بودجه یک هزار و ۹۸۸ هزار میلیارد تومانی دولت دیروز در حالی رونمایی شد که به نظر می‌رسد با انبساط ۲۵ درصدی نسبت به بودجه امسال همراه بوده است. آن‌گونه که از اعداد و ارقام لایحه بودجه سال آینده پیداست، کاهش درآمدهای نفتی و شرایط سخت تحریمی، دولت را به سمت کاهش وابستگی به نفت برده است؛ تا جایی که بنا به گفته رییس سازمان برنامه و بودجه، «منابع حاصل از صادرات نفت و گاز بالغ بر ۴۸.۸ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده که رشد آن منفی ۶۸ درصد بوده است. » این در شرایطی است محمدباقر نوبخت می‌گوید: «درآمدهای مالیاتی نسبت به سال‌جاری رشد ۲۶ درصدی داشته است. »
اخبار اقتصادی - در این میان، بودجه بخش هدفمندی یارانه‌ها، صندوق توسعه ملی و قیمت حامل‌های انرژی، از جمله مهم‌ترین بخش‌های بودجه سال آینده است که در حال حاضر اعداد و ارقام آن، مورد توجه صاحب‌نظران قرار گرفته است. در این خصوص، محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه امروز در نشست خبری در مورد اعداد و ارقام بودجه به توضیح پرداخت. مهم‌ترین بخش از اظهارات وی را در ادامه می‌خوانید:
* در ارتباط با درآمد و منابع بودجه کل کشور، درآمدها ۲۶۱ هزار میلیارد تومان، واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای ۹۸ هزار و ۸۰۰ هزار تومان و واگذاری دارایی‌های مالی ۱۲۴ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. در مجموع منابع عمومی بودجه ۴۸۴ هزار میلیارد تومان می‌شود.
* بودجه عمومی ۵۶۳ هزار میلیارد تومان است، زیرا درآمدهای اختصاصی نیز به آن اضافه می‌شود. منابع شرکت‌ها هزار و ۴۸۳ هزار میلیارد تومان است. در مجموع بودجه کشور نزدیک به هزار و ۹۸۸ هزار میلیارد تومان می‌شود.
* منابع عمومی بودجه در سال ۹۹ بالغ بر ۴۸۴.۶ هزار میلیارد تومان است که در مقایسه با مصوب سال ۹۸ به میزان ۸ درصد بیشتر است. در سال آینده پیش‌بینی شده که ۲۶۱ هزار میلیارد تومان از منبع درآمدها ایجاد کنیم. یعنی ۱۷۵ هزار میلیارد تومان از راه مالیات‌ها، ۲۰ هزار میلیارد تومان از حقوق گمرکی و ۶۶ هزار میلیارد تومان از سایر درآمدها خواهد بود.
* درآمدهای مالیاتی نسبت به سال جاری ۲۶ درصد رشد داشته است.
* منابع حاصل از صادرات نفت و گاز بالغ بر ۴۸.۸ هزار میلیارد تومان است که رشد آن منفی ۶۸ درصد بوده است.
* برای سال آینده، حکم ۲۴ میلیون نفر حذف یارانه‌بگیران را نگذاشتیم. البته کسانی که به عنوان پردرآمد احراز شوند، حذف خواهند شد.
* سال‌هاست که در قانون مجلس حذف ۲۴ میلیون نفر یارانه‌بگیر مطرح است. شاید بحث یارانه حمایت معیشتی تست خوبی برای ما بود که گفته شد پولی داریم و می‌خواهیم به ۶۰ میلیون نفر بدهیم.
* در میان چند صدهزار نفری که یارانه‌شان حذف شد، می‌دانید چقدر اعتراض وجود داشت؟ به همین جهت حذف یارانه‌ها برای سال آینده به شکل ۲۴ میلیون هدف‌گذاری نشد.
* در رابطه با تعدادی که متقاضی دریافت یارانه معیشتی هستند، قرار شد تا پایان مهلت مقرر منتظر باشیم و اگر آنها واجد شرایط باشند، به آنها هم پرداخت یارانه خواهیم داشت.
* در لایحه در بودجه سال آینده پیش‌بینی این است که یک میلیون بشکه نفت در روز صادر شود که این رقم امسال ۱.۵ میلیون بشکه نفت در روز بود.
* قیمت هر بشکه نفت ۵۰ دلار پیش‌بینی شده که این رقم در بودجه ۹۸ حدود ۵۵ دلار بود. در حال حاضر قیمت نفت بیش از ۶۳، ۶۴ دلار است، اما با این حال ما نرخ هر بشکه نفت را ۵۰ دلار در نظر گرفتیم.
* آخرین گزارشی که از وزارت نفت هر ماه دریافت می‌کنم، متوسط فروش نفت در ۷ ماهه اول امسال ۶۳ دلار و ۸ ماهه اول امسال ۶۲ دلار بوده است.
* همچنین نرخ تسعیر دلار در لایحه بودجه سال آینده ۴۲۰۰ تومان در نظر گرفته شده که در بودجه سال ۹۸ نیز این رقم بوده است. قرار است کالاهای اساسی را با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کنیم.
* درآمدهای ارزی صادرات نفت ۱۸.۲۶ میلیارد دلار و درآمد ارزی صادرات گاز ۴ میلیارد دلار است که در مجموع رقمی در حدود ۲۲.۲۵ میلیارد دلار می‌شود. از این رقم، سهم ۳۶ درصد صندوق توسعه ملی ۸ میلیارد دلار می‌شود.
* منابع حاصل از مولدسازی دارایی‌ها و فروش اموال مازاد دولتی بالغ بر ۴۹.۵ هزار میلیارد تومان و منابع حاصل از فروش و واگذاری طرح‌های عمرانی بالغ بر هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. به این ترتیب، جمع منابع حاصل از واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای بالغ بر ۹۸.۸ هزار میلیارد تومان است که رشد آن در مقایسه با مصوب سال ۹۸ در حد ۳۸ درصد کمتر است.
* فروش اوراق مالی بالغ بر ۸۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود که رشد آن نسبت به سال ۹۸ در حد ۸۶ درصد است. واگذاری سایر دارایی‌های مالی نیز ۴۴.۷ هزار میلیارد تومان است که رشد آن نسبت به سال ۹۸ در حد ۷۹ درصد است. در مجموع واگذاری دارایی‌های مالی بالغ بر ۱۲۴.۷ هزار میلیارد تومان است که رشد آن نسبت به مصوب سال ۹۸ در حد ۱۴۴ درصد است.
* اعتبارات هزینه‌ای در سال ۹۹ بالغ بر ۳۶۷.۲ هزار میلیارد تومان است که نسبت به سال ۹۸ از ۴ درصد رشد برخوردار است. طبق قانون افزایش هزینه جاری سالانه به بودجه تحمیل می‌شود. چه بخواهیم و چه نخواهیم باید متناسب نرخ تورم، حقوق را بالا ببریم.
* در سال ۹۹ اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای بالغ بر ۷۰.۴ هزار میلیارد تومان است که نسبت به سال جاری ۵ درصد رشد دارد.
* در سال‌جاری تاکنون ۳۴ هزار میلیارد تومان برای طرح‌های عمرانی تخصیص داده‌ایم.
* در سال آینده اعتبارات تملک دارایی‌های مالی بالغ بر ۴۷ هزار میلیارد تومان است که رشد آن نسبت به سال ۹۸ در حد ۶۰ درصد است.
* در بودجه سال آینده متوسط ۱۵ درصدی افزایش حقوق و دستمزد شاغلان و بازنشستگان در نظر گرفته شده است. همچنین ۶ هزار میلیارد تومان برای همسان‌سازی بازنشستگان، ۳ هزار میلیارد تومان برای رتبه‌بندی فرهنگیان، ۳۱ هزار میلیارد تومان برای حمایت معیشتی به حدود ۶۰ میلیون نفر و ۴۳ هزار میلیارد تومان برای هدفمندی یارانه‌ها به حدود ۷۸ میلیون نفر پیش‌بینی شده است.
* ۲۴ آبان ماه اصلاح قیمت بنزین شروع شد. به این ترتیب، ۲۴ آذر ماه باید اولین یارانه معیشتی پرداخت می‌شد. اما با دریافت تنخواه، در آبان‌ماه یارانه معیشتی را پرداخت کردیم. ۱۰ روز به ۱۰ روز در ماه، سه پرداخت حقوق، یارانه نقدی و یارانه معیشتی صورت خواهد گرفت.
* حدود ۱۵ هزار و ۵۵۰ میلیارد تومان برای اجرای برنامه‌های کاهش فقر مطلق اختصاص پیدا خواهد کرد. همچنین استمرار پرداخت ۳ تا ۶ برابری مستمری خانواده‌های کمیته امداد و بهزیستی را خواهیم داشت. برای طرح تحول سلامن، ۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
* در سال ۹۹ بالغ بر ۴۷ هزار میلیارد تومان صرف بازخرید اوراق مالی منتشر شده در سال‌های قبل خواهد شد. سیاست مصرف این اعتبارات در بودجه سال ۹۹ بازخرید این اوراق در سررسید زمانی تعیین شده است.
* دو هدف راهبردی بودجه، کاهش بیکاری با ایجاد یک میلیون فرصت شغلی جدید و افزایش تولید با ایجاد رشد ۲ درصدی و خروج از رکود است. مراکز جهانی پیش‌بینی کرده‌اند که سال آینده اقتصاد ایران از رکود خواهد شد. این‌که دشمن بخواهد به کشور شرایط غیرعادی تحمیل کند، ما مقابل آن می‌ایستیم.
* در رابطه با این‌که چرا بنزین در آبان‌ماه افزایش یافت، در سال ۹۸ این موضوع در لایحه بودجه بود، اما مجلس قبول نکرد و آن را رد کرد. ما نمی‌توانستیم این کار را با توجه به شرایط در سال ۹۹ انجام دهیم. اگر دولت محافظه‌کاری می‌کرد، با رشد مصرفی که داشتیم که بیش از ۱۰۰ میلیون لیتر در روز بود، با ضرورت واردات بنزین مواجه می‌شدیم. ما حتی به طرف سهمیه‌بندی بنزین رفتیم و از این جهت این طرح اجرا شد که بتوانیم مصرف سوخت را کنترل کنیم و در عین حال، واردات بنزین اتفاق نیفتد.
* ما بودجه را در بستر دو سالانه دیده‌ایم. اما آنچه که به مجلس داده‌ایم، صرفا مربوط به بودجه سال ۹۹ است.
* تلاش بر این است که مالیات را به جای این‌که به بنگاه های تولیدی تمرکز ببخشیم، به سمت بخش دیگری ببریم. یعنی زمینه‌ای را برای رشد تولید فراهم کنیم. برای سال آینده تا ۳۶ میلیون تومان معافیت مالیاتی برای کارمندان در نظر گرفتیم که حدود ۳ میلیون تومان در ماه می‌شود.
* (سوال: بنزین دونرخی در بودجه سال آینده حذف می‌شود؟) پاسخ نوبخت: خیر.
* نرخ ارز نیمایی ۸ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شده است.
* قبلا گاز باید در منابع هدفمندی آورده می‌شد و ۴۵ هزار میلیارد تومان ذکر کردیم، اما در دولت گفته شد که گاز باید در منابع عمومی نوشته شود از این رو امسال از هدفمندی خارج شد. ما به طور جد می‌خواهیم یارانه‌ها را شفاف کنیم.
* براساس قانون الحاق۲ گفته شده صادرات گاز باید در منابع هدفمندی پیش‌بینی شود و ما نیز ۴۵ هزار میلیارد تومان منظور کردیم سقف بودجه تا قبل از آنکه دولت برود ۴۳۹ هزار میلیارد تومان بود در دولت استدلال شد گاز را به بودجه عمومی منتقل کنیم و به همین علت سقف منابع عمومی ۴۸۴ هزار میلیارد تومان شد بنابراین یارانه ها شفاف شده است.
* برای کالاهای اساسی ارز ۴۲۰۰ تومانی در نظر گرفته شده که این کالاها شامل برنج، روغن، شکر، کاغذ، لاستیک، تجهیزات پزشکی و دارو نیز اضافه شده و برخی نهادهای کشاورزی هم وجود دارد. امسال ارز ۴۲۰۰ می‌گیرند همین میزان ارز برای سال آینده هم اعلام می‌شود.
* از وزارت جهاد و بهداشت خواستیم که تعیین کنند چه میزان ارز برای کالاهای اساسی و دارو تخصیص یافته که رقم ۷ میلیارد دلار از سوی جهادکشاورزی و ۳ میلیارد دلار از سوی وزارت بهداشت اعلام شد و ما رقم را بیشتر و جمعا ۱۰ و نیم میلیارد دلار در نظر گرفتیم غیر از کالاهای اساسی نیز به منظور کنترل قیمت‌ها حداکثر نرخ محاسباتی ارز ۸۵۰۰ تومان محاسبه شده است.
