محمد نفریه معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به تاریخچه فعالیت مرکز رودکی برای افراد دارای معلولیت نابینایی، گفت: مرکز رودکی در دهه ۴۰ شمسی و با هدف چاپ کتاب با خط بریل برای استفاده افراد دارای اختلالات بینایی تاسیس شد و با خریداری شدن دستگاههای بیشتر، گسترش کار و تجمیع آثار بریل، کتابخانهای نیز جنب مرکز ایجاد شد که به کتابخانه رودکی معروف شده است.
وی افزود: تولید کتابهای گویا و همچنین آموزش کار با کامپیوتر، اینترنت و زبان انگلیسی برای نابینایان نیز از دیگر فعالیتهای انجام شده در این مرکز بودند.
نفریه گفت: در اواسط دهه ۸۰، بنا به تکلیف دولت برخی چارتهای سازمانی از دستگاهها خارج شدند و مرکز رودکی نیز مشمول این طرح شد و در حال حاضر در چارت سازمانی بهزیستی مرکزی به نام رودکی وجود ندارد بلکه یک ساختمان ضمیمه ستاد مرکزی به نام ساختمان ظهیرالاسلام داریم.
وی افزود: با توجه به اینکه این مرکز در چارت وجود ندارد، ردیفها برای پرسنل مرکز با نام یا به قول معروف خاکستری هستند و هر فرد که بازنشسته شود ردیفش نیز حذف میشود و اجازه استخدام مجدد یا به کارگیری نیروی جدید نیز وجود ندارد.
نفریه ادامه داد: به همین دلیل این مرکز در دهه ۸۰ به بخش غیردولتی و موسسه خیریهای به نام «ریحانه» واگذار شد؛ که طلاییترین دوران این مرکز و پرکارترین زمان از نظر تولید محتوا، چاپ آثار بریل، ضبط کتاب گویا و... در این دوران بود.
وی افزود: در این دوران بسیاری از مشکلات مرکز برطرف شد. نیروهای زیادی از میان نابینایان به کار گرفته شد و با خرید تجهیزات جدید، استودیوهای ضبط صدا به چهار استودیو افزایش یافت.
معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور گفت:به دلیل جوسازیها و مداخلههای بی مورد عده ای، مرکز دوباره باز پس گرفته شد و به دلیل اینکه اکثر نیروهای دولتی بازنشسته شده بودند، تعداد پرسنل کاهش یافت و در حال حاضر این مرکز با ۲۰ نیرو اداره میشود و کمترین بهره وری را دارد.
وی افزود: با توجه به قدیمی بودن ساختمان مرکز و واقع شدن آن در بافت فرسوده و همچنین دسترسی سخت نابینایان به این مرکز، به دنبال مناسب سازی و تعمیر مرکز بودیم که پس از مراجعه و پیگیری کارشناسان، مشخص شد که ساختمان قابل تعمیر نیست و لازم است صد در صد تخریب و بازسازی شود و با توجه به اینکه به عقب نشینی ۵تا ۶متری هم نیاز است، تقریبا بسیاری از قسمتهای مرکز از جمله مخزن کتابها نیز متاثر از این عقب نشینی خواهد شد.
نفریه افزود:همچنین ساختمان مرکز، نا ایمن و از نظر امکانات اطفای حریق نیز محدود است و با توجه به اینکه اکثر پرسنل مرکز را نابینایان تشکیل داده اند در صورت بروز حادثه جان پرسنل و همچنین مخزن کتابها در خطر نابودی است و به این ترتیب مرکز به سوی تعطیلی کامل کشیده میشود.
بهره گیری از امکانات کتابخانه ملی برای ارائه خدمات بهتر به نابینایان
معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور به پیشنهاد مطرح شده از سوی افراد دارای معلولیت نابینایی اشاره کرد و گفت: پیشنهادی مبنی بر همکاری با کتابخانه ملی داشتیم که بر اساس تحقیقات نابینایان عزیز، در سایر کشورها هم نسخههایی از منابع که به خط بریل چاپ میشوند در اختیار کتابخانه ملی کشورها قرار میگیرند.
وی افزود:در روز جهانی نابینایان با حضور دکتر قبادی دانا، بازدیدی از کتابخانه ملی به عمل آمد و سالن رودکی با امکانات مخصوص نابینایان همچون برجسته نگار، بهدید و... پیش بینی شده است و همچنین مخزن مناسب و استاندارد با ایمنی زیاد برای نگهداری از آثار چاپ بریل و... نیز به این امر اختصاص داده میشود.
نفریه به دغدغه برخی کارشناسان در خصوص عدم مناسب سازی مسیر تردد نابینایان در دسترسی به سالن رودکی و از ایستگاه حقانی مترو تا کتابخانه ملی نیز اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه هدف ما افزایش خدمات و امکانات برای نابینایان عزیز است، قطعا تا پیش از مناسب سازی مسیر و محیط و تسهیل تردد افراد دارای معلولیت به کتابخانه ملی و همچنین فراهم شدن امکان ارسال پستی و امانت سپردن کتابها توسط کتابخانه ملی به نابینایان، این جابجایی انجام نمیشود.
تشکیل ۶ قطب تولید محتوا در کشور
وی افزود:برای باقی فعالیتهای مرکز رودکی نیز برنامهای ترکیبی در نظر گرفته شده است که قسمت اول آن در حال اجراست. به این شکل که از استانهای مختلف استعلام شده است تا در سال آینده علاوه بر تهران، از ۵ استان دیگر نیز به صورت خرید خدمت از بخش غیر دولتی و یا تشکلهای نابینایان برای تولید محتوا به شکل نسخ بریل و فایلهای صوتی، با ما همکاری کنند و بودجه آن نیز پیش بینی شده است.
نفریه همچنین به امکان بازسازی مجدد مرکز رودکی نیز اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه پس از جابجایی مخزن، بار سبک خواهد شد میتوان قسمت چاپ کتابها را به ساختمان دیگری در همان محدوده منتقل کرد و پروانه ساخت مجدد برای مرکز گرفت و پس از ساخت یک مرکز استاندارد و مجهز، فعالیت اصلی را که چاپ و تولید محتواست در آن ادامه داد و البته ادامه فعالیت به شکل دولتی غیر ممکن است بلکه لازم است با کمک بخش غیردولتی، خرید خدمت از تشکلهای نابینایان و... فعالیتها را ادامه دهیم.
معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور ضمن تشکر از همکاری مسئولان کتابخانه ملی به ویژه خانم دکتر بروجردی رییس کتابخانه ملی، گفت:مدیران کل، کارشناسان و مجموعه کتابخانه ملی همکاری لازم را با ما داشتند و تمامی کارهایی که برای استفاده بهینه جامعه دارای معلولیت از امکانات کتابخانه ملی لازم است در حال انجام است. همچنین همکاران ما در شهرداری و شورای شهر نیز برای همکاری در مناسب سازی این فضا قول مساعد داده اند.
وی از جامعه نابینایان کشور خواست تا بدون دغدغه به خادمین خود در سازمان بهزیستی اطمینان کنند و مطمئن باشند که بهزیستی به دنبال استفاده هر چه بیشتر و مفیدتر نابینایان از امکانات و ارائه خدمات با کیفیت و در شرایط بهتر به این عزیزان است.
نفریه در پایان به برخی از مراکز نابینایان که مورد غفلت واقع شده و به طور کامل تعطیل شده اند اشاره کرد و گفت: اگر در مورد مرکز رودکی، کاری انجام نشود، به تعطیلی کامل کشیده خواهد شد. پس از نابینایان عزیز میخواهم که در این خصوص مطالبه گر باشند.