مسئولان دولتی اخیراً تصمیم گرفتهاند از طریق توافق با FATF افراد و نهادهایی چون وزارت دفاع، وزارت اطلاعات، صنایع هوایی، صنایع موشکی، دانشگاه مالک اشتر، سپاه و دهها نهاد را که توسط آمریکا و سازمان ملل تحریم شدهاند، در داخل کشور نیز تحریم کند.
در واقع در این توافق متعهد شدهایم که هر شخص حقیقی و حقوقی که در قطعنامههای سازمان ملل، در لیست تحریم قرار دارد، در ساز و کار مالی داخلی هم مورد تحریم قرار دهیم و اموال آنان را مسدود کنیم.
به نظر میرسد توافق با FATF عملاً امنیت و اقتصاد کشور را هدف گرفته است و در تلاش است خواست دشمنان در از بین بردن توان دفاعی کشور را محقق کنند.
مسعود پزشکیان نایب رئیس اول مجلس شورای اسلامی است که برای تحلیل این موضوع سراغ او رفتیم تا از جایگاه نایب رئیسی اول پارلمان، نظرات او را در این باره جویا شویم. متن این گفتوگو به صورت سؤال و جواب منتشر میشود که از نظرتان میگذرد:
آقای پزشکیان نظر شما درباره توافق با FATF چیست؟ آیا با اجرای این توافق تحریمهای غرب در داخل کشور اجرایی نمیشود؟
پزشکیان: بنده سر درنمیآورم؛ بنده خبری از این توافق ندارم، نمیدانم که این قرارداد انجام میشود یا نه، واقعاً از اینکه دولت چه اقدامی میخواهد در این زمینه انجام دهم، خبری ندارم تا بتوانم اطلاعات درستی به شما بدهم، این یک بحث کارشناسی است و نمیدانم آن توافق انجام شده است یا نه.
به طور کلی نظر شما در این زمینه چیست؟ آیا با اجرای این توافق، امنیت و اقتصاد کشور آسیب نمیبیند؟
پزشکیان: اقتصاد کشور که فعلاً فلج است. سیستم بانکی ایران شفاف نیست و خیلی راحت پولشویی در سیستم بانکی ایران انجام میشود، اگر میخواهیم به بانکهای جهانی وصل شویم، در ابتدا باید تکلیف پولشویی خودمان را حل کنیم، کسی در خارج از کشور نمیتواند 10 هزار دلار به راحتی در بانک سپردهگذاری کند، او باید بگوید از کجا این پول را آورده است، اما اگر در کشور ما فردی 10 میلیارد دلار در بانکی سپردهگذاری کند، نه تنها از او نمیپرسند از کجا این پول را آورده است، بلکه سود بیشتری هم به او میدهند، بالاخره تکلیف بانکهای کشور باید مشخص شود.
ما امروز دنبال رانتخوار، زمینخوار و رشوهبگیر میگردیم، اما وقتی که مسیر گردش پول در کشور ما معلوم نباشد، هر چقدر هم اداره، وزارتخانه و سیستم راهاندازی کنیم، باز هم این مشکل حل نمیشود.
در ابتدا باید مسیر چرخش پول در کشور ما شفاف شود تا بتوانیم از فساد، رانتخواری، رشوه، زمینخواری، دلالی و قاچاق جلوگیری کنیم، بانکهای کشور ما شفاف نیستند، این مشکل اصلی کشور ماست و یکی از دلایلی هم که بانکهای ایران نتوانستند طبق برجام با بانکهای خارجی وصل شوند، این است که بانکهای خارجی میگویند در بانکهای شما به راحتی پولشویی انجام میشود که البته حرف درستی است.
ما ابتدا باید این مشکل را در داخل کشور خودمان حل کنیم که هر کسی میتواند به راحتی در بانکهای ایران سپردهگذاری کرده و سود دریافت کند، مسیر پول در حال گردش در بانکها باید روشن شود، وگرنه بقیه حرفها در این زمینه سیاسیکاری است.
باید در ابتدا مسیر پول در گردش در بانکهای کشور شفاف باشد، اما بعداً اگر خواستیم پولی را برای کمک به فلسطین بفرستیم، ارسال کنیم، اما باید مسیر پولی که در بانکها میچرخد، شفاف باشد.
آیا خودتحریمی برخی نهادهای کشور که قبلاً در لیست تحریمهای غرب بودهاند، توسط بانکهای داخلی اقدام درستی است؟
پزشکیان: بنده کار کارشناسی در این زمینه بلد نیستم، اصلاً چرا ما 30 یا 40 بانک در کشور داریم، چرا یک یا 2 بانک نداریم، این همه بانک در این کشور چه میکنند؟ از طرفی امروز هر کدام از این بانکها برای خودشان بانک دارند، الآن سپاه بانک «مهر اقتصاد» را دارد و نیروی انتظامی هم بانک دارد، با بانکهای خودشان کار کنند، امروز هر ارگانی در کشور برای خودش بانکی را تأسیس کرده است، این نهادها خودشان پولهای خودشان را راه بیندازند، مشکلی پیش میآید؟
بالاخره ما میخواهیم با دنیا معامله و کار کنیم، در بازی فوتبال هم قراردادهای بینالمللی برای بازی را میپذیریم، بنده از اقتصاد و بانکداری سر درنمیآورم، ولی اگر میخواهیم با دنیا معامله کنیم یا باید قواعد بینالمللی دنیا را بپذیریم یا اینکه رابطهای با کشورهای جهان نداشته باشیم.
با این اوصاف آیا یکی از قواعد بینالمللی دنیایی که میخواهیم با آن ارتباط داشته باشیم این است که برخی نهادها و سازمانهای مهم کشور را توسط بانکهای داخلی خودمان تحریم کنیم و آن را بپذیریم؟
پزشکیان: بنده نمیتوانم جواب تخصصی در این زمینه بدهم، پاسخهای من کلی است، برای معامله با دنیا باید قاعده بازی در دنیا را بپذیریم.
* آیا قاعده بازی این است که نهادهای رسمی و نیروهای مسلح کشورمان را در داخل ایران هم تحریم کنیم؟
پزشکیان: پس نباید با دنیا بازی کنیم.
پیشنهاد شما در این زمینه چیست؟
پزشکیان: بنده تخصصی در این زمینه ندارم. برای اینکه پاسخهای کارشناسی دریافت کنید، باید از کارشناسان بانک و اقتصاد و پول در این زمینه سؤال کنید، چون گفتید کلی پاسخ دهید، بنده هم پاسخهای کلی دادم.
شما نایب رئیس اول مجلس هستید، صحبتهای شما درباره اینگونه مسائل بسیار مهم بوده و به نوعی موضع مجلس شورای اسلامی محسوب میشود... شما چطور از توافق مهمی مانند FATF خبری ندارید؟!
پزشکیان: موضع مجلس را سخنگوی هیأت رئیسه یا قوانین مصوب مجلس تعیین میکنند. آنچه را که رئیس مجلس هم بگوی، موضع مجلس نیست، بلکه آنچه تبدیل به قانون میشود، موضع پارلمان محسوب میشود.
خیلی ممنون از وقتی که در اختیار ما قرار دادید.