گوجه فرنگی سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان ها و ترکیبات گیاهی است و بر همین اساس، طیف گسترده ای از فواید سلامت را ارائه می کند.
پژوهش ها نشان داده اند که این مواد مغذی ممکن است به محافظت در برابر انواع مختلف بیماری ها از جمله بیماری قلبی و سرطان کمک کنند.
از این رو، مصرف سوپ گوجه فرنگی ممکن است روشی خوشمزه برای بهره‌مندی از فواید مختلف این ماده غذایی باشد.
در ادامه با برخی از فواید سوپ گوجه فرنگی که از پشتیبانی علمی برخوردار هستند، بیشتر آشنا می شویم.
بسیار مغذی است
گوجه فرنگی کالری نسبتا کمی دارد اما سرشار از مواد مغذی و ترکیبات گیاهی مفید است.
پروفایل مواد مغذی یک گوجه فرنگی خام بزرگ (182 گرم) عبارت است از:
- کالری: 33
- کربوهیدرات: 7 گرم
- فیبر: 2 گرم
- پروتئین: 1.6 گرم
- چربی: 0.4 گرم
- ویتامین C: 28 درصد از ارزش روزانه
- ویتامین K: 12 درصد از ارزش روزانه
- ویتامین A: 8 درصد از ارزش روزانه
- پتاسیم: 9 درصد از ارزش روزانه
همچنین، گوجه فرنگی سرشار از کاروتنوئیدها - بیشتر لیکوپن - است و می تواند 80 درصد از ارزش روزانه برای لیکوپن را تامین کند.
لیکوپن رنگدانه ای است که رنگ قرمز گوجه فرنگی از آن سرچشمه می گیرد. همچنین، لیکوپن ممکن است مسئول بسیاری از فواید سلامت گوجه فرنگی باشد و اثر پیشگیرانه بالقوه در برابر بیماری های مزمن مختلف را به آن می بخشد.
پژوهش ها نشان می دهند که لیکوپن پخته بهتر در بدن جذب می شود. گرما ممکن است فراهمی‌زیستی یا میزان جذب این ترکیب را افزایش دهد.
از آنجایی که سوپ گوجه فرنگی با گوجه فرنگی پخته آماده می شود، یک منبع عالی از لیکوپن محسوب می شود.
سرشار از آنتی اکسیدان ها است
آنتی اکسیدان ها ترکیباتی هستند که به خنثی کردن آثار مضر استرس اکسیداتیو کمک می کنند. این اتفاق زمانی رخ می دهد که مولکول هایی به نام رادیکال های آزاد که به سلول های سالم آسیب می رسانند در بدن انباشته می شوند.
سوپ گوجه فرنگی منبع عالی از آنتی اکسیدان ها از جمله لیکوپن، فلاونوئیدها، ویتامین های C و E است.
مصرف آنتی اکسیدان ها با کاهش خطر سرطان و بیماری های مرتبط با التهاب، مانند چاقی و بیماری قلبی پیوند خورده است.
افزون بر این، پژوهش ها نشان داده اند که فعالیت آنتی اکسیدانی ویتامین C و فلاونوئیدها ممکن است به محافظت در برابر دیابت نوع 2، بیماری قلبی و بیماری های مغزی کمک کند.
ویتامین E به تقویت آثار آنتی اکسیدانی ویتامین C کمک می کند.
ممکن است خواص ضد سرطان داشته باشد
گوجه فرنگی به واسطه خواص ضد سرطان خود که از محتوای لیکوپن آن سرچشمه می گیرد، بسیار مورد مطالعه قرار گرفته است. این ماده غذایی به طور خاص ممکن است در برابر سرطان های پروستات و پستان موثر عمل کند.
سرطان پروستات پنجمین دلیل مرگ و میر ناشی از سرطان در جهان است و دومین سرطان شایع بین مردان محسوب می شود.
مطالعات متعدد ارتباط مستقیم بین مصرف زیاد لیکوپن، به ویژه از گوجه فرنگی پخته و کاهش خطر سرطان پروستات را نشان داده اند.
پژوهش ها نشان می دهند که لیکوپن ممکن است به مرگ سلول های سرطانی کمک کند. این ممکن است رشد تومور را در فرآیندی که به نام ضد رگ‌زایی شناخته می شود، کند سازد.
مطالعات نشان داده اند که مصرف سطوح بالاتر کاروتنوئیدها با کاهش 28 درصدی خطر ابتلا به سرطان پستان پیوند خورده است. این کاروتنوئیدها شامل آلفا کاروتن، بتا کاروتن، و لیکوپن می شوند.
در شرایطی که این نتایج امیدوارکننده هستند، اما شواهد نشان می دهند که لیکوپن به اندازه ای قوی نیست تا افراد به تنهایی از آن به عنوان یک داروی ضد سرطان استفاده کنند.
همچنین، برخی پژوهش ها نشان داده اند که ظرفیت آنتی اکسیدانی لیکوپن ممکن است در شیمی درمانی و پرتو درمانی تداخل ایجاد کند.
سلامت پوست و بینایی را تقویت می کند
مصرف یک کاسه سوپ گوجه فرنگی ممکن است برای سلامت چشم و پوست شما مفید باشد.
زمانی که موضوع سلامت پوست مطرح می شود، بتا کاروتن و لیکوپن ممکن است با جذب نور فرابنفش از شما در برابر آفتاب سوختگی محافظت کنند و قدرت دفاعی پوست در برابر آسیب ناشی از پرتوهای فرابنفش را افزایش دهند.
به عنوان مثال، پژوهشگران در یک مطالعه به 149 بزرگسال سالم مکملی حاوی 15 میلی گرم لیکوپن، 0.8 میلی گرم بتا کاروتن و برخی آنتی اکسیدان های دیگر را دادند.
آنها دریافتند که مصرف مکمل به طور قابل توجهی از پوست شرکت کنندگان در برابر آسیب نور فرابنفش محافظت کرده است.
اگرچه این پژوهش برخی فواید برای پوست را نشان می دهد اما این به معنای آن نیست که باید روتین محافظت از پوست خود در برابر نور خورشید را تغییر دهید.
مواد غذایی سرشار از کاروتنوئیدها و ویتامین A مانند گوجه فرنگی ممکن است برای سلامت چشم نیز مفید باشند.
مصرف گوجه فرنگی با کاهش خطر انحطاط ماکولای ناشی از افزایش سن یا کاهش بینایی به واسطه افزایش سن مرتبط بوده است.
بار دیگر، اثر محافظتی به نظر می رسد از خواص آنتی اکسیدانی گوجه فرنگی سرچشمه می گیرد که استرس اکسیداتیو را در ماکولا، بخشی کلیدی از چشم، کاهش می دهد.
افزون بر این، بدن بتا کاروتن را به رتینول تبدیل می کند که یک ترکیب ضروری برای بینایی است.
سلامت استخوان را بهبود می بخشد
پوکی استخوان یک بیماری مزمن است که با افزایش شکنندگی و شکستگی استخوان مشخص می شود. پوکی استخوان به عنوان یکی از مهم‌ترین عوارض دوران پس از یائسگی شناخته می شود.
مطالعات نشان می دهند که لیکوپن از طریق افزایش تراکم مواد معدنی استخوان نقش مهمی در تنظیم متابولیسم استخوان ایفا می کند که خطر شکستگی را کاهش می دهد.
از دیگر جنبه های متابولیسم استخوان می توان به تعادل بین سلول هایی به نام استئوبلاست و استئوکلاست اشاره کرد. استئوبلاست ها مسئول ساخت استخوان و استئوکلاست ها مسئول تجزیه و جذب دوباره استخوان هستند.
مطالعاتی با حضور سوژه های حیوانی نشان دادند که لیکوپن از طریق تحریک فعالیت استئوبلاستی برای ساخت استخوان ها و کاهش فعالیت تجزیه ای استئوکلاست ها بر متابولیسم استخوان تاثیر می گذارد.
ممکن است خطر بیماری قلبی را کاهش دهد
مصرف زیاد محصولات گوجه فرنگی ممکن است سطوح کلسترول کلی و کلسترول بد (LDL) - دو عامل خطر برای بیماری قلبی - را کاهش دهد. این آثار ممکن است به واسطه محتوای لیکوپن و ویتامین C گوجه فرنگی شکل بگیرند.
لیکوپن و ویتامین C از اکسیداسیون کلسترول بد پیشگیری می کنند. اکسیداسیون کلسترول بد یک عامل خطر برای آترواسکلروز (تصلب شرایین) است.
همچنین، لیکوپن جذب کلسترول در روده را کاهش می دهد و عملکرد کلسترول خوب (HDL) در بدن را تقویت می کند.
افزون بر این، کاروتنوئیدهای موجود در گوجه فرنگی ممکن است به کاهش فشار خون کمک کنند. فشار خون بالا یک عامل خطر برای بیماری قلبی محسوب می شود.
ممکن است قدرت باروری در مردان را افزایش دهد
استرس اکسیداتیو یکی از دلایل اصلی ناباروری مردان است. استرس اکسیداتیو می تواند موجب آسیب دیدگی اسپرم و کاهش عمر و تحرک آن شود.
پژوهش ها نشان می دهند که مصرف مکمل های لیکوپن ممکن است یک درمان بلقوه برای تقویت باروری باشد. خواص آنتی اکسیدانی لیکوپن ممکن است احتمال تولید تعداد بیشتری از اسپرم های سالم را افزایش دهد.
یک مطالعه با حضور 44 مرد مبتلا به ناباروری نشان داد که مصرف محصولات گوجه فرنگی مانند آب یا سوپ گوجه فرنگی، به طور قابل توجهی سطوح لیکوپن خون را افزایش داده و به بهبود تحرک اسپرم منجر شده است.
افزون بر این، یک مطالعه با حضور سوژه های حیوانی نشان داد که لیکوپن ممکن است آسیب ناشی از پرتو درمانی را کاهش دهد. این آسیب اغلب با کاهش تعداد اسپرم مشخص می شود.
سیستم ایمنی را تقویت می کند
برخی افراد از سوپ گوجه فرنگی به عنوان یک درمان خانگی برای سرماخوردگی استفاده می کنند. در حقیقت، ویتامین C و کاروتنوئیدهای موجود در این ماده غذایی ممکن است سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند.
همچنین، پژوهش ها نشان می دهند که ویتامین C ممکن است از سرماخوردگی پیشگیری کرده و مدت زمان و شدت علائم این بیماری را کاهش دهد.
آماده کردن آن آسان است
دستورالعمل های سوپ گوجه فرنگی گرم و سرد در اینترنت وجود دارند و شما می توانید از این غذای ساده و خوشمزه در طول سال لذت ببرید.
در ادامه دستورالعملی آسان برای یک سوپ گرم ارائه شده است:
سوپ گوجه فرنگی و ریحان
مواد لازم:
3 فنجان (735 گرم) گوجه فرنگی خرد شده
نصف فنجان (80 گرم) پیاز خرد شده
1 فنجان (250 میلی لیتر) آب مرغ یا سبزیجات
4 حبه (12 گرم) سیر خرد شده
2 قاشق غذاخوری (30 میلی لیتر) روغن زیتون فوق بکر
نصف قاشق چایخوری (2.5 گرم) ارگانو خشک
مقداری فلفل قرمز خرد شده
نمک و پودر فلفل سیاه برای بهبود عطر و طعم
1 فنجان (24 گرم) برگ ریحان ریز خرد شده
روش تهیه:
یک قابلمه را روی شعله متوسط گاز قرار دهید. روغن زیتون و پیاز را برای پنج دقیقه تفت دهید تا پیاز نرم شود. سپس، سیر را اضافه کرده و برای دو دقیقه دیگر به تفت دادن ادامه دهید.
باقی مواد تشکیل دهنده را به استثنای برگ ریحان درون قابلمه بریزید. مواد را به خوبی با هم ترکیب کنید.
میزان حرارت را کاهش داده و برگ های ریحان را اضافه کنید و مقداری از آن را برای تزئین سوپ هنگام سرو نگه دارید. در قابلمه را گذاشته و اجازه دهید سوپ برای 20 دقیقه بپزد.
سوپ را از روی حرارت برداشته و با استفاده از یک مخلوط کن دستی یا یک دستگاه مخلوط کن آن را به شکل پوره درآورید. سوپ را داغ سرو کنید و از برگ های باقیمانده ریحان برای تزئین آن استفاده کنید.
فواید سلامت دیگر که از پشتیبانی قوی علمی برخوردار نیستند
برخی افراد مدعی هستند که سوپ گوجه فرنگی دارای فواید سلامت دیگری نیز است. با این وجود آنها از پشتیبانی علمی قوی برخوردار نیستند.
تقویت رشد مو: یک گوجه فرنگی بزرگ (182 گرم) حدود 1.6 گرم پروتئین دارد که مقدار قابل توجهی نیست. از این رو، سوپ گوجه فرنگی بعید است که پروتئین کافی برای رشد مو را فراهم کند.
از بین بردن چربی: برای کاهش چربی بدن، شما باید یک کسری کالری ایجاد کنید. در شرایطی که سوپ گوجه فرنگی ممکن است به کاهش کالری مصرفی کمک کند، اما به خودی خود چربی بدن را از بین نمی برد.
پشتیبانی از کاهش وزن: مصرف سوپ با کاهش وزن بدن مرتبط است. این به دلیل آن است که مصرف هر نوع سوپی از جمله سوپ گوجه فرنگی با کاهش چربی مصرفی به افزایش کیفیت رژیم غذایی کمک می کند.
جنبه های منفی سوپ گوجه فرنگی
به رغم فواید مختلف سوپ گوجه فرنگی، این غذا ممکن است با برخی جنبه های منفی نیز همراه باشد.
محرکی برای بیماری بازگشت اسید معده به مری (GERD)
در شرایطی که مصرف گوجه فرنگی به طور کلی بی خطر است، اما این ماده غذایی ممکن است محرکی برای بیماری بازگشت اسید معده به مری باشد.
در یک مطالعه با حضور 100 فرد مبتلا به بیماری بازگشت اسید معده به مری مشخص شد که گوجه فرنگی یک محرک غذایی در بیش از نیمی از شرکت کنندگان بوده است.
بیماری بازگشت اسید معده به مری یکی از بیماری های رایج در جهان است و از علائم آن می توان به سوزش سردل، دشواری در بلع، و سینه درد اشاره کرد.
درمان این بیماری به طور معمول شامل شناسایی و حذف محرک های غذایی است، از این رو، سوپ گوجه فرنگی ممکن است برای افراد مبتلا به آن انتخاب خوبی نباشد.
سرشار از نمک
سوپ های کنسروی از جمله سوپ گوجه فرنگی به طور معمول سرشار از نمک هستند که ممکن است به فشار خون بالا هم در کودکان و هم بزرگسالان منجر شود.
در نهایت، سوپ گوجه فرنگی حاوی خامه ممکن است به افزایش وزن ناخواسته منجر شود. خامه ممکن است محتوای چربی و کالری سوپ را افزایش دهد.
بهتر است سوپ گوجه فرنگی را در خانه و با استفاده از مواد با کیفیت بالا آماده کنید و بر محتوای نمک، چربی و کالری آن کنترل داشته باشید.
