بسیج ظرفیت دولت برای تغییر شرایط کشور، امیدآفرینی در سایه اقدام وعمل و استقبال از نقد منصفانه منتقدان سه محور مورد اشاره آیت الله «سیدابراهیم رئیسی » رئیس جمهوری طی روزهای گذشته است که آرام آرام مسیر و اهداف دولت در اداره کشور را روشن می کند. تاکید بر اهمیت تغییر شرایط به نفع مردم با سفرهای استانی روشن می‌شود و تصریح بر اقدام و عمل نشان از تلاش رئیس جمهوری به منظور آلوده نشدن انگیزه سفرهای استانی به ویروس پوپولیسم دارد.
رئیس جمهوری برخلاف پروپاگاندای تبلیغی علیه دولت، انتقاد سازنده را در مسیر اداره کشور گره گشا می‌داند. در عرصه بین المللی نیز تصمیمات و اقدامات دولت هم از سوی تحلیلگران داخلی و خاجری حساب شده و در راستای منافع ملی ارزیابی می شود و دستکم طی یک ماه گذشته دولت نشان داده است که اسیر شعارهایی که در جهت خلاف منافع ملی و آرامش مردم است حرکت نخواهد کرد.
تکاپوی جهادی دولت در مسیر بهبود شرایط
سفر به مناطق محروم کشور و دیدار با مردم و مسئولان آن منطقه به منظور شناخت دقیق مشکلات، آرام آرام به رویه دولت سیزدهم و آیت الله رییسی تبدیل شده و جمعه هفته گذشته رییس جمهوری میهمان استان خراسان جنوبی و شهرهای مختلف این استان بود. رییس جمهوری در سخنرانی‌های مختلف این سفر گرچه به مهمترین چالش‌های آن استان اشاره کردند اما دو محور مطرح شده، به صورت عمومی‌تر می‌تواند گره گشای بسیاری از مشکلات داخل کشور باشد. رییس جمهوری در در دیدار نمایندگان اقشار مردم، ایثارگران، نخبگان و علمای استان خراسان جنوبی، اقدام و عمل از تلاش برای تغییر شرایط به نفع مردم سخن گفت و تصریح کرد: «چون بنای من در این دوره کار و فعالیت و تلاش است، با همه همکارانم ظرفیت خود را بسیج کردیم که شرایط را به نفع مردم و کسب و کار و سفره مردم تغییر دهیم؛ لذا بسیج شدیم که بتوانیم شرایط جدید را در کشور رقم بزنیم.»
اقدامات شبانه‌روزی دولت طی یک ماه گذشته؛ از شتاب محسوس واکسیناسیون مردم تا تهیه کالاهای اساسی، از پیگیری ویژه مشکلات مناطق محروم تا تلاش برای تثبیت بازار همگی نشان از بسیجی دارد که رییس جمهوری به آن اشاره کرده است. اگر در سطح عمومی جامعه درباره مهمترین چالش‌های زندگی از مردم نظرخواهی شود؛ به طور قطع دو موضوع اصلی مورد اشاره از سوی آنها بیماری کرونا و شرایط اقتصادی و معیشتی آنها خواهد بود و بسیج تمام ظرفیت و امکانات کشور در این راستا می‌تواند امید آفرین باشد. موضوعی که دیگر محور مهم سخنرانی‌های اخیر رییس جمهوری را تشکیل می دهد. آیت الله رییسی در خراسان جنوبی اقدام و عمل را امیدآفرین توصیف کرد و گفت: «اگر سازمان‌های اداری کشور بخواهند در این دوره یک حرکت و تلاش مضاعف داشته باشند این تلاش اعتمادآفرین است و این تلاش مردم را به کارآمدی نظام اداری امیدوار می‌کند لذا امیدواری مردم، مشارکت آنها را به دنبال دارد و مشارکت مردم شکل گرفتن یک سرمایه اجتماعی عظیم و نشاط اجتماعی را به دنبال دارد.»
رییس جمهوری پیش از این هم بر اهمیت موضوع امیدو اعتماد آفرینی میان مردم تاکید کرده و آن را موجب افزایش مشارکت همه افراد جامعه در پیشبرد برنامه های کشور دانست. این بار اما رییس جمهوری موضوعی را مورد تاکید قرار داد که نشان می‌دهد وی به برخی انتقادات درباره سفرهای استانی خود آگاه است و با تاکید بر موضوع اقدام و عمل در دولت به صورت ضمنی به این انتقادات پاسخ داده و راه و روش خود را بسیار متفاوت تر از رفتارهای پوپولیستی نشان داده است. با این همه اما نگران نقدهای منتقدانش نیست و در جلسه هیات دولت به این مهم تاکید کرده و گفته است: «دولت از نقد منصفانه و سازنده استقبال می‌کند، نقد منصفانه را باعث رشد و ارتقاء امور در کشور می‌دانیم و مدیران اجرایی باید آستانه تحمل خود را در مواجهه با انتقادها بالا ببرند چرا که انتقاد درست می‌تواند نسبت به اصلاح کاستی‌ها و نواقص مفید باشد.»
روابط بین الملل در مسیر عقلانیت و منافع ملی
دولت سیزدهم در نخستین تعاملات بین المللی خود، طی هفته گذشته میزبان دو مسئول مهم بود؛ «مصطفی الکاظمی » نخست وزیر عراق و «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی. با توجه به اظهارات و واکنش‌های داخلی و خارجی به این دو سفر به نظر می‌رسد، اصل اساسی مورد توجه دولت در میزبانی از نخست وزیر همسایه غربی و مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، حفظ و تثبیت منافع ملی بوده است. الکاظمی یکشنبه ۲۱ شهریور ماه در راس هیاتی سیاسی و اقتصادی وارد تهران شد تا مهم ترین مسائل مطرح میان دو کشور و نیز تحولات پرشتاب منطقه را مورد ارزیابی و مشورت قرار دهد. نخست وزیر عراق با آیت الله رییسی رییس جمهوری و «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی، «محمد باقر قالیباف» رییس مجلس شورای اسلامی دیدار و گفت و گو کرد.
اهمیت همسایگان در سیاست خارجی دولت سیزدهم موضوعی است که بارها هم از سوی رییس جمهوری و هم وزیرامورخارجه بر آن تاکید شد و یکی از برنامه‌های «حسین امیر عبداللهیان» گسترش و تعمیق روابط با همسایگان بود. به همین دلیل است که آیت الله رییسی، در دیدار با الکاظمی با تاکید بر تداوم همکاری تهران-بغداد در حوزه‌های راهبردی گفت: جمهوری اسلامی ایران از نقش آفرینی منطقه‌ای عراق حمایت می کند و ما بدنبال تثبیت امنیت منطقه با محوریت ایران، عراق و کشورهای پیرامونی بدون مداخله نیروهای خارجی هستیم.
عراق هفته‌های گذشته میزبان کنفرانسی بود که به بررسی مهمترین تحول ماه های اخیر منطقه یعنی روی کار آمدن طالبان در افغانستان می پرداخت. نشستی که در آن کشورهای همسایه افغانستان تبادل نظر درباره این رویداد، دغدغه‌ها و نگرانی‌های خود در این زمینه و آینده تعاملات خود با افغانستان مورد توجه قرار دادند و جمهوری اسلامی ایران به عنوان همسایه اصلی افغانستان چالش‌های مرزی با وجود حضور طالبان و دغدغه های امنیتی را مورد توجه ویژه قرار داد. به نظر می رسد در دولت سیزدهم میزان تبادلات تجاری با عراق افزایش قابل ملاحظه ای داشته باشد و شاید یکی از دلایل اصلی الکاظمی برای سفر به تهران در کنار موضوعات منطقه ای، تثبیت افزایش نقش تجاری و اقتصادی ایران در این کشور باشد.
اهمیت سفر گروسی در دولت سیزدهم با توجه به تنش های ماه های اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی با ایران زمانی که به میزان تبلیغات منفی داخلی و خارجی علیه سیاست خارجی دولت سیزدهم نگاهی بیاندازیم؛ چند برابر می شود. تا پیش از این حضور بیانیه های آژانس و متعاقب آن پروپاگاندای رسانه ای علیه جمهوری اسلامی، امکان هرگونه توافق و گفت و گو را با این نهاد بین المللی برای دولت سیزدهم منتفی جلوه می داد و حتی سخن از رجوع دوباره پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت ملی بود. پس از سفر گروسی و توافق انجام شده با «محمد اسلامی» رییس سازمان انرژی اتمی ایران؛ دستان مخالفان جمهوری اسلامی در این زمینه خالی تر از همیشه ماند. به ویژه آنکه گروسی در کنفرانس مطبوعاتی، دیدار خود با اسلامی را حاوی معنای بسیار مهم عنوان کرد و گفت: بعد از روی کار آمدن دولت جدید جمهوری اسلامی نخستین بار است که این بازدید انجام می‌شود. ادامه عملیات تجهیزات فنی آژانس در ایران بسیار مهم است و این موضوع یک ضمانت‌نامه مهم برای آژانس و جهان محسوب می‌شود و ما می توانیم در این چارچوب به ایران کمک کنیم و توافقات مثبت بعدی را هم داشته باشیم.»
با اقدام سنجیده دولت در این زمینه سایه فشارها بر پرونده هسته ای و التهابات سیاسی و اقتصادی آن کمتر شد، از سوی دیگر افزایش سرمایه‌گذاری تجاری و اقتصادی به همسایه ای چون عراق هم به دلیل ظرفیت‌های بالا می‌تواند راه را برای سرمایه گذاران ایران در این کشور هموارتر سازد و این همان تلاشی است که رییس جمهوری در مسیر تغییر شرایط به نفع مردم آن را مورد تاکید قرار داده است.
