رحمان قهرمانپور کارشناس مسائل بینالملل درباره کاهش تعهدات ایران در ذیل برجام گفت: ایران بهلحاظ فنی توان غنیسازی ۲۰ درصدی را دارد و این موضوع نیز بارها توسط متولیان موضوع هستهای اعلام شده است، اما آنچه مانع از آن شده است که تاکنون چنین امری از سوی کشورمان اجرایی شود، عدم نیاز به این درصد از غنیسازی است.
اخبار سیاسی- وی افزود: غنیسازی زیر پنج درصد را LEU یا همان اورانیوم کمتر غنیشده مینامند و مصارف آن صنعتی و صلح آمیز است؛ اما در مقابل غنیسازی ۲۰ درصد قرار دارد که آن را HEU یا اورانیوم با غنای بالا مینامند و مصارف دوگانه دارد. بنابراین عبور ایران از سطح پنج درصد از لحاظ تکنیکال پیام خود را داشته و نگرانیهایی را در پی خواهد داشت.
کارشناس مسائل بینالملل اظهار داشت: از همین رو است که کشورمان با توجه به داشتن توان فنی و علمی این سطح از غنیسازی تاکنون به انجام آن مبادرت نکرده است.
قهرمانپور با بیان اینکه آنچه ایران در گام سوم انجام داد، تست سانتریفیوژهای جدید بوده که مورد تائید آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز قرار گرفته است، گفت: تست سانتریفیوژهای جدید که از لحاظ توان عملی و علمی از سطح بسیار بالایی برخوردارند و به کشورمان کمک میکند تا در زمان کمتر و با سرعت بسیار بیشتری نسبت به گذشته غنیسازی را انجام دهد.
وی تاکید کرد: برخی از دستگاههای جدید که مورد تست قرار گرفتهاند حتی تا ۱۰ برابر نسبت به نمونههای قبلی (P۱) توان بالاتری دارند که این امکان را میدهد کشورمان بهسرعت و با زمان کمتری به نقطه مطلوب خود برسد.
کارشناس مسائل بینالملل افزود: هرچند ایران در حال حاضر بهدنبال ارتقای علمی و افزایش توان هستهای خود است ولی این نکته را نیز باید مدنظر قرار داد که در صورت ادامه خودداری اروپا از اجرای تعهدات خود، غنیسازی ۲۰ درصد از سوی کشورمان انجام خواهد شد.
قهرمانپور بیان کرد: در برجام هرچند سقف معینی برای ذخیره اورانیوم اعلام شده ولی از لحاظ شکلی به ایران این امکان را میدهد که این ذخایر را در ترکیبهای مختلف حفظ و نگهداری کند. ایران در گام دوم خود در کاهش تعهدات نیز بحث محدودیت در ذخایر را مورد هدف قرار داده و تلاش میکند تا سقف مشخصی از اورانیوم را با درصد پایین غنیسازی کرده و ذخیره کند.
وی با اشاره به این موضوع که گامهای ایران تاکنون بیشتر جنبه سیاسی داشته تا فنی و خط قرمزهای اروپاییها را رد نکرده است، اضافه کرد: اگر ایران غنیسازی ۲۰ درصد را شروع کند و یا سانتریفیوژهای جدیدی را که در سایت فردو در حال مطالعه روی آنها بوده را به نطنز منتقل کرده و در آبشارهای ۱۶۴ تایی قرار دهد، کشورمان را در مسیر جدیدی قرار میدهد که برخی آن را «اقدام قاطع» مینامند.
کارشناس مسائل بین الملل درباره تهدیدات اروپا درباره خروج از برجام در صورت برداشته شدن گام چهارم از سوی ایران نیز گفت: برعکس آنچه سخنگوی وزارت امور خارجه مدعی شد، اروپا میتواند بر اساس متن برجام از مکانیسم ماشه استفاده کند و برای آن محدودیتی وجود ندارد؛ اگر آنها دست به این اقدام بزنند، یک اشتباه راهبردی را مرتکب شدهاند.
قهرمانپور با بیان اینکه در صورت استفاده از مکانیسم ماشه، عملا اروپایی ها از فرآیند پرونده هستهای ایران حذف شده و دوباره مسئله هستهای به موضوعی دوجانبه میان تهران و واشنگتن تبدیل میشود، گفت: اگر این اتفاق بیافتد دیگر اروپایی ها توان تاثیرگذاری خود را از دست میدهند و از همین رو به نظر میرسد که اروپا به هیچ وجه سراغ خروج از برجام یا استفاده از مکانیسم ماشه نمیرود.