رئیسجمهور آمریکا در یک یادداشت برای روزنامه آمریکایی به تشریح چرایی سفر خود به عربستان سعودی پرداخته و در آن علیه ایران لفاظی کرده است.
رئیسجمهور دموکرات آمریکا که در زمان کارزار انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ مدعی شده بود به دلیل قتل «جمال خاشقچی» حاکمان عربستان سعودی را پاسخگو خواهد کرد، در توجیه چرایی سفر آتی خود به ریاض و دیدار با ملک سلمان شاه و محمد بن سلمان ولیعهد سعودی یک یاداشت منتشر کرد.
یادداشت جو بایدن در روزنامه «واشنگتن پست» تحت این عنوان منتشر شده است: «چرا من قصد دارم به عربستان سعودی بروم».
وی در ابتدا نوشت: «هفته آینده، من به خاورمیانه سفر خواهم کرد تا فصل جدید و امیدوارکنندهتری از تعامل آمریکا را در آنجا آغاز کنم. این سفر در زمان حیاتی برای منطقه انجام میشود و منافع مهم آمریکا را به پیش خواهد برد».
به روایت بایدن، «خاورمیانه امنتر و یکپارچهتر از بسیاری جهات به نفع آمریکاییها است. آبراههای آن برای تجارت جهانی و زنجیرههای تامینی که ما به آنها تکیه میکنیم ضروری هستند. منابع انرژی آن برای کاهش تاثیر جنگ روسیه در اوکراین بر منابع جهانی حیاتی است و منطقهای که از طریق دیپلماسی و همکاری گرد هم میآید به جای اینکه از طریق درگیری از هم بپاشد، به احتمال کمتری منجر به ظهور افراطگرایی خشونتآمیز میشود که میهن ما را تهدید میکند یا جنگهای جدیدی که میتواند بار جدیدی را بر دوش نیروهای نظامی ایالات متحده و خانوادههای آنها بگذارد».
رئیسجمهور آمریکا ادامه داد: «اجتناب از آن سناریو برای من از اهمیت بالایی برخوردار است. من دیپلماسی را از جمله از طریق دیدارهای رو در رو برای رسیدن به اهدافمان دنبال خواهم کرد».
وی سپس به انتقاد از مواضع دولت جمهوریخواه دونالد ترامپ پرداخت و تصریح کرد: «خاورمیانهای که من از آن دیدن خواهم کرد، پایدارتر و امنتر از خاورمیانهای است که دولت من ۱۸ ماه پیش به ارث برده بود».
بایدن در یادداشت خود ادامه داد: «یک ماه قبل از مراسم تحلیف (ریاست جمهوری) من، سفارت ما در بغداد با بزرگترین حمله موشکی در یک دهه اخیر روبرو شد. حملات علیه سربازان و دیپلماتهای ما نسبت به سال قبل چهار برابر شده بود. سلف من (ترامپ) بارها به بمبافکنهای بی-۵۲ دستور داد که از ایالات متحده به منطقه پرواز کنند و دوباره برای جلوگیری از این حملات بازگردند اما این کار موثر نبود و حملات ادامه یافت».
رئیسجمهور آمریکا در بخش دیگری از یادداشت خود برای واشنگتن پست در توضیح چرایی سفرش به عربستان سعودی، مواضع دولتش علیه ایران را بازگو کرد. وی بدون نام بردن از ترامپ، به شدت از مواضع او و دولت سابق آمریکا انتقاد کرد.
او نوشت: «پس از اینکه سلف من (ترامپ) از توافق هستهای که داشت کار میکرد، عدول کرد، ایران قانونی را تصویب کرد که گسترش سریع برنامه هستهای خود را الزامی میکرد. سپس، زمانی که دولت قبل (ترامپ) در شورای امنیت سازمان ملل به دنبال محکوم کردن ایران به دلیل این اقدام بود، ایالات متحده خود را منزوی و تنها دید».
بایدن سپس ادعا کرد: در اولین هفتههای حضورم به عنوان رئیسجمهور، کارشناسان اطلاعاتی و نظامی ما هشدار دادند که منطقه تحت فشار خطرناکی قرار دارد. (این موضوع) به دیپلماسی فوری و فشرده داشت. برای احیای بازدارندگی، دستور حملات هوایی در پاسخ به حملات علیه نیروهایمان را صادر کردم و اقدامات دیپلماتیک جدی را برای ایجاد منطقهای با ثباتتر آغاز کردم».
رئیسجمهور آمریکا همچنین مدعی شد: «در عراق ما به ماموریت جنگی ایالات متحده پایان دادیم و حضور نظامی خود را برای تمرکز بر آموزش عراقیها تغییر دادیم در حالی که ائتلاف جهانی علیه دولت اسلامی (داعش) را که در زمان معاونت ریاستجمهوریام تشکیل دادیم، حفظ کردیم و اکنون به جلوگیری از ظهور مجدد داعش اختصاص داشتیم. ما همچنین به تهدیدات علیه آمریکاییها پاسخ دادهایم. میزان حملات تحت حمایت ایران (به نیروهای آمریکایی) در مقایسه با دو سال قبل به شدت کاهش یافته است و در فوریه گذشته، در سوریه، حاجی عبدالله رهبر داعش را هدف قرار دادیم و توانایی آمریکا برای از بین بردن تهدیدات تروریستی را بدون توجه به جایی که آنها بخواهند مخفی شوند، نشان دادیم».
وی سپس به جنگ ائتلاف متجاوز به رهبری عربستان سعودی علیه یمن اشاره کرد و مدعی تلاشهای دولتش برای پایان دادن به این جنگ شد. وی در توضیح تلاشهای ادعایی خود و دولتش، به آتشبس اخیر در یمن اشاره کرد.
بایدن در ادامه یادداشت، مواضع ضد ایرانی دولت دموکراتش را بازگو کرد و به ایران درباره ادامه «فشار اقتصادی و دیپلماتیک» هشدار داد.
رئیسجمهور آمریکا ادعا کرد: «در رابطه با ایران، ما با متحدان و شرکای خود در اروپا و سراسر جهان متحد شدیم تا انزوای خود را از بین ببریم. اکنون این ایران است که منزوی شده است تا زمانی که به توافق هستهای بازگردد. ماه گذشته، بیش از ۳۰ کشور به ما پیوستند تا عدم همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد فعالیتهای هستهای گذشتهاش را محکوم کنند. دولت من به افزایش فشار دیپلماتیک و اقتصادی ادامه خواهد داد تا زمانی که ایران آماده بازگشت به پایبندی به توافق هستهای ۲۰۱۵ (برجام) باشد، همانطور که من همچنان آماده انجام این کار هستم».
رئیسجمهور دموکرات آمریکا که قرار است به فلسطین اشغالی هم سفر کند، در یادداشت خود مواضع واشنگتن در قبال صهیونیستها را هم بازگو کرد.
او نوشت: «در قبال اسرائیل، ما به پایان جنگ در غزه کمک کردیم که به راحتی میتوانست ماهها طول بکشد - تنها در ۱۱ روز (به جنگ پایان دادیم). ما با اسرائیل، مصر، قطر و اردن برای حفظ صلح کار کردهایم بدون اینکه به تروریستها اجازه بدهیم دوباره تجهیز شوند. ما همچنین روابط آمریکا با فلسطینیها را بازسازی کردیم. دولت من با همکاری با کنگره، حدود ۵۰۰ میلیون دلار حمایت از فلسطینیان را احیا کرد، در حالی که بزرگترین بسته حمایتی از اسرائیل در تاریخ ( بیش از ۴ میلیارد دلار) را نیز به تصویب رساند و همین هفته جاری نخستوزیر اسرائیل برای اولین بار طی پنج سال گذشته با رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین صحبت کرد».
در ادامه یادداشت در واشنگتن پست، بایدن به سراغ عربستان سعودی رفته و تلاش کرده که عدم اجرای وعدههای خود در قبال «پاسخگو» کردن عربستان سعودی در رابطه با قتل جمال خاشقچی که ستوننویس همین روزنامه آمریکایی را توجیه کند.
او نوشت: «در عربستان سعودی، سیاست چک سفید را که به ارث برده بودیم معکوس کردیم. من گزارش جامعه اطلاعاتی درباره قتل جمال خاشقچی را منتشر کردم، تحریمهایی...انجام داده و ۷۶ ممنوعیت صدور روادید صادر کردم...دولت من به صراحت گفته است که ایالات متحده تهدیدات فراسرزمینی و آزار و اذیت مخالفان و فعالان توسط هیچ دولتی را تحمل نخواهد کرد. ما همچنین از شهروندان آمریکایی که مدتها قبل از به قدرت رسیدن من به اشتباه در عربستان سعودی بازداشت شده بودند، دفاع کردیم. آنها از آن زمان آزاد شدهاند و من همچنان به اصرار برای رفع محدودیتهای سفر آنها ادامه خواهم داد».
بایدن ادامه داد: «از همان ابتدا، هدف من این بود که روابط (آمریکا) را با کشوری که ۸۰ سال یک شریک استراتژیک بوده، تغییر دهم نه اینکه بخواهم این روابط را از بین ببرم. امروز، عربستان سعودی به بازگرداندن وحدت میان شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس کمک کرده است، از آتشبس در یمن حمایت کامل کرده است و اکنون با کارشناسان (دولت) من برای کمک به ثبات بازارهای نفت با سایر تولیدکنندگان اوپک همکاری میکند».
وی ادعا کرد: «میدانم که افراد زیادی با تصمیم من برای سفر به عربستان سعودی مخالف هستند. دیدگاههای من در مورد حقوق بشر روشن است و آزادیهای اساسی همیشه در دستور کار قرار میگیرد وقتی من در این سفر به خارج از کشور سفر میروم همینطور در سفر به اسرائیل و کرانه باختری هم همینطور خواهد بود».
بایدن همچنین مدعی شد: «به عنوان رئیس جمهور، وظیفه من این است که کشورمان را قوی و امن نگه دارم. ما باید با تجاوز روسیه مقابله کنیم، خود را در بهترین موقعیت ممکن برای سبقت گرفتن از چین قرار دهیم و برای ثبات بیشتر در این منطقه اساسی از جهان تلاش کنیم. برای انجام این کارها، ما باید به صورت مستقیم با کشورهایی که میتوانند بر این نتایج اثر بگذارند، تعامل داشته باشیم. عربستان سعودی یکی از آنهاست و هنگامی که روز جمعه با رهبران سعودی دیدار میکنم، هدف من تقویت یک مشارکت استراتژیک در آینده خواهد بود که بر اساس منافع و مسئولیتهای متقابل استوار است و همزمان به ارزشهای بنیادین آمریکایی پایبند است».
وی سپس به تلاشهای آمریکا برای توافقات سازش کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی اشاره کرد؛ توافقاتی که از دولت دونالد ترامپ شدت گرفت. بایدن نوشت: «من روز جمعه همچنین اولین رئیسجمهوری خواهم بود که از اسرائیل به جده عربستان سعودی پرواز میکند. این سفر همچنین نماد کوچکی از روابط نوپا و گامهایی در جهت عادیسازی بین اسرائیل و جهان عرب خواهد بود که دولت من برای تعمیق و گسترش آن تلاش میکند. در جده، رهبران سراسر منطقه گرد هم میآیند و اینها به احتمال ثبات و یکپارچگی خاورمیانه، با ایفای نقش رهبری حیاتی ایالات متحده اشاره دارند».
رئیسجمهور آمریکا همچنین نوشت: «البته منطقه (غرب آسیا) همچنان پر از چالش است: برنامه هستهای ایران و حمایت (ادعایی ایران) از گروههای نیابتی، جنگ داخلی سوریه، بحران امنیت غذایی که با جنگ روسیه علیه اوکراین تشدید شده است، گروههای تروریستی همچنان در تعدادی از کشورها فعال هستند، بنبست سیاسی در عراق، لیبی و لبنان...ما باید به همه این مسائل رسیدگی کنیم. زمانی که با رهبران سراسر منطقه دیدار کنم، روشن خواهم کرد که پیشرفت در این زمینهها چقدر مهم است».
بایدن افزود: «با این حال، در مقایسه با ۱۸ ماه پیش (زمان ریاست جمهوری ترامپ)، منطقه تحت فشار کمتر و یکپارچهتر است. رقبای سابق روابط خود را از سر گرفتند. طرحهای زیرساختی مشترک در حال ایجاد مشارکتهای جدید هستند. عراق که مدتها منبع درگیریهای نیابتی و رقابتهای منطقهای بود، اکنون به عنوان بستری برای دیپلماسی از جمله بین عربستان سعودی و ایران عمل میکند. دوستم ملک عبدالله اردن اخیرا به "حالت جدید" در منطقه اشاره کرد و کشورها دارند سوال میکنند که "چگونه میتوانیم با یکدیگر ارتباط برقرار کنیم و با یکدیگر کار کنیم"».
در ادامه یادداشت رئیسجمهور آمریکا آمده است: «اینها روندهای امیدوارکنندهای هستند که ایالات متحده میتواند آن ها را به گونهای تقویت کند که هیچ کشور دیگری قادر به تقویت آنها نیست. هفته آینده من برای تحقق همین هدف خواهد بود. در سفرم، میلیونها آمریکایی که در منطقه خدمت کردند، از جمله پسر من بو (بایدن) و ۷۰۵۴ نفری که از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در درگیریهای خاورمیانه و افغانستان جان باختند را در ذهنم خواهم داشت».
بایدن مطلب خود در واشنگتن پست را با ذکر این کلمات پایان داد: «هفته آینده، من اولین رئیسجمهوری خواهم بود که از ۱۱ سپتامبر (۲۰۰۱) بدون حضور نیروهای آمریکایی در یک ماموریت جنگی به خاورمیانه سفر میکند. هدف من این است که این موضوع را به همین شکل حفظ کنم».