«وانگ یی» وزیر امور خارجه چین روز یکشنبه گفت، اگر آمریکا قصد بازگشت به برجام را دارد تحریمها ی ظالمانه علیه ایران را لغو کند.
وانگ یی در نشستی خبری در پاسخ به سوال خبرنگاری درخصوص وعده آمریکا برای بازگشت به برجام و تداوم اختلافات واشنگتن و تهران در این زمینه گفت: «مسئله هستهای ایران بر تمام خاورمیانه و حوزه خلیج [فارس] تأثیرگذار است».
رئیس دستگاه دیپلماسی چین افزود: «در چهار سال گذشته آمریکا با خروج از برجام پیمانشکنی کرد و فشار حداکثری را بر ایران تحمیل کرد که در نهایت موجب افزایش شدید تنش در منطقه غرب آسیا شد».
وانگ یی گفت: «اکنون که آمریکا در قبال بازگشت به برجام اشتیاق نشان میدهد، امیدواریم دو طرف هرچه سریعتر در این راستا گام بردارند و آمریکا اقدامات متخاصمانه خود را کنار گذاشته و تحریمهای ظالمانه علیه ایران را لغو کند».
وی در ادامه گفت: «ایران نیز باید به نوبه خود باید به پیروی کامل از تعهدات بازگشته و به مسئولیتهای خود در زمینه عدم اشاعه [سلاحهای هستهای] را اجرا کند. ایران و آمریکا باید رویکردی گام به گام در این زمینه اتخاذ کنند».
وانگ یی افزود: «پیشتر گفتهام که برجام بستری برای رسیدگی به تمام مشکلات خاورمیانه نیست و درخصوص دیگر مسائل منطقه از جمله امنیت آن، چین تشکیل یک بستر گفتوگوهای چندجانبه را پیشنهاد کرده است. طرفهای سوم (غیربرجامی) میتوانند در این بستر، نگرانیهای خود را ابراز کرده و به تنشزدایی از طریق رایزنی و تعهد به صلح و ثبات کمک کنند».
دولت آمریکا اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ با نقض تعهداتش از این توافق مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد خارج شد. ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا به طور کامل تعهداتش در توافق هستهای را اجرا کرد و به کشورهای اروپایی که وعده جبران آثار این خروج را میدادند برای عمل به تعهداتشان فرصت داد. یکسال بعد که دولتهای اروپایی نتوانستند به وعدههایشان عمل کنند تهران اعلام کرد طبق مفاد مندرج در توافق هستهای طی چند گام تعهداتش در توافق هستهای را کاهش خواهد داد.
اکنون مقامهای دولت بایدن اعلام کردهاند که قصد دارند آمریکا را به توافق هستهای برجام بازگردانند. با وجود این، دولت جدید آمریکا هنوز ساز و کار خود برای بازگشت به توافق هستهای را مشخص نکرده است. اعضای تیم بایدن در اظهاراتی مبهم میگویند قصد دارند از بازگشت به برجام به عنوان مبنایی برای «قویتر و طولانیتر کردن» توافق هستهای استفاده کنند.
جمهوری اسلامی ایران تصریح کرده که با توجه به آنکه واشنگتن طرفی بوده که توافق را نقض کرده و کاهش تعهدات تهران در واکنش به اقدام غیرقانونی آمریکا انجام شده هر گامی از سوی تهران بعد از رفع تحریمها صورت خواهد گرفت.
آذرماه امسال نیز مجلس شورای اسلامی طرح دوفوریتی اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران را تصویب و پس از تصویب آن در هیأت وزیران، جمهوری اسلامی هفته گذشته قصد خود برای توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و نظارتهای فراتر از پادمان را در نامهای به آژانس اطلاع داد که طبق برنامه از امروز اجرایی شد.
ایران و آژانس اتمی اخیراً تفاهم کردند اجرای پروتکل الحاقی و دسترسیهای برجامی به طور کامل متوقف شود و صرفا تعهدات پادمانی ایران اجرا میشود. بر این اساس، طبق قانون مجلس هیچ دسترسی فراپادمانی به آژانس اعطا نخواهد شد و هیچگونه بازرسی فراپادمانی نیز انجام نمیشود.