تقوی نیا تحلیلگر مسائل سیاسی با بیان اینکه مذاکرات احیاء برجام تا اطلاع ثانوی تعطیل است، گفت: طرف آمریکایی تصور میکرد با توجه به اینکه تهران درگیر مشکلات جدی اقتصادی است، کسری بودجه دارد و این فرصت مناسبی است که میوه استراتژی ترامپ را بچینند، ایران را مجبور به پذیرش شروطی فراتری از برجام کرده و همزمان برخی از تحریمها ی ما را تعلیق کند.
وی افزود: سیاست طرف آمریکایی هیچگاه لغو عملی تحریمهای ایران نبود، بلکه آنها به دنبال تعلیق و شرطی کردن اقتصاد ما بودند تا با همین بهانه و ترفند بتوانند نیت خود را به صورت آرام، ولی مستمر عملی کنند و آرام آرام مولفههای قدرت جمهوری اسلامی ایران را از چنگالمان خارج کنند.
کف خواسته آمریکا با کف خواسته ایران به شدت با هم فاصله دارد
تقوی نیا ادامه داد: دوره ترامپ برای ایران عبرت شد، آمریکاییها جز زبان زور متوجه نمیشوند و باید به آنها فشار آورد. اکنون فشار ایران در حوزه منطقهای و بحث بالا بردن توانایی فناوری اتمی اش متمرکز شده است، یعنی ایران علاوه بر اینکه در منطقه به آمریکا فشار وارد میکند در بحث هستهای هم با سرعت بخشیدن به بحث غنی سازی ۶۰ درصد و اورانیوم فلزی، آمریکا را تحت فشار قرار میدهد و آمریکاییها متوجه شدند که ایرانیها قصد کوتاه آمدن ندارند، به همین علت و با توجه به اینکه لغو تحریمها خط قرمز آمریکاییهاست، فعلا مذاکرات تعطیل شده است.
تحلیلگر مسائل سیاسی با اشاره به گره برجام در شرایط کنونی گفت: خط قرمز آمریکا لغو تحریم هاست و در مقابل هرگونه ابقاء تحریمها خط قرمز ایران است، لذا کف خواسته آمریکا با کف خواسته ایران به شدت با هم فاصله دارد، همین امر باعث شد که مذاکرات به تعطیلی کشانده شود، چراکه دو طرف نمیتوانند بر یک حداقلی اجماع و تفاهمی حاصل کنند تا به راه حل مشخصی برسند.
تا زمانی که آمریکا تحریم ها را لغو نکند، ایرانی حرفی ندارد
وی با بیان اینکه زمان برگزار شدن دور هفتم مذاکرات برجام به طرف آمریکایی بستگی دارد، گفت: تهران موضع خود را اعلام کرده است و تا زمانی که آمریکا تحریمها را لغو نکند، هیچ حرفی ندارد، در حقیقت برگزاری دور هفتم موضوعیتی ندارد، چراکه حرفها زده شده و پیش نویسها هم نوشته شده است. طرف آمریکایی اگر حاضر به لغو تحریمها شد، مذاکرات به نتیجه میرسد و اگر بنا نداشته باشد تحریمها را لغو کند برگزاری دور هفتم مذاکرات موضوعیتی ندارد. اکنون تنها اراده طرف آمریکایی باقی مانده است.
تقوی نیا تصریح کرد: اگر آمریکا تحریمها را لغو نکرد، در منطقه غرب آسیا در چند ماه آینده اتفاقات باورنکردنی و سنگینی میافتد که نقشه سیاسی منطقه را تغییر میدهد، کما اینکه محور مقاومت عراق هم اعلام کرده که جنگ مستقیم با آمریکا را آغاز میکنیم و در جای جای منطقه هم اتفاقات دیگری خواهد افتاد.
وی افزود: هنگامی که ایران شاهد است که عمل کردن به تعهدات قانونی اش ثمرهای جز راحت شدن خیال طرف غربی و فشار بیشتر نداشته است، چرا باید به تعهدات قانونی خود عمل کند و وقتی آنها بی قانونی میکنند چرا ایران باید پایبند باشد، لذا ایران ممکن است رفتاری کند که در حالت عادی انجام نداده است. جمهوری اسلامی ایران نشان داده در دفاع از اهداف ملت خود کوتاه نمیآمد.
روند تصمیمگیری در تهران در سایه ورود کمیته تطبیق برجام تغییر نکرده است
تحلیلگر مسائل سیاسی با بیان اینکه اظهارات برخی از کارشناسان در مورد اینکه روند تصمیم گیری در تهران در سایه ورود کمیته تطبیق تغییر کرده را قبول ندارم، گفت: موضع آقای عراقچی در وین موضع نظام جمهوری اسلامی است و موضع نظام هم با آمدن روحانی یا رفتن وی تغییر نمیکند.
تقوی نیا تاکید کرد:کمیته تطبیق هیچ گونه تغییر استراتژیکی، راهبردی و جدی در موضع ایران در مذاکرات وین ایجاد نخواهد کرد، چراکه موضع ما موضع مجموعه نظام است که از طرف شورای عالی امنیت ملی به تیم مذاکره کننده چه تیم مذاکره کننده آقای روحانی چه تیم سیاست خارجی آقای رئیسی ابلاغ میشود و آنها موظف به اجرای این راهبردها هستند.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری (۳۱ خرداد ماه) از تشکیل کمیته تطبیق برجام خبر داد و گفت که این کمیته، یک روال مشخص طبیعی سازوکار در داخل ایران است و شورای عالی امنیت ملی تصمیم گرفته این کمیته باشد و سپس براساس گزارش آنها تصمیمگیری خواهد شد. اعضای آن از مجلس، دولت و شورای عالی امنیت ملی هستند. تطبیق در مورد جزئیات توافق در آنجا انجام میشود.
کارشناسان بر این باورند که تشکیل کمیته برجام در واقع ضرورت محسوب میشود، چراکه مذاکرات احیاء برجام اکنون به مرحلهای رسیده است که طرفهای مذاکره کننده به ویژه جمهوری اسلامی ایران در حال وارد شدن به فاز تصمیم نهایی و عملیاتی هستند، لذا در این خصوص لازم است اجماعی میان ارکان مختلف تصمیم گیر و مجری در نظام جمهوری اسلامی ایران صورت بگیرد، بنابراین برای وجود این اتحاد و هم افزایی تشکیل این کمیته یک ضرورت است.
در این میان با توجه به اینکه از دور آخر و ششم مذاکرات احیاء برجام بیش از سه هفته میکذرد، برخی معتقدند که تصمیم گیری اعضای این کمیته بر روند مذاکرات تاثیر گذاشته است و منجر به تعطیلی این مذاکرات تا اطلاع ثانوی شده است. البته این درحالی است که سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد: باتوجه به پیشرفتهای حاصله می توان این ارزیابی را ارائه کرد که به پایان مذاکرات وین نزدیک شدهایم. برخی موضوعات حل نشده کماکان باقی است، ولی آنچه که اهمیت دارد این است که وزن موضوعات حلشده خیلی بیشتر از مسائل حل نشده است. ما مسیر زیادی را تاکنون طی کردهایم، اما این راه باقی مانده از مسیر، مسیر سادهای نخواهد بود، لذا امیدواریم طرفهای مقابل بتوانند تصمیمات خود را اتخاذ کنند، در این صورت ما نیز میتوانیم به توافقی دست یابیم که مطلوب همگان خواهد شد.