در روابط بین الملل یک مدلی وجود دارد که می گویند هیچ دوستی و هیچ دشمنی ای، همیشگی نیست! کشورهای زیادی در دنیا وجود دارند که مصداق این عبارت محسوب می‌شوند. کشورهایی که روزگاری دشمن قسم خورده بودند اما حال رفیق گرمابه و گلستان هم شده اند و به عکس!
مثال بارز این موضوع ، آمریکا و ژاپن است که در جنگ جهانی، کارشان به حمله اتمی کشید اما امروز با یکدیگر مانور مشترک نظامی برگزار می کنند! برسیم به بحث اصلی؛ اردوغان یک مدل ترکیه‌ای از پوپولیسم در جهان است. او بین سال های 1994 تا 1998 شهردار استانبول بود و مثل بسیاری از شهرداران پوپولیست دنیا که فکر می کنند مملکت داری به آسانی شهرداری است، سودای قدرت داشت. او با رگه هایی از اقتدارگرایی و پوپولیسم کم کم به قدرت رسید و توانست بین سال های 2003 تا 2014، صندلی نخست وزیری را از آن خود کند. حال که دو سه سالی هست در عمارت سفید آنکارا، روی صندلی ریاست جمهوری نشسته است و داعیه مصادره شش دانگ قدرت را دارد. او می خواهد یک رییس‌جمهور فراقانونی باشد و برای این کار، در حال تغییر قانون اساسی یعنی میراث آتاترک است.
افول مردی که روزگاری محبوب ملت ترکیه بود
اردوغان تا چند سال پیش با اصلاحات اقتصادی، ترکیه را دروازه ورود به اروپا کرده بود و وضع و اوضاع مالی در این کشوربه‌حدی جذابیت پیدا کرده بود که کشورهای زیادی برای سرمایه گذاری در «آسیای صغیر» صف کشیده بودند. اما از زمانی که اردوغان به بازی با مهره های تروریستی روی آورد، مهم‌ترین عنصر بین المللی ترکیه یعنی امنیت، هر روز کم رنگ و کم رنگ تر شد. در حال حاضر می توان گفت روزی نیست که در گوشه و کنار مملکت نئوعثمانی، بمبی منفجر نشود و امنیت روانی و جانی مردم، مورد تهدید قرار نگیرد. امروز او دیگر، محبوبیت پنج سال پیش را ندارد وحسابی از چشم مردم ترکیه افتاده است. برخی ها می‌گویند همین پیروزی نصف و نیمه حزب متبوع او یعنی عدالت و توسعه، حاصل دستکاری نتایج است وگرنه بعید است که مرد اقتدارگرا این چنین مقبولیتی داشته باشد!
شخص اردوغان نیز می داند که دیگر آن روزهای «دهه باشکوه» را ندارد و بدجوری در سراشیبی افتاده است. نشانه های این افول را می توان در نزدیکی به محور سعودی -صهیونیستی دید؛ او با فاصله گرفتن از همسایگانی مثل ایران و عراق و حتی آذربایجان، روسیه و ... در حال نزدیکی به تل آویو و ریاض است. شاید اگر تا چند وقت پیش، ناظران بین المللی از مثلث ایران، ترکیه و مصر حرف می زدند، امروز نظرشان عوض شده است. در روزهایی که مصر به ایران نزدیک می‌شود، آنکارا راه شبه جزیره را در پیش گرفته تا با دامن زدن به خدعه قدیمی «فرقه گرایی»، جنگ جدیدی را بین شیعیان و اهل سنت، استارت بزند. موضوعی که بدون شک در آن شکست خواهد خورد.
اردوغان حتی نتوانسته با خوش رقصی در مقابل کرملین بعد از هدف قرار دادن جنگنده روس ها، تحریم های وضع شده را به‌طور کلی از میان بردارد و خیلی از آن تحریم ها هنوز به قوت خود باقی است.
چنگ زدن به اس 400
موضوعی که در چند روز اخیر درباره آن زیاد صحبت شده، داستان جدید ی است؛ خرید اس400 از روسیه! «نجات الن»، ژنرال بازنشسته ترک در خصوص اطلاعات مربوط به احتمال خرید سامانه موشکی روسی توسط ترکیه می‌گوید که نبود سامانه پدافند هوایی در ترکیه ، مشکلاتی جدی برای امنیت این کشور ایجاد کرده است؛ وجود سیستم پدافند هوایی برای ترکیه لازم و ضروریست.
نکته جالب این جاست که سال گذشته به ابتکار آمریکا و ناتو، آنکارا مجبور شد که مستقیم در مقابل کمیته رهبران گروه بیست ، نتایج حاصله از مناقصه برای موشک های دوربرد را لغو کند. موشک هایی که قرار بود از چین بخرد. حال با شکل گیری تدریجی مثلث ترکی، عربی، عبری، انگار اردوغان و دار و دسته‌اش به صرافت افتاده اند که وارد رقابت موشکی با ایران شوند و چیزی شبیه اس 300 را داشته باشند.
ظریف: دولت ترکیه، قدرنشناس است
در همین راستا وزیر خارجه کشورمان در واکنش به لفاظی ها و اتهام زنی های مکرر مقامات دولت ترکیه علیه ایران، با گلایه از مقامات دولت ترکیه، گفت: «مقامات ترکیه ایران را به فرقه گرایی متهم می‌کنند اما یادشان رفته که ما شب کودتا برای حکومت‌شان تا صبح نخوابیدیم. دوستان در دولت ترکیه هم کم‌حافظه‌اند و هم در قبال کسانی که به آن‌ها محبت و همراهی کرده‌اند، قدرنشناسند».
درخواست پناهندگی 136 دیپلمات ترکیه از آلمان
از سوی دیگر وزارت کشور آلمان از درخواست پناهندگی 136 دیپلمات ترکیه برای پناهندگی در این کشور خبر داد.
پیشتر نیز چند دیپلمات و نظامی ترکیه به دلیل دست داشتن در کودتای نافرجام 15 جولای، به کشورهای مختلفی مانند قبرس، یونان و آلمان درخواست پناهندگی داده بودند.
اردوغان به کجا می رود؟
تمام لفاظی های جدید ترکیه با ایران نشان می دهد که آن ها در روزهای سختی به سر می برند و برای تمدید در قدرت ماندن، به صرافت افتاده اند. شاید پشت پرده، داستانی وجود دارد که بالاسری های اردوغان از او خسته شده اند و او تصمیم گرفته که با تغییر تاکتیک، نقشه های آنان را بر هم بزند. نزدیکی به ریاض و تل‌آویو هم در راستای این بازی است.
نکته مهم این است کشوری که ثبات سیاسی و امنیتی ندارد و ارتباط اقتصادی و دیپلماتیک چند ساله با همسایه خود(ایران) را فدای هیجان‌های سیاسی یکی دو روزه می کند، به طور حتم از تصمیم های خلق الساعه سودی نخواهد برد. اردوغان معلوم نیست به کجا می رود اما دور شدن از ایران و چسبیدن به حکومت های نامشروع، شاید به قیمت شکسته شدن صندلی قدرت او تمام شود».
