«خنّاس» صیغة مبالغه از مادّة «خنوس» به معنای جمع شدن و عقب رفتن است،به شیطان نیز «خنّاس»گفته می‌شود، شیطان را از این جهت خناس خوانده که به طور مداوم آدمى را وسوسه مى کند، و به محضى که انسان به یاد خدا مى افتد پنهان مى شود و عقب مى رود، باز همین که انسان از یاد خدا غافل مى شود، جلو مى آید و به وسوسه مى پردازد.
این واژه به معنای «اختفأ» نیز آمده است «خنّاس»در آیة شریفه «مِن شَرِّ الْوَسْوَاس‌ِ الْخَنَّاس‌ِ »صفت «وسواس»(وسوسه کننده) است، چه از جن‌ّ باشد و چه از انس، مانند انسان‌های شیطان صفت.
رسول خدا (ص) فرموند: شیطان پوزه خود را بر قلب هر انسانى خواهد گذاشت، اگر انسان به یاد خدا بیفتد، او مى گریزد و دور مى شود ، و اما اگر خدا را از یاد ببرد ، دلش را مى خورد ، این است معناى وسواس خناس.
هر مؤمنی دو گوش باطنی دارد
رسول خدا(صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرموند: هیچ مؤمنى نیست مگر آنکه براى قلبش در سینه اش دو گوش هست، از یک گوش فرشته بر او مى خواند و مى دمد، و از گوش دیگرش وسواس خناس بر او مى خواند، خداى تعالى به وسیله فرشته او را تایید مى کند، و این همان است که فرموده: «وَ أَیَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ- ایشان را به روحى از ناحیه خود تایید مى کند»
انواع وسوسه شیطان
وسوسه شیطان نسبت به حضرت آدم و سایر اولیاى خدا در حدّ القا و پرتاب وسوسه است: «فوسوس الیه الشیطان» (طه/120)، «القى الشیطان فى امنیّته» (حج/52) اما نسبت به عموم مردم، ورود و نفوذ وسوسه در دل و جان آنهاست. «یوسوس فى صدور النّاس» البته نه به شکل سلطه بر دل انسان به گونهاى که راه گریزى از آن نباشد. زیرا قرآن در آیه اى دیگر مى فرماید: «ان الّذین اتقوا اذا مسهّم طائف من الشیطان تذکّروا فاذا هم مبصرون» (اعراف/201) هنگامى که شیطانها به سراغ افراد باتقوا مى روند تا از طریق تماس، آنان را وسوسه کنند، آنان متوجه شده و اجازه نفوذ نمىدهند.
