برنامه کنترل این بیماری خطرناک به خاطر کرونا متوقف شد؟

دکتر علی قنبری مطلق، متخصص رادیوتراپی آنکولوژی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از مشکلاتی که در امر کنترل و پیشگیری از سرطان به‌نوعی سنگ‌اندازی می‌کنند، می‌گوید: «برشماری مشکلاتی که در امر پیشگیری از سرطان به‌نوعی مانع هستند، دشوار است؛ چون دلایل مختلفی پشت این ماجرا وجود دارد. این مسئله خاص ایران نیست، کشورهای در حال توسعه، در اجرای برنامه سلامت عمومی مشکل دارند، ولی بهترین عملکردها را در این کشورها می‌بینیم. در فلان کشور آفریقایی که در شاخص‌های توسعه از ما عقب‌تر هستند، توانسته‌اند خیلی از موفقیت‌ها را در زمینه کنترل سرطان به‌دست بیاورند، پس ما هم می‌توانیم. ذهنیت جهان‌سومی، برنامه‌گریز است؛ پس در گام اول لازم است برنامه داشته باشیم.»

این متخصص در خصوص ایجاد وقفه در پیشرفت برنامه ملی کنترل سرطان می‌گوید: «ما اصول اولیه را در برنامه کنترل بیماری‌های غیرواگیر در سال ۹۴ تصویب کردیم. امضای رییس جمهور، معاونان او، رئیس مجلس و ۹ وزیر پای این برنامه است. یک کمیته بیماری غیرواگیر در وزارت بهداشت داشتیم که هر دو ماه یکبار، اهداف را بررسی می‌کردیم. در سه سال گذشته، کمیته بیماری‌های غیرواگیر و کمیته سرطان تعطیل شد و هیچ خبری نشد. نامه‌ها صادر شد ولی هیچ کمیته‌ای تشکیل نشد. نمی‌دانم چه اراده‌ای بود از تشکیل کمیته‌ها جلوگیری می‌کرد.

در کنترل بیماری‌های غیرواگیر آنقدر ایران خوب عمل کرده بود که در سال ۹۶ یا ۹۷ جزو سه کشور برتر کنترل بیماری‌های غیرواگیر شدیم و وزیر بهداشت وقت، جایزه جهانی اش را گرفت. این مسئله پیگیری می‌شد و برنامه ملی کنترل سرطان هم گام به‌گام پیش می‌رفت، اما کرونا مانع شد.»

او ادامه می‌دهد: «همچنین تغییرات بین دوره اول و دوم آقای روحانی باعث شد مدیرانی آمدند که مدیریت لحظه‌ای و تصمیم‌گیری آنی داشتند. این وضعیت ادامه یافت. عملا ۷ سال وقت را از دست دادیم. برنامه‌ها خوابید و عملا دیگر چیزی از آن نمانده است. در فاصله سال ۹۶ تا ۹۸ مرتبا درباره پزشک خانواده و نظام ارجاع صحبت می‌شد ولی عملا تمهیدی در سطوح مدیریتی پایین‌تر نبود یا سیاست اجرایی و حمایت وجود نداشت. این مدیریتی که مبتنی بربرنامه نیست باعث شکست می‌شود.»