زندگانی پیامبر(ص) و اهلبیت وحی(ع) الگویی مناسب برای ارتقای سبک زندگی محسوب میشود چرا که بر اساس عقیده مسلمانان این بزرگواران بر اساس آیه تطهیر از هر خطایی مبرا و تمام حرکات و سکنات ایشان برگرفته از آموزههای وحیانی است. آنچه از تاریخ زندگانی ایشان در کتب روایی و تاریخی از موافق و مخالف نقل شده گویای این حقیقت است.
امروز که با تلاشهای مخرب رسانههای جهان اخلاق و فرهنگ در تمام جوامع به سوی انحطاط حرکت کرده است، تا حدی که میتوان عصر امروز را جاهلیت مدرن نامید، بازخوانی سیره عترت(ع) در عرصههای فردی و اجتماعی بیش از گذشته احساس میشود. چرا که عمده معضلاتی که جوامع کنونی در زمینههای اخلاقی و فرهنگی با آن مواجه هستند، به دلیل عدم رویایی با الگوهای صحیح در بین مردمان آن جامعه است.
در این بین خانوادهها به عنوان مهمترین رکن یک جامعه بیشتر نیازمند آموزش الگوهای دینی و نبوی هستند چرا که اصلاح و یا افساد یک جامعه رابطه مستقیمی با تربیتهای افراد در محیط خانواده دارد؛ در واقع مدیران صالح حاصل تربیت صحیح افراد در خانواده است. بنابراین لازم است اعضای خانواده به ویژه والدین هر کدام به سهم خویش نقش خود را به خوبی ایفا کنند و فرزندانی تربیت کنند که در آینده گرهای از گرههای جامعه را بگشایند و این مهم حاصل نمیشود مگر با به کارگیری از الگوهای صحیح که به اعتقاد ما مسلمانان و به تصریح قرآن کریم برترین و جامعترین الگو پیامبر(ص) و اهلبیت وحی(ع) و خوبان درگاه الهی هستند.
در این باره یکی از درسهایی که نیاز است خانوادهها نسبت به آن آگاهی لازم را کسب کنند، نحوه مواجهه با مشکلات اقتصادی و معیشتی است، به ویژه اکنون که جامعه با التهابات اقتصادی به واسطه فشار دشمنان خارجی و بیتدبیری مدیران داخلی مواجه شده است.
بر اساس سیره عترت(ع) زمانی که خانوادهای با معضلات اقتصادی مواجه میشود، این لحظهای است که باید صفت ایثار و از خودگذشتگی بیش از گذشته نمایان شود و چنین مشکلاتی نباید موجب سرشکستگی سرپرست خانواده شود بلکه تمام اعضای خانواده باید با همدلی و محبت به آنچه که دارند قناعت کنند و در صورت امکان هر یک از اعضای خانواده گوشهای از بار مالی خانواده را بر دوش بکشند.
نقل است روزی امام علی علیهالسلام فرمود: فاطمه جان آیا غذایی موجود است که بیاوری؟ پاسخ شنید: سوگند به خداوندی که حق و قدر تو را بزرگ شمرد، سه روز است که غذای کافی در منزل نداریم و همان مقدار ناچیز خوراکی را به شما بخشیدم و خود گرسنگی را تحمل کردم؛ وَ اَلَّذِی عَظَّمَ حَقَّکَ مَا کَانَ عِنْدَنَا مُنْذُ ثَلاَثٍ إِلاَّ شَیْءٌ آثَرْتُکَ به».
امام علی علیهالسلام فرمود: چرا اطلاع ندادی؟ پاسخ داد: رسول خدا(ص) مرا نهی فرمود که چیزی از تو درخواست کنم و به من سفارش فرمود: چیزی از پسر عمویت درخواست مکن، اگر چیزی برای تو آورد بپذیر و الا تو درخواست چیزی نداشته باش؛ نَهَانِی أَنْ أَسْأَلَکَ شَیْئاً فَقَالَ لاَ تَسْأَلِی اِبْنَ عَمِّکِ شَیْئاً إِنْ جَاءَکِ بِشَیْءٍ عَفْواً وَ إِلاَّ فَلاَ تَسْأَلِیهِ» پس از شنیدن سخنان و مشاهدۀ ایثارگری فاطمه علیهاالسلام امام از منزل خارج شد و با وام گرفتن از دوستان، مشکلات خانواده را برطرف کرد.
(دلائلالإمامۀ ص 3 و 4 و مناقب ص 380)