تاثیر قطعی ۳۰ درصدی سوابق تحصیلی در کنکور ۹۸ موجی از اعتراض‌ها را میان داوطلبان کنکور به همراه داشته است. جالب است که اغلب دانش‌آموزان طرفدار کنکور و مخالف اعمال سوابق تحصیلی البته به صورت قطعی برای ورود به دانشگاه‌ها هستند و در نظرسنجی که در کنکور ۹۵ و ۹۶ انجام شد ۸۵ درصد داوطلبان موافق کنکور بودند.
سال‌هاست که ماجرای کاستن از قدرت کنکور با تلاش برای حذف آن مطرح است، اما حالا که شورای سنجش و پذیرش دانشجو به تاثیر قطعی سوابق تحصیلی برای ورود به دانشگاه‌ها رای مثبت داده تعداد زیادی از داوطلبان مخالفند البته آن‌ها با تاثیر سوابق تحصیلی به صورت مثبت مشکلی ندارند، اما تاثیر قطعی سوابق تحصیلی را به نفع خود نمی‌دانند.
با توجه به اینکه تصمیم جدید شورای سنجش و پذیرش دانشجو برای تاثیر قطعی ۳۰ درصدی معدل در کنکور ۹۸ منجر به نگرانی داوطلبان و ایجاد سوالات متعددی شد که نیاز بود از سوی مسئولان آموزش‌وپرورش توضیحات شفافی به آن‌ها داده شود، سید محمد بطحایی وزیر آموزش‌وپرورش با حضور در برنامه تلویزیونی حالا خورشید به سوالات مختلف مهمانان این برنامه که از میان دانش‌آموزان و داوطلبان کنکور ۹۸ بودند، پاسخ دهد.
او در پاسخ به سوال یکی از دانش‌آموزان درباره تاثیر معدل بر کنکور ۹۸ اظهار کرد: برای سال ۹۸، معدل امتانات نهایی به عنوان امتیاز در ورود به دانشگاه‌ها موثر است که تا کنکور ۹۷ تاثیر آن به صورت ۲۵ درصد و مثبت بود، اما برای سال آینده ۳۰ درصد و به صورت قطعی است.
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره اینکه برخی افراد چند سال قبل دیپلم گرفتند و به تاثیر معدل واقف نبودند و هم‌اکنون تاثیر ۳۰ درصدی و قطعی معدل در کنکور به ضرر آن‌ها تمام می‌شود، گفت: تصمیماتی که در نظام آموزشی گرفته می‌شود باعث می‌شود برخی افراد از گذشته نیز تحت تاثیر قرار بگیرند، اما برای آن روش‌های جبرانی در نظر می‌گیریم یعنی برای افرادی که ۵ یا ۶ سال قبل دیپلم گرفته‌اند روش تطبیق در نظر گرفته می‌شود و تصمیم اخیر برای دانش‌آموزانی است که در امتحانات نهایی خرداد ۹۸ شرکت می‌کنند.
وزیر آموزش‌وپرورش ادامه داد: سازمان سنجش معمولا مدلی را پیش‌بینی می‌کند به عنوان مثال می‌گویند افرادی که سال‌های قبل دیپلم گرفته‌اند در صورتی که تمایل دارند معدل دیپلم برای آن‌ها اعمال می‌شود؛ امسال برای نخستین بار پایه دوازدهم وارد نظام آموزشی شد که دروس آن با پیش دانشگاهی متفاوت است و شرایط داوطلبان امسال با سال‌هایی قبل فرق می‌کند و برای این تفاوت مدل‌هایی را در نظر می‌گیرند تا حق داوطلبان تضییع نشود.
* روش‌های تامین امنیت امتحانات نهایی
بطحایی در پاسخ به پرسش دانش‌آموز دیگری درباره اینکه برنامه شما برای صیانت از طراحی سوالات امتحانات نهایی و امنیت آن‌ها در بخش تکثیر، توزیع و تصحیح چیست؟ بیان کرد: در امتحانات نهایی که نوعی ارزشیابی مفهومی است در مقایسه با کنکور اگر قرار باشد سهم امتحانات نهایی را در آزمون ورودی دانشگاه‌ها افزایش دهیم یکی از دغدغه‌ها همین موضوع است یعنی در حین اجرا باید امکان دخالت عوامل انسانی کاهش یابد.
وی بیان کرد: خرداد امسال نسبت به آزمون سال‌های قبل اتفاق دیگری افتاد یعنی فرایند ۵۰ ساله اجرای امتحانات نهایی را تغییر دادیم و نحوه برگزاری امتحانات در خرداد امسال تغییر کرد و تمام عواملی که باعث لو رفتن سوالات و دخالت عوامل انسانی در تصحیح می‌شد را برطرف و به صفر نزدیک کردیم و بسیاری از نگرانی‌ها در امتحانات خرداد برطرف شد و این فرایند در امتحانات شهریور و نوبت‌های بعدی امتحانات دقیقتر خواهد شد. اگر به خاطر ترس از خطا‌ها و نفوذ‌های این چنینی سیستم را اصلاح نکنیم همواره باید سایه کنکور را بر روح و روان بچه‌ها و نظام اموزشی تحمل کنیم و باید این روند را با اصلاح فرایند‌ها کاهش دهیم.
* جرات شروع یک کار
وزیر آموزش‌وپرورش در پاسخ به پرسش دیگری مبنی براینکه بهتر نیست فرایند امنیت امتحانات نهایی به صورت آزمایشی برگزار شود و فعلا تاثیر معدل به صورت مثبت باشد، چون شروع یکباره آن مفید نیست و اگر تخلفی رخ دهد، تاثیر قطعی ۳۰ درصدی معدل سرنوشت بچه‌ها را دگرگون می‌کند، بیان کرد: دانش‌آموزان اطمینان داشته باشند چند برابر نگرانی آن‌ها را بنده به عنوان وزیر و کارشناسان حوزه سنجش دارند و اگر به آن میزان از ضریب اطمینان نرسیم به سمتی نمی‌رویم که سرنوشت تعداد زیادی از بچه‌ها را در خطر قرار دهیم. همواره به ما آموزش و پرورشی‌ها ایراد گرفته می‌شد که چه زمانی قرار است این روند اصلاح شود؟ اصلاح فرایند‌ها نیاز به مطالعات دقیق، مراحل آزمایشی، شناسایی ایرادات و پس از آن گام برداشتن دارد در بحث حذف آزمون‌ها فشار زیادی به آموزش‌وپرورش آمد و هنوز هم ادامه دارد، اما متخصصان علوم تربیتی به ما تجویز این کار را به ما تجویز کردند چرا که استرس فراوان در دوره متوسطه عمومی به روح بچه‌ها لطمه میزند و بالاخره باید یکی جرات می‌کرد و کار شروع می‌شد حتی در شرایطی که هم‌اکنون من فشار زیادی را تحمل می‌کنم.
وی بیان کرد: هم‌اکنون عادت کردیم فرزند ما از پایه نهم به کلاس کنکور برود، این عادت‌ها خودش یک مافیاست و اینکه دربرابر تغییر‌ها مقاوت می‌کنیم هم مافیاست البته افرادی در این شرایط منافع مالی زیادی دارند که گردش مالی بازار کنکور و موسسات خصوصی ۸ هزار تا ۱۵ هزار میلیارد تومان است.
بطحایی در پاسخ به این پرسش که چه تضمینی است مافیای کنکور به مافیای امتحانات نهایی تبدیل نشود؟ گفت: برای تمام ابزار‌های سنجش تا زمانی که با محدودیت عرضه مواجه هستیم ایراداتی وجود دارد، یعنی ۱۰۰ صندلی پزشکی دانشگاه تهران داریم و ۵۰ هزار نفر متقاضی آن هستند در چنین شرایطی قطعا فساد وجود دارد، اما باید آن را به صفر نزدیک کنیم از نظر متخصصان سنجش در امتحاناتی نظیر امتحانات نهایی امکان تقلب در حین اجرا به مراتب کمتر از آزمون‌های تستی است. البته هر نوع وسیله اندازه‌گیری از جمله امتحانات و کنکور برای بررسی شایستگی داوطلب به منظور تصاحب صندلی دانشگاه‌ها دارای درصدی از خطاست، اما در امتحانات نهایی آن را کاهش داده‌ایم.
وزیر آموزش‌وپرورش عنوان کرد: بنابر اظهار نظر سازمان سنجش و وزارت علوم حدود ۹۰ درصد صندلی دانشگاه‌ها براساس سوابق تحصیلی قابل پرشدن است و نیازی به کنکور نیست. برای ۱۰ درصد صندلی‌ها کنکور را داریم و الان بهترین شرایط است به قانون کنکور عمل کنیم و به دور از فضاسازی رسانه‌ای، اینگونه تلقین نشود که اعمال ۳۰ درصدی سهم امتحانات نهایی اشتباه است.
* وضعیت ساعات آموزش هفتگی پایه دوازدهم؛ ۳۵ ساعت یا ۲۴ ساعت؟
وزیر آموزش وپرورش در پاسخ به پرسش یکی دیر از داوطلبان درباره اینکه هم‌اکنون در حال ورد به پایه دوازدهم هستم، اما هنوز تمام کتاب‌هایمان آماده نشده است، چگونه است که در اواخر مرداد ساعت درسی هفتگی پایه دوازهم به طور دقیق مشخص نیست که ۳۵ ساعت است یا ۲۴ ساعت؟ گفت: قرار نبود ۳۵ ساعت ساعت آموزش پایه دوازدهم به ۲۴ ساعت کاهش یابد و در جلسه اخیر شورای عالی آموزش‌وپرورش این مسئله مطرح شد و بحث این است تا زمانی که کنکور را به روش موجود داریم و دانش‌آموزان پایه دوازدهم همراه با امتحانات نهایی باید برای کنکور آماده شوند می‌توان ساعت درسی پایه دوازدهم را ۲۴ ساعت در هفته تعیین کرد چرا که تا سال گذشته بچه‌های پیش‌دانشگاهی ۲۴ ساعت در هفته به مدرسه می‌آمدند و این فرصت فراهم بود برای آمادگی کنکور وقت بگذارند. اگر ۲۴ ساعت را به ۳۵ ساعت تغییر دهیم هنوز روش کنکور تغییر نکرده است و بچه‌ها باید برای امحانات نهایی و کنکور آماده شوند و این مسئله فشار روانی به آن‌ها وارد می‌کند.
وی ادامه داد: فلسفه کار این است بچه‌ها درس‌هایی را که امتحانات آن‌ها نهایی نیست به صورت تجمیعی طی کنند یعنی ۱۱ ساعت آموزش برخی دروس مانند تربیت بدنی و سلامت و بهداشت به صورت تجمیعی برگزار شود مثلا در یک روز پنجشنبه صبح تا ظهر مفاهیم را به آن‌ها بگوییم و خودشان با برنامه مجازی که در اختیارشان می‌گذاریم دروس را بخوانند در این صورت هم هدف‌های درسی را داریم هم فشار به بچه‌ها کاهش می‌یابد.
بطحایی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه قشرزیادی از مسئولان موافق کنکور نیستند، اما حذف آن اتفاق نمی‌افتد و برای آن دلایل مختلفی بیان می‌شود از جمله مافیای کنکور، ما بگویند مافیای کنکور چه کسانی هستند که تا این حد در تصمیم سازی مسئولان اثر دارند؟ افزود: تعریف بنده از مافیای کنکور افرادی که از منافع اقتصادی بهره می‌برند نیست و تعریف آن وسیع‌تر است. وقتی مسیریاددهی و یادگیری بچه‌ها را به نحوی تنظیم کردیم که بازار برای عده‌ای از افراد فراهم شود که به جای یادگیری مفهومی مهارت تست زنی را کار کنند چنین بازای به وجود می‌آید تا الان دو مکاتبه با اقای علی عسگری داشتم که صدا و سیما به ما کمک کند. وقتی در خیابان قدم می‌زنید و تمام بیلبورد‌ها القا می‌کند که باید در این رقابت بدوید، این مسئله آموزش و پرورش و تعلیم و تربیت را به باد فنا داده است، در دوره متوسطه دوم معلم نمی‌تواند با بچه‌ها درباره آسیب‌های اجتماعی صحبت کند، خانواده‌ها و بچه‌ها به او چنین اجاز‌ه‌ای را نمی‌دهند و می‌گویند می‌خواهیم بچه ما رتبه زیر هزار را در کنکور کسب کنند.
* پیشنهاد یکی از موسسات کنکور به پذیرفته شده کنکور ۹۷
وی افزود: یکی از آموزشگاه‌ها به یکی از پذیرفته‌شدگان در آزمون سراسری سال ۹۷ پیشنهاد مبلغی را داده است که در ازای گرفتن آن در تلویزیون مصاحبه کند و بگوید علت قبولی‌اش شرکت در کلاس‌های این آموزشگاه است البته به همه افرادی که در حوزه آموزشگاه و کلاس خصوصی هستند نمی‌توانیم برچسب بزنیم که مافیای کنکور هستند.
وزیر آموزش‌وپرورش با اشاره به اینکه بحث ما متکی بر نظرات کارشناسی متخصصان است و تصمیم شخص من نیست، گفت: ممکن است تصمیمات ما خطا‌هایی داشته باشد، اما برای حذف روش کنکور که ظرف چهار ساعت سرنوشت آینده یک دانش آموز را تغییر می‌دهد و روش درستی نیست باید وارد عرصه شویم، سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی نباید دفعی باشد یعنی فرایند تحصیل فرد را مرور کنیم و علائق، دانش، مهارت و توانمندی او را رصد کرده و در پایان دوره متوسطه قضاوت کنیم این دانش‌آموز برای فلان رشته تحصیلی نسبت به فرد دیگر شایستگی بالاتری دارد.
بطحایی عنوان کرد: ما مفروضاتی را در نظر می‌گیریم و براساس آن به استنباط‌هایی می‌رسیم، اما استنباط‌هایی که بر مفروضات غلط استوار است ذهن افراد را خراب می‌کند اینکه فرض این باشد سوالات امتحانات نهایی حافظه محور است از اساس غلط است در حالیکه به روش کنکور اتهام بیشتری وارد است و امروز برای این تلاش می‌کنیم که روش آزمون را تغییر دهیم تا دانش آموزانی با صرف پول‌های کلان بدون داشتن معلومات لازم و یادگیری روش‌های تست‌زنی به دانشگاه‌ها وارد نشوند.
وزیر آموزش‌وپرورش افزود: فعلا آنچه به تصویب رسیده این است افرادی که به پایه دوازدهم می‌روند در پایان سال از دروس امتحانات نهایی آن‌ها معدلی گرفته شود که در ورود به دانشگاه سهم ۳۰ درصدی قطعی داشته باشد و این در راستای قانونی است که مجلس تصویب کرده و آنچه برای ما مهم است مصلحت دانش‌آموزان است و اگر احساس کنیم این مصلحت به خطر می‌افتد باید این قانون اصلاح شود.
بطحایی گفت: باید از بچه‌ها بپرسیم ترجیح می‌دهند در پایه دوازدهم ۳۵ ساعت در هفته به مدرسه بیایند یا ۲۴ ساعت؟ همچنین از اول مهر امسال دو ساعت از برنامه هفتگی پایه‌های چهارم، پنجم و ششم ابتدایی و دوره متوسطه اول در اختیار معلم و مدرسه قرار می‌گیرد تا به مهارت‌های زندگی توجه شود.
وی بیان کرد: آن چیزی که تا الان تصمیم گرفته شده تاثیر ۳۰ درصد قطعی نمرات امتحانات نهایی پایه دوازدهم برای دانش‌آموزانی است که مهر ماه وارد این پایه می‌شوند و خرداد ماه ۹۸ امتحانات نهایی می‌دهند. برای سایر افراد شورای سنجش باید تکلیف را مشخص کند یعنی افرادی که دو سال قبل دیپلم گرفتند شرط معدل دارند یا خیر و این موضوع تا قبل از مهر ۹۷ باید اعلام شود.
