اجرای پروژههای کیفی سازی در صنعت خودرو همچون قطاری است که هیچ گاه از حرکت باز نمیایستد. حتی خودروسازان درجه اول جهانی نیز هر ساله هزینههای بسیاری را به این بخش اختصاص میدهند. زیرا رقابت در بازار باعث شده خریداران برای انتخاب یک محصول، معیارهای گستردهتری نسبت به گذشته داشته باشند. معیارهایی که بدون شک کیفیت در تولید و خدمات پس از فروش مهمترین شاخصه آنها هستند.
کیفی سازی محصولات در صنعت خودرو ایران در اواخر دهه ۷۰ شمسی رنگ و بویی جدی تر به خود گرفت. زیرا در این سالها ایران خودرو اولین پلتفرم داخلی را با برند ایرانی و تحت نام سمند به تولید رساند و در ادامه همواره پروژههای ارتفاع سطح کیفی محصولات را به اجرا گذاشت که سمند اولین کاندیدا به شمار میرفت. اما در سالهای اخیر همزمان با گسترش سبد محصول در صنعت خودرو ایران به عنوان بزرگترین تولید کننده خودرو در خاورمیانه، مقوله کیفیت محصول نهایی بدل به یک اصل اساسی در بخش مهندسی محصول، تولید تجاری و زنجیره تأمین شده است.
اگر بخواهیم روند اجرای پروژههای کیفی و نتایج حاصل از آن را در ایران خودرو بررسی کنیم، باید نگاهی به آمارهای کیفی شرکت کنترل و بازرسی استانداردهای ایران (ISQI) بیندازیم.
طبق آمارهای رسمی این شرکت، به طور میانگین از سال ۱۳۹۴ تا به امروز، روند امتیازهای منفی محصولات ایران خودرو در نمودار شیبی نزول داشته است. به این معنا که این خودروساز با اجرای پروژههای ارتقای سطح کیفی محصولات خود، توانسته نمرات منفی را از ۱۴۷ تا ۱۰۱ نمره در سال ۹۹ کاهش دهد. این در حالی است که ایران خودرو برای سال ۱۴۰۰ هدفگذاری ۹۵ نمره منفی را برنامه ریزی کرده است و به نظر میرسد با توجه به رویکرد راهبردی این شرکت به مقوله کیفیت و زیرساختهایی که در این بخش ایجاد شده، در آینده نیز این روند ادامه خواهد داشت.
از جمله نکات دیگری که در حوزه کیفیت میتواند مایه مباهات آبی پوشان جاده مخصوص باشد، حضور ۱۴ خودرو با ۳ ستاره کیفی در رده بندی کیفیت محصولات داخلی ISQI است. به طوری که این خودروساز با ۲۰ نماینده در این جدول دقیقاً ۵۰ درصد از کل محصولات تست شده توسط ISQI را به خود اختصاص داده است. همچنین ۵ مدل از محصولات این خودروساز نیز در رده ۴ ستارهها قرار گرفته اند و دناپلاس توربو اتوماتیک ۵ ستاره هم تیم کیفیت ایران خودرو را کامل کرده است. نکته جالب توجه اینکه ۷۲ درصد از خودروهای ۴ ستاره کیفی در بخش سواری و وانت متعلق به ایران خودرو است و سهم این خودروساز در بخش ۳ ستارهها نیز به ۴۸ درصد میرسد.
روندی که ایران خودرو در دو سال گذشته در حوزه کیفیت در پیش گرفته است، تعریفی مویرگی از مقوله کیفیت در بخشهای قوای محرکه، انتقال قدرت و سیستمهای الکترونیکی، ایمنی و امکانات محصولات است که در این راستا پروژههای بسیاری تعریف و اجرا شده است. به این ترتیب تیمهای کیفیت در این خودروساز، هر یک به صورت تخصصی تستهای و آزمایشهای مختلفی را انجام داده اند که در نهایت نتایج آن بالارفتن برند ایران خودرو از نردبان کیفیت محصول است. در حال حاضر این خودروساز هیچ محصول ۲ ستارهای در رده بندی کیفی ISQI ندارد و همه محصولات ایران خودرو دست کم ۳ ستاره کیفیت را بر دوش دارند.