با توجه به شرایط مناسب اقلیمی و فراوانی منابع آب، محدودیتی در کشت برنج استان های جنوبی و دوباره کشت در استان های گیلان و مازندران وجود ندارد، بنابراین این امر به نوبه خود در افزایش تولید برنج در سال زراعی جدید تاثیر بسزایی خواهد داشت.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که با وجود بارش های مناسب در ماه های اخیر، تولید برنج نسبت به مدت مشابه سال قبل حداقل ۱۰ تا ۱۵ درصد رشد داشته و میزان محدودی از نیاز کشور از طریق واردات تامین خواهد شد.
اگرچه برخی از مسئولان هیچ دلیل علمی و منطقی برای افزایش قیمت برنج در این بازه زمانی متصور نیستند، اما در مقابل برخی از کارشناسان، سودجویی افراد و احتکار برنج در انبارها را در سایه کمبود نظارت عامل اصلی نوسان قیمت برنج در بازار مطرح می کنند.
با وجود آنکه هزینه های تولید همچون نهاده ها، دستمزد کارگران، حمل و نقل و سایر خدمات نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد چشمگیری داشته است، اما گرانی کنونی برنج هیچ ارتباطی به هزینه های تولید ندارد چرا که هم اکنون برنج سال زراعی جدید به بازار عرضه نشده است.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از آخرین وضعیت سطح زیر کشت، تولید برنج و دلایل نوسان قیمت برنج در بازار با خبر شویم:
افزایش قیمت برنج دلیل علمی و منطقی ندارد/تبدیل خانه ها به انبارهای آذوقه بر نوسان بازار دامن زد
جمیل علی زاده شایق دبیر انجمن برنج با اشاره به اینکه افزایش قیمت برنج هیچ دلیل علمی، منطقی و فنی ندارد، اظهار کرد: از هفته گذشته قیمت برنج با روند جهشی در بازار روبرو شده است که این امر هیچ ارتباطی به تولید سال زراعی جدید ندارد.
وی با اشاره به اینکه زراعت برنج با مابقی زراعت‌ها متفاوت است، افزود: زراعت برنج از فروردین تا شهریور ۹۸ اتفاق می‌افتد بنابراین گرانی کنونی برنج مربوط به تولید سال گذشته است.
علی زاده شایق با بیان اینکه سود گرانی برنج به هیچ عنوان به جیب تولیدکنندگان نمی‌رود، گفت: سود کنونی برنج تنها به جیب تجاری که از دیرباز در امر خرید و فروش مشغولند و کارخانه دارانی که در کنار تبدیل شالی به برنج به امر بازرگانی و مغازه داری می پردازند، می رود.
دبیر انجمن برنج ادامه داد: اگرچه افزایش قیمت برنج هیچ دلیل علمی و منطقی ندارد، اما کارخانه داران و بازرگانان با این تحلیل که "برنج با سایر کالا‌ها چه تفاوتی دارد که نباید در بازار گران شود"، اقدام به افزایش قیمت کرده اند.
وی متوسط واحد بهره برداری هر کشاورز در استان‌های مازندران و گیلان را ۶ تا ۷ هزار متر مربع اعلام کرد و افزود: بر این اساس کشاورزان در ابتدای فصل برنج تولیدی خود را تحویل کارخانه‌های شالی می‌دهند و هم اکنون دیگر برنجی در دست ندارند که بتوانند از این افزایش قیمت در بازار منتفع شوند.
به گفته علی زاده شایق، در شرایط کنونی که فصل نشاکاری است، اخبار و اطلاعات منتشر شده در رسانه ها مبنی بر گرانی برنج ضرر روحی به کشاورزان وارد کرده است، چرا که با وجود تمامی مشقت‌های تولید، کمترین سهم را از افزایش قیمت برنج می‌برند و این روند مجدد در سال آینده تکرار می‌شود.
این مقام مسئول با بیان اینکه گرانی کنونی برنج ارتباطی به افزایش هزینه‌های تولید در سال زراعی جدید ندارد، اظهار کرد: اگرچه هزینه‌های تولید در سال ۹۸ به طور سرسام آور افزایش یافته است، اما نتیجه این افزایش تولید در شهریور ۹۸ همزمان با عرضه برنج تولیدی به بازار مشخص خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه افزایش کنونی برنج ارتباطی به تولید سال زراعی جدید ندارد، بیان کرد: با وجود آنکه بازار برنج در استان‌های شمالی با نوسانی روبرو نبود و به طور عادی پیش می‌رفت، اما متاسفانه در ۱۰ روز گذشته قیمت برنج در شمال هم افزایش یافت، خرید انبوه و تبدیل خانه‌ها به انبارهای آذوقه و هجوم افراد برای خرید مستقیم برنج از شمال در این تلاطم بازار تاثیر بسزایی گذاشت.
علی زاده شایق ادامه داد: در حالیکه همه ساله برنج از شهریور و مهر به مرور با افزایش قیمت در بازار روبرو می‌شد اما مجدد با عرضه برنج نو به بازار، قیمت افت می‌کرد، اما از هفته‌های گذشته قیمت برنج در شمال با روند جهشی در بازار روبرو شده که این امر غیر طبیعی است.
دبیر انجمن برنج درباره تاثیر سیل اخیر بر تولید برنج گفت: با توجه به آنکه در فروردین زمینی زیر کشت برنج نرفته بود، از این رو سیل اخیر تاثیری بر تولید برنج نداشته است.
وی درباره آخرین وضعیت تولید برنج در سال زراعی جدید افزود: همه ساله در اوایل فروردین که کشاورزان خزانه گیری می‌کردند، سرما آسیب به خزانه‌ها وارد می‌کرد که به همین خاطر کشاورزان مجبور به خزانه گیری مجدد بودند، اما امسال با آمدن سیل دیگر سرما در استان‌های تولیدی نداشتیم.
علی زاده شایق با بیان اینکه سیل اخیر به منطقه برنجکاری استان‌های مازندران، گیلان و شرق گلستان آسیبی وارد نکرده است، گفت: با توجه به شرایط مناسب اقلیمی، برخی از کشاورزان اراضی کنار سواحل و استان‌های ۱۴ گانه ممنوع کشت به دلیل برخورداری از منابع آب فراوان اقدام به کشت کرده اند که اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، حداقل تولید همانند سال زراعی گذشته خواهد بود.
کاهش سطح زیر کشت برنج صحت ندارد/نرخ کنونی برنج در بازار تهران منطقی است
علی اکبریان نایب رئیس انجمن برنج کاهش سطح زیر کشت برنج را تکذیب کرد و گفت: با توجه به شرایط اقلیمی و بارش‌های اخیر، محدودیت کشت در استان‌های خوزستان، گلستان، سایر مناطق گرمسیری و دوباره کشت در استان‌های شمالی برداشته شد که با این وجود سطح زیر کشت برنج در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افزایش خواهد یافت. اما آمار دقیق سطح زیر کشت برنج را وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید باید اعلام کند.
وی تولید برنج در سال زراعی گذشته را ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن اعلام کرد و گفت: با توجه به شرایط جوی پیش بینی می‌شود که امسال تولید برنج در مقایسه با سال گذشته حداقل ۱۰ تا ۱۵ درصد رشد داشته باشد که با این وجود نیاز به واردات کاهش می‌یابد.
اکبریان با اشاره به اینکه گرانی کنونی برنج ارتباطی به تولید امسال ندارد، بیان کرد: با توجه به آنکه در شرایط کنونی کشاورزان همچنان مشغول نشا کاری هستند، از این رو این نوسان قیمت هیچ ارتباطی به افزایش هزینه‌های تولید در سال جدید ندارد.
نایب رئیس انجمن برنج با اشاره به دلایل گرانی برنج در بازار گفت: با توجه به جو حاکم بر بازار، گرانی سایر اقلام و کالا‌ها و افزایش هزینه‌های تولید نوسان قیمت برنج امری طبیعی است. حال اگر دولت در نظر دارد که قیمت برنج در بازار را کنترل کند، از این رو سایر هزینه‌های حمل، خدمات و نهاده‌های کشاورزی را به ۲ سال قبل باز گرداند چرا که قیمت برخی نهاده‌ها نسبت به سال‌های قبل حداقل ۲۰۰ درصد رشد داشته است.
وی با اشاره به اینکه توازنی میان قیمت برنج با سایر کالا‌ها نیست، بیان کرد: در ۴۰ سال گذشته، قیمت هر کیلو گوشت سه برابر قیمت برنج بود، در حالیکه هم اکنون توازنی میان قیمت ۲۰ هزار تومانی برنج با نرخ گوشت در بازار وجود ندارد.
اکبریان نرخ هر کیلو برنج طارم در استان‌های شمالی را ۱۹ تا ۲۰ هزار تومان اعلام کرد و گفت: با احتساب هزینه حمل و نقل، عرضه برنج با نرخ ۲۱ تا ۲۲ هزار تومان در تهران کاملا منطقی است و در گذشته که قیمت برنج در شمال ۱۲ هزار تومان و در تهران ۱۸ هزار تومان بود، توازنی وجود نداشت و کاملا غیر متعارف بود.
این مقام مسئول در پایان تصریح کرد: با توجه به افزایش تورم و قیمت سایر کالا‌ها بدیهی است که برنج کاران دسترنج خود را با قیمت سایر اقلام در بازار مقایسه کنند.
نبود نظارت دستگاه های ذی ربط عامل اصلی گرانی برنج/ اختلاف صد درصدی قیمت برنج سر مزرعه با بازار تهران
عباس پاپی زاده سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگارصنعت، تجارت و کشاورزی، از افزایش سطح زیر کشت برنج در سال زراعی جدید خبر داد و گفت: با توجه به آنکه کشاورزان به سهولت می‌توانند محصول خود را با قیمت مناسب در بازار عرضه کنند، از این رو کشاورزان به افزایش سطح زیر کشت برنج ترغیب و تشویق شدند.
وی افزود: با وجود تمامی مشکلات پیش روی کشاورزان، اما کشت برنج در بسیاری از استان‌ها که برنج خیز نیستند به سبب قیمت مناسب محصول و فراوانی منابع آب صورت گرفته است.
پاپی زاده با اشاره به دلایل گرانی قیمت برنج در بازار بیان کرد: با توجه به گرانی ۱۰۰ درصدی قیمت عمومی کالا‌ها و افزایش هزینه‌های تولید بدیهی است که قیمت برنج تحت تاثیر این عوامل با روند صعودی در بازار روبرو شود.
سخنگوی کمیسیون کشاورزی نبود نظارت دستگاه‌های ذی ربط همچون تعزیرات را عامل اصلی سودجویی افراد، احتکار برنج در انبارها و گرانی در بازار برشمرد.
وی در پایان تصریح کرد: اختلاف صد درصدی قیمت برنج سرمزرعه با کف بازار نشان می‌دهد که سود حاصل از فروش تنها به جیب واسطه‌ها و دلالان می‌رود که به همین خاطر دستگاه‌های نظارتی باید جدی‌تر وارد میدان شود.
