هادی طحان‌نظیف سخنگوی شورای نگهبان امشب (شنبه، ۱۷ تیرماه) در برنامه صف اول که با موضوع فرایند نظارت شورای نگهبان بر انتخابات ریاست جمهوری پخش شد گفت: همه به این موضوع اذعان دارند که رقابت‌های انتخاباتی رقابت‌های کاملاً جدی بود چه در مرحله اول و چه در مرحله دوم.
وی افزود: ما بارها این نکته را عرض کرده بودیم که شورای نگهبان نگاه حزبی، جناحی و گروهی ندارد بلکه یک نهاد تخصصی فقهی و حقوقی است که صرفاً شرایط قانونی نامزدهای انتخابات را احراز می‌کند.
شورای نگهبان با عینک سیاسی به افراد نگاه نمی‌کند
سخنگوی شورای نگهبان عنوان کرد: بارها اشاره کرده‌ایم که ما با عینک سیاسی به افراد نگاه نمی‌کنیم و آنچه اهمیت دارد شرایط ذکر شده در قانون درباره افراد احراز شود. این شرایط در انتخابات مجلس عادی و قانون مصوب مجلس شکل شده و هر از گاهی ممکن است کم یا زیاد شده باشد.
وی ادامه داد: در انتخابات ریاست جمهوری موضوع متفاوت است چرا که به لحاظ جایگاه رئیس جمهور در سپهر سیاسی و حقوقی کشور خود قانون اساسی موارد و شرایط قانونی را ذکر کرده است. ما با اصل ۱۱۵ قانون اساسی مواجه هستیم که عنوان می‌کند رئیس جمهور باید از میان رجال مذهبی سیاسی که دارای شرایط مشخص باشد، انتخاب شود.
طحان نظیف با اشاره به اینکه آنچه برای شورای نگهبان اهمیت دارد و بارها نسبت به آن تاکید داشته و در عمل نیز آن را اثبات کرده است، شرایط قانونی است تصریح کرد: این عناوین برخی اوقات شاید کیفی باشند. به طور مثال؛ چه سطحی از مدیریت مدنظر شورای نگهبان است و به نحوی شرایط قابل تفسیر است. یعنی ما مدیر اداره کوچک را هم مدیر می‌دانیم و رئیس جمهور را هم مدیر اما اینکه چه سطحی از مدیریت مد نظر است اهمیت دارد که طبیعتاً از سطح عالی مد نظر شورای نگهبان است.
وی افزود: اصل ۱۱۳ قانون اساسی این بیان را دارد که رئیس جمهور عالی‌ترین مقام پس از رهبر انقلاب است. لذا سطحی برای مدیریت و تدبیر مد نظر است که بتواند کشور را اداره کند. قانون نیز تشخیص این موضوع را به یک جمع مستقل تخصصی سپرده است مانند سایر قوانینی که احکامی ذیل آن پیش بینی کرده و تشخیص مصداق آن را به یک قاضی واگذار کرده است.
شورای نگهبان صرفاً صلاحیت خود نامزدها را بررسی می‌کند
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: شورای نگهبان نیز طی ۳۰ تا ۴۰ سال اخیر چهارچوب‌های مشخصی را برای این کار تعیین کرده که نظیر آن اتفاقی است که در ثبت نام نیز با آن روبرو بودیم. شورای نگهبان مصوبه‌ای را در سال‌های گذشته در راستای سیاست‌های کلی انتخابات گذرانده و اوصافی را برای تشخیص رجل مذهبی سیاسی و مدیر و مدبر بودن عنوان کرده است.
وی گفت: شورای نگهبان عنوان کرده است که از نظر این نهاد؛ شخصی که مدیر، مدبر، رجل مذهبی و سیاسی است و باید حداقل یا حداکثر سن را داشته باشد. این موضوع درباره مدرک تحصیلی و سابقه کار اجرایی به مدت حداقل 4 سال در کشور نیز صادق است. نتیجه این شد که ۸۰ نفر در انتخابات ریاست جمهوری دوره چهاردهم حائز این شرایط بودند و توانستند ثبت نام کنند.
طحان‌نظیف افزود: ما با مکانیزم‌هایی که در شورای نگهبان داریم، استعلاماتی را از دستگاه‌های مختلف دریافت می‌کنیم و کارنامه و سوابق افراد و اظهار نظر اعضای شورای نگهبان موثر است و در نهایت رأی‌گیری به صورت مخفی انجام می‌شود. مکرر این موضوع را تاکید و عنوان کردیم که این فرآیند درباره ۸۰ نفر طی شده که ۶ نفر حائز این شرایط بودند.
ما نگاه سیاسی به افراد نداریم البته در برخی از نظام‌های سیاسی و حقوقی چنین نگاهی وجود دارد یعنی احزاب افراد را معرفی می‌کنند ولی در نظام حقوقی و قوانین ما چنین موردی پیش بینی نشده است. لذا ما اساساً صلاحیت خود شخص را بررسی می‌کنیم و در عمل آنچه شاهد بودیم همین نگاه نیز که در ادوار گذشته هم وجود داشت اجرا شد.
شورای نگهبان از آراء مردم به عنوان حق الناس صیانت می‌کند
سخنگوی شورای نگهبان اظهار کرد: گاهی اوقات شنیده می‌شد که ادعاهایی درباره سلامت انتخابات از طرف برخی افراد مطرح می‌شد و معاندین نیز همواره این موضوع را در دستور کار دارند ولی بارها این را عرض کرده‌ایم که به لحاظ قانونی و شرعی آراء مردم را حق الناس می‌دانیم.
وی افزود: موضوعی که سال‌های گذشته این مفهوم توسط رهبر معظم انقلاب از ادبیات دینی به ادبیات سیاسی ما وارد شد. نگاه ما به آرای مردم به عنوان حق الناس است و وظیفه خود می‌دانیم که از آراء مردم صیانت کنیم. البته این صل همواره رعایت می‌شود این دفعه نیز به صورت مشهود مشخص بود که شورای نگهبان صیانت کننده از آراء مردم است.
طحان نظیف عنوان کرد: شورای نگهبان از آراء مردم صیانت می‌کند و نهادی است که نظارت بر انتخابات به او سپرده شده و همواره از آراء مردم به عنوان حق الناس صیانت می‌کند. لذا کاملا رقابت‌ها جدی بود و در عین جدیت یک صمیمیت نیز بین نامزدها وجود داشت ولی این امر نیز نافی وظیفه سایر نهادها نبود.
وی ادامه داد: به نحوی که از زمان آغاز رسمی فرآیند رای گیری از ساعت ۸ صبح ناظران ما برابر قانون در کنار عوامل اجرایی انتخابات حضور داشتند و در طول روز بر فرایند اجرای انتخابات نظارت داشتند. پس از اتمام فرایند رای گیری نیز در جریان شمارش آراء کار نظارت بر شمارش آراء را بر عهده داشتند. سپس نیز در فرایند تنظیم صورتجلسه مربوط به انتخابات نیز حضور موثری ایفا کردند.
سخنگوی شورای نگهبان تاکید کرد: ناظران شورای نگهبان بر انجام دقیق کار تاکید داشتند چرا که یک رای هم برای ما یک رای است لذا آن‌ها به صورت دقیق بر این فرایند نظارت داشتند و تا آخرین رای نیز نظارت خود را اعمال کردند.
به گفته وی، هم نظارت و هم رقابت مانند همیشه جدی بود و بار دیگر این پیام به دشمنان و دوستان مخابره شد که شورای نگهبان از آراء مردم صیانت می‌کند و سلامت انتخابات همواره مورد نظر شورای نگهبان است.
فرآیند تائید صحت انتخابات چگونه است
طحان نظیف عنوان کرد: برابر قانون پس از برگزاری انتخابات باید فرصتی را در اختیار کاندیداها و مردم قرار دهیم تا اگر نکته، گزارش یا مسئله‌ای وجود دارد برای ما ارسال کنند که ضمن بررسی صحت انتخابات به این موضوعات توجه کنیم.
وی افزود: هفته گذشته نیز چنین روالی طی شد و ما فرصتی را از روز انتخابات در اختیار مردم و نامزدها قرار دادیم تا اگر نکته‌ای دارند به ما منتقل کنند. در مرحله اول ما خودمان با نامزدهای محترم تماس گرفتیم که نامزدها تشکر کردند و نکته‌ای درباره انتخابات نداشتند.
سخنگوی شورای نگهبان تاکید کرد: مردم هم از روز انتخابات ممکن است نکاتی را داشته باشند ما پیگیری کردیم و طی زمان کوتاهی صحت مرحله اول انتخابات اعلام شد. این فرایند اقتصاد مرحله دوم انتخابات نیز در حال طی شدن است و امیدواریم در اسرع وقت بتوانیم صحت انتخابات را درباره مرحله دوم جمع‌بندی و اعلام کنیم.
وی ادامه داد: تلاش داریم که اگر نامزدها و مردم عزیزمان نکته‌ای درباره انتخابات نداشته باشند، صحت مرحله دوم را بررسی و اعلام کنیم. آنچه اهمیت دارد گزارش‌هایی که ما دریافت می‌کنیم باید مستند باشند تا امکان پیگیری داشته باشند. البته برخی اوقات ممکن است گزارش‌هایی وجود داشته باشد، اما، تغییر در نتیجه انتخابات ایجاد نکند.
طحان نظیف افزود: گاهی اوقات برخی تخلفات صورت می‌گیرد و ممکن است با ارجاع به دستگاه قضایی با آن تخلف برخورد قانونی صورت بگیرد ولی نسبت به آراء و نامزدهای انتخابات موضوعی اصلا وجود نداشته باشد. لذا، این امر مانع از آن نیست که اگر فردی تخلفی انجام داد با او برخورد شود ولی نتیجه کلی با تغییر مواجه نمی‌شود.
سخنگوی شورای نگهبان تاکید کرد: اکثر گزارش‌هایی که ما در روز انتخابات دریافت کردیم همان روز پیگیری و رفع شد. به طور مثال، گزارش رسیده است که در یک حوزه انتخابیه علائم تبلیغاتی نامزدها وجود دارد، بلافاصله عزیزان ما پیگیری کردند و این علائم کنار گذاشته شد یا اعلام شد که در یک حوزه خاص برای یک نامزد انتخابات تبلیغ می‌شود که بلافاصله تذکر داده شد.
به گفته وی، ما با گزارش جدی و موثری مواجه نبودیم گرچه باید به همه این‌ها در صحت انتخابات توجه و صحت مرحله دوم انتخابات را اعلام کنیم.
زمان تحلیف و تنفیذ رئیس جمهور منتخب
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوالی درباره زمان تحلیف و تنفیذ رئیس جمهور منتخب عنوان کرد: پس از اینکه صحت انتخابات توسط شورای نگهبان مورد تایید قرار بگیرد، اعتبارنامه رئیس جمهور برابر ماده ۲ قانون تقابل ریاست جمهوری باید توسط شورای نگهبان صادر شده و اعضای شورای نگهبان باید آن را امضا کنند. سپس این اعتبارنامه خدمت مقام معظم رهبری ارسال شود تا ایشان امضاء کنند.
وی افزود: طبیعتاً پس از صدور اعتبارنامه و ارسال برای رهبر معظم انقلاب مراسم تنفیذ را خواهیم داشت که باید از سوی دفتر مُعظمٌ‌لَه اعلام شود.
طحان نظیف درباره اعتبارنامه ریاست‌جمهوری عنوان کرد: اعتبارنامه عملاً صحتی که از آن صحبت می‌کنیم در قالب یک سند به نام اعتبارنامه خود را ظهور و بروز می‌دهد که به معنای صحّه گذاشتن ناظر انتخابات بر فرآیند انتخابات است. یعنی انتخابات در شرایط صحیح و درست برگزار شده و تعداد مشخصی از آرا به دست آمده است و نام شخص منتخب و تعداد آرا در اعتبارنامه ذکر می‌شود همه اعضای شورای نگهبان این اعتبارنامه را امضا می‌کنند.
وی افزود: پس از صدور اعتبارنامه و ارسال خدمت مقام معظم رهبری برابر ماده یک قانون انتخابات ریاست جمهوری آغاز دوره ریاست جمهوری از تاریخ تنفیذ است. مرحله بعد تحلیل است که برابر قانون اساسی رئیس جمهور باید در مجلس حضور پیدا کند و در حضور اعضای شورای نگهبان و رئیس قوه قضاییه سوگند یاد کند. البته ممکن است اشخاص دیگری نیز حضور داشته باشند که تصریح قانون بر حضور رئیس قوه قضاییه و اعضای شورای نگهبان است.
