انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2020 با حاشیههای زیادی همراه بوده است و به احتمال زیاد رئیسجمهور آینده آمریکا جو بایدنِ دموکرات خواهد بود. اما همچنان تردیدهایی درباره پیروز قطعی در این انتخابات وجود دارد. با ریاست جمهوری بایدن تغییرات زیادی در سیاست خارجی آمریکا رخ میدهد که یکی از آنها مناسبات این کشور با روسیه است. بر همین اساس سایت خبری-تحلیلی روس زبانِ "مدوزا" در مطلبی به انتشار نظرات کارشناسان مختلف روسیه در خصوص آینده روابط مسکو-واشنگتن پرداخته است.
آندری کرتونف، مدیر کل اندیشکده شورای امور بینالملل روسیه ، در رابطه با سطح مناسبات مسکو-واشنگتن در دوره ترامپ، معتقد است: امیدهایی که روسیه طی چهار سال گذشته نسبت به ایالات متحده آمریکا داشت، برآورده نشد. در این مدت روابط مسکو و واشنگتن از نظر کیفی و کمی وخیمتر شد. از سوی دیگر فعالیت مؤسسه اجلاس روسی-آمریکایی در عمل متوقف شد. در حالی که پیش از آن، هر بار که رئیس جمهور در آمریکا تغییر میکرد، دو کشور میتوانستند به سرعت جلسهای را در بالاترین سطح ترتیب دهند. این اقدامات برای پویایی در روابط ضروری بود. در رابطه با ترامپ تنها یک جلسه طی سال 2018 در هلسینکی برگزار شد. او فقط رابطه را بدتر کرد.
وی تأکید میکند: محور اصلی روابط روسیه و آمریکا کنترل تسلیحات بود. موضوعات مختلفی میتواند مورد بحث طرفین باشد و حتی در مواقعی ممکن است مناسبات به سطح پایینی کاهش پیدا کند، اما مسکو و واشنگتن همواره معتقد بودند که کنترل تسلیحات استراتژیک، موضوعی است که روابط آنها را در کل جهان منحصر به فرد میکند و باید حفظ شود. اما در زمان ترامپ همه چیز نابود شد، دولت آمریکا از پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد خارج شد و از سوی دیگر تلاش برای تمدید پیمان استارت 3 نیز رها شد. در واقع هسته اصلی روابط روسیه و آمریکا در این زمان فرو ریخت.
به نظر کرتونف، در دوره ترامپ عناصر روابط دیپلماتیک به حداقل رسید. حتی قبل از ترامپ، تحریمها، اخراج کارکنان دیپلماتیک، تبدیل سفارتخانهها به قلعههای محاصره شده وجود داشت. اگرچه رشد تجارت در پس زمینه تحریمها ممکن بود و همکاری در قطب شمال از طریق شورای قطب شمال ادامه داشت، همچنین در سوریه تعامل بین آمریکا و روسیه موجود بود و حتی یک درگیری بین ارتش دو کشور وجود نداشت، اما جمعبندی کلی منفی است.
بایدن بسیاری از فعالیتها را به تیم خود واگذار میکند
کارشناس روس تبیین میکند: بایدن نسبت به روسیه سختگیر و منتقد است و مانند ترامپ از پوتین تعریف نمیکند. او بر روی مسائل حقوق بشری روسیه متمرکز خواهد بود، احتمالاً لیست مگنیتسکی را گسترش میدهد یا تصمیمات جدیدی مانند لیست ناوالنی را ایجاد میکند. پشتیبانی از اوکراین، گرجستان و کشورهایی که مخالف روسیه هستند افزایش خواهد یافت. در واقع بایدن فضای مانور روسیه را محدود میکند.
وی ادامه میدهد: با این حال فرصتهای جدیدی پیش خواهد آمد، بایدن علاقه بیشتری به کنترل تسلیحات نشان میدهد، زیرا از تصمیم ترامپ برای خروج از پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد حمایت نکرد. بایدن به دلیل سن و سبک رهبری خود، بسیاری از فعالیتها را به دستگاه خود واگذار میکند، بنابراین موارد زیادی به این بستگی دارد که چه کسانی به عنوان وزیر امور خارجه، دستیار رئیس جمهور در امور امنیت ملی و رئیس پنتاگون منصوب خواهند شد. در واقع سیاست ایالات متحده آمریکا حرفهای و قابل پیشبینیتر خواهد شد.
از کنگره آمریکا نباید غافل بود
ایوان کوریلا، مورخ آمریکایی و استاد دانشگاه اروپا در سنپترزبورگ، در رابطه با ریاست جمهوری ترامپ طی چهار سال گذشته مینویسد: انتظار میرفت رابطه خوبی در این دوره ایجاد شود، اما این اتفاق نیفتاد. با این حال یک مورد محقق شد، چراکه از دوران ریاست جمهوری کلینتون به نظر میرسید که روابط بدتر شود و تقریباً صحبت از جنگ با آمریکا بود، اما در دوران ترامپ، از ایدههای مربوط به قرار گرفتن در آستانه جنگ فاصله گرفته شد.
وی اضافه میکند: در این دوره موضوع روسیه به شدت در آمریکا پربحث بود، در دو سال اول که ترامپ را به مأمور روسی بودن متهم کردند، به همین دلیل برای او غیرممکن بود که بتواند روابط فعالی را نسبت به روسیه دنبال کند. از سوی دیگر تحریمها علیه روسیه از طرق کنگره آمریکا صورت گرفت، این وضعیت بسیار بدتر از آن است که توسط دولت انجام شود، زیرا دولت میتواند به سرعت آنها را معرفی و یا لغو کند. فشار زیادی بر کنگره لازم است تا حتی به بررسی لغو تحریمها بپردازد. برای نمونه اصلاحیه جکسون-وانیک سالها پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به فعالیت خود ادامه داد، دقیقاً به دلیل اینکه از کنگره عبور کرده است.
دخالت ژئوپلیتیک آمریکا در اطراف روسیه بیشتر میشود!
دیمیتری ترنین، اندیشمند علوم سیاسی و مدیر مرکز کارنگی مسکو نیز معتقد است که با ریاست جمهوری بایدن، اختلافات آمریکا و روسیه گسترش مییابد. همچنین دخالت بیشتر آمریکا در برخی موضوعات ژئوپلیتیکی پیرامون اوضاع بلاروس و اوکراین وجود خواهد داشت. بایدن اروپا را تحت فشار قرار میدهد تا وابستگی انرژی خود به روسیه را کاهش دهد، اما نه به سختی ترامپ.
وی تأکید میکند: ایالات متحده آمریکا به تقویت نظامی اوکراین کمک میکند و با تصمیم کنگره، تلاشها برای فشار بر پروژه نورد استریم 2 ادامه خواهد یافت و احتملاً تشدید خواهد شد.