گروه اقتصادی-در حالی مسوولان دولتی در دو سه هفته اخیر شوی تبلیغاتی برای اتصال سوئیفت و برداشته شدن تحریمها برگزار کردند که در همین مدت این موضوع با انتقاد برخی تجار روبه‌رو بود؛ به طوری که معتقد بودند «متاسفانه بعد از برجام یک‌بار هم تبادل انجام نشد و هیچ کاری برای نقل و انتقال پولی بعد از برجام برای بخش غیردولتی انجام نشده است.» این موضوع را حتی اسدالله عسگراولادی، رییس اتاق بازرگانی ایران و چین نیز تایید کرده بود.
به گزارش افکارنیوز،با این وجود، بانک مرکزی در اقدامی خبرنگاران را به اتاق سوئیفت دعوت کرد تا از نزدیک در جریان فرآیند اتصال بانک‌های ایرانی به شبکه ارتباط بین‌بانکی جهانی قرار گیرند. بازدید خبرنگاران از اتاق سوئیفت پس از آن صورت گرفت که فعالان اقتصادی از مشکل برقراری ارتباط بانکی ایران با خارج با وجود پایان تحریمها سخن می‌گفتند.
این در شرایطی است که مشاهدات و گزارش‌ها نشان می‌داد که اگرچه سوئیفت برقرار بوده، اما همچنان امکان تبادلات دلاری برای ایران میسر نیست. این را البته حسین یعقوبی، مدیرکل بین‌الملل بانک مرکزی هم گفته بود که هنوز روابط بانکی و سوئیفت به صورت دلاری به دلیل تحریمها برقرار نیست، اما پوند و یورو برقرار است.
در این میان، برخی رسانه‌های اروپایی و آمریکایی ازجمله فایننشیال تایمز نیز خبر داده بودند که بانک‌های بزرگ اروپایی به‌خاطر ترس از آمریکا همچنان در برقراری ارتباط با ایران احتیاط به خرج می‌دهند.
انتقاد رییس‌کل بانک مرکزی از رفتار آمریکا
نکته جالب در این‌جاست که بانک مرکزی در حالی بر اتصال بانک‌ها به شبکه بانکی بین‌المللی تاکید داشت و جلوی هر گونه انتقادی می‌ایستاد که رییس‌کل بانک مرکزی در اظهارنظری عجیب و خلاف مواضع خود در داخل کشور، در آمریکا عنوان کرد که ایران هنوز به اقتصاد جهانی وصل نشده و باید به ایران اجازه استفاده از سیستم مالی آمریکا داده شود.
به گفته وی، در صورتی که اقدامات اخیر آمریکا علیه ایران منجر به رویارویی ایران با بانک‌های بین‌المللی شود، توافق هسته‌ای شکست خواهد خورد.
ریس بانک مرکزی ایران همچنین در سخنرانی خود در شورای روابط خارجی آمریکا بر لزوم انجام تعهدات آمریکا و اتحادیه اروپا براساس توافق هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ تأکید کرده و گفت: امریکا و اتحادیه اروپا باید به تعهدات خود براساس توافق هسته‌ای عمل کنند و اقدامات لازم را برای رفع تحریمها در چارچوب این توافق انجام دهند.
سیف تاکید کرد که باید به ایران اجازه استفاده از سیستم مالی آمریکا و امکان لمس تراکنش‌های مالی ایران به سیستم مالی آمریکا (UTurn یا مبادلات مالی با استفاده از بانک‌های خارجی) داده شود.
رئیس‌کل بانک مرکزی با انتقاد از عدم‌عمل آمریکا به تعهداتش در چارچوب برجام و خودداری از ایجاد گشایش در روابط بانکی ایران در مورد اثرات برجام گفت: تقریبا هیچ چیز اتفاق نیفتاده است. ما قادر نیستیم از پولهای خود در خارج استفاده کنیم.
رئیس کل بانک مرکزی ایران عنوان کرد ایران انتظار دارد دولت آمریکا امکان دسترسی محدود کشورش به دلار را برای تسهیل مبادلات مالی با کشورهای دیگر فراهم کند و به اجرای کامل توافق هسته‌ای پایبند باشد.
سیف تاکید کرد برجام همه تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران را برداشته است و برداشته شدن عملی همه تحریم‌های هسته‌ای مستلزم برخورداری ایران از سازوکار مبادلاتی U Turn است.
واقعیت‌ها را به مردم بگویید
در این میان، چندی پیش رضا انصاری، مدیرکل سابق امور بین الملل بانک مرکزی در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها عنوان کرده بود: باید واقعیت‌ها برای مردم گفته شود و نباید برای مردم و ذینفعان نگرانی درست کرد. اگر صادقانه به مردم گفته شود مردم این مساله می پذیرند.
به گفته وی، در دوران تحریمها بانک‌های اروپایی و غیر آمریکایی برای همکاری با بانک‌های ایرانی از سوی آمریکایی‌ها جریمه سنگینی شده اند. به همین دلیل بانک‌های اروپایی حاضر به ریسک کردن همکاری با ایران نیستند. بانک و بانکدار معمولا محافظه‌کار هستند و با احتیاط کارها را انجام می‌دهد تا پول سپرده‌گذار را از بین نبرد، بنابراین این بانک‌ها نمی‌خواهند به دلیل همکاری با ایران جریمه شوند.
انصاری گفته بود: دست دولت و وزارت خزانه‌داری آمریکا برای فشار به ایران باز است و از طریق فشار بر بانک‌های آمریکایی غیرمستقیم به بانک‌های اروپایی برای همکاری نکردن با ایران فشار می‌آورند. هر بانک آمریکایی که با شریک اروپایی بانک‌های ایرانی همکاری کند، تحت فشار قرار می‌گیرد. آمریکایی‌ها زنجیره‌ای هوشمند برای فشار بر بانک‌های ایرانی ایجاد کرده‌اند، بنابراین هر بانکی در اروپا، آسیا، آمریکای لاتین و یا حتی در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نگران است که اگر با بانک‌های ایرانی همکاری کند، حساب دلاری‌اش نزد کارگزار آمریکایی مسدود شده و ترید دلارش را از دست بدهد. به عنوان مثال بانک اقتصاد نوین به همراه هشت بانک دیگر در هشت سال تحریمها با سوئیفت ارتباط داشت، تا همین چند وقت اخیر با ورژن 6 نرم افزار سوئیفت به این ابزار بین بانکی وصل می شدند ولی اخیرا ورژن 7 آن را هم دریافت کرده اند.
وی در خصوص تحریم دلاری سوئیفت عنوان کرده بود: بانک‌های تسویه کننده برای نقل و انتقال دلار از طریق سوئیفت در نیویورک و برای یورو در اروپا قرار دارند. تعداد این بانک‌ها در دنیا کم است، زیرا بانک‌های قدرتمندی هم هستند. این بانک‌ها به دلیل دستورالعمل‌هایی که دارند، اجازه ندارند با ایران معامله دلاری انجام دهند. بنابراین سوئیفت اجازه ندارد برای ایرانیان خدمات دلاری بدهد. اما خدمات مربوط به نقل و انتقال یورو در حال حاضر برقرار است. تحریم ارتباط با سوئیفت از طریق دلار مربوط به فشارهایی بوده که خود آمریکایی‌ها مستقیما به کشور ما وارد کرده اند.
مدیرکل سابق امور بین الملل بانک مرکزی خاطرنشان کرده بود: بانک‌های بزرگ اروپایی که اغلب خصوصی هستند به دلیل ترس از جرایم آمریکا حاضر نیستند از طریق روابط کارگزاری با بانک‌های ما ارتباط برقرار کنند. در حال حاضر ما فقط باید با بانک‌های کوچک و متوسط اروپایی کار کنیم و بانک‌های بزرگ اروپایی شاید یک سال و نیم دیگر هم حاضر به همکاری با ایران نباشند.
