب قدردانی صمیمانه خود را از مقامات جمهوری قزاقستان به خاطر میزبانی از هفدهمین نشست بین المللی سوریه در چارچوب آستانه در شهر نورسلطان ابراز داشتند.
18) تصمیم گرفتند تا هجدمین نشست بین المللی سوریه در چارچوب آستانه را در نیمه اول سال 2022 با نظر گرفتن شرایط همه گیری کرونا در نورسلطان برگزار کنند. بار دیگر بر قصد خود برای برگزاری نشستی دیگر در سطح وزرا در چارچوب روند آستانه تاکید کردند. همچنین مجددا بیانیه مشترک 1 ژوئیه 2020 (11 تیرماه 1399) مبنی بر برگزاری اجلاس سه جانبه سران در جمهوری اسلامی ایران به محض فراهم شدن شرایط را خاطر نشان ساختند.
