طبابت به عنوان مقدس ترین حرفه تلقی می شود، زیرا پزشکان، امین مردم و بیماران هستند و شاید، نقطه تمایز حرفه پزشکی با سایر حرفه ها و مشاغل، در همین نکته قرار دارد.
در سال های خیلی دور، زمانی که پول نقد دست مردم کمتر دیده می شد و از کارتخوان خبری نبود، مردم برای جبران زحمت پزشک، هدایایی به جای پول می دادند که اغلب پزشکان نیز با روی گشاده آنها را می پذیرفتند. البته این شرایط، اغلب در روستاها و شهرهای خیلی کوچک مرسوم بود. اما هرچه بود، مردم از طبیب راضی بودند و طبیب هم از اینکه مردم از او راضی بودند، خوشحال بود.
حالا شرایط فرق کرده، علم پزشکی پیشرفت کرده و تعداد پزشکان و تخصص ها زیاد شده است. قبلا، این طور نبود که برای هر عضو بدن یک تخصص وجود داشته باشد و اغلب پزشکان در سطح پزشک عمومی خدمات ارائه می دادند و بعضا در شهرها ، جراحان هم بودند. اما، امروزه با پیشرفت و توسعه علم پزشکی، شاهد انواع تخصص های پزشکی هستیم و همین مسئله باعث شده، تعداد مطب ها افزایش یابد و پزشکان مجبور شوند با یکدیگر رقابت داشته باشند.
در این بین، پزشکان عمومی را باید از مظلوم ترین گروه های پزشکی در کشور دانست که به رغم نقش ارزنده ای که در تامین سلامت مردم بر عهده دارند، اما آنطور که باید در برنامه های سلامت کشور، مورد توجه قرار نگرفته اند. بطوریکه برنامه پزشک خانواده که می بایست به واسطه پزشکان عمومی اجرا شود، هنوز با چالش ها و مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنند که باعث شده این برنامه از قالب پایلوت خارج نشود. در نتیجه، پزشکان عمومی معطل تصمیم گیری های متولیان سلامت برای تعیین تکلیف برنامه پزشک خانواده هستند.
مهم ترین چالش طبابت در ایران
در آستانه فرا رسیدن اول شهریور که زادروز شیخ ابوعلی سینا است و به نام روز پزشک نامگذاری شده است، به سراغ رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران رفتیم.
دکتر ایرج خسرونیا، در گفتگو با خبرنگار مهر، به چالش های طبابت در ایران و مشکلات پیش روی جامعه پزشکی اشاره کرد و گفت: مشکلی که در حال حاضر وجود دارد، این است که پزشکان ما احترام ۵۰ سال قبل را ندارند. حرمت جامعه پزشکی به دلایل عدیده از بین رفته و دیوارهای حرمت بین پزشک و بیمار فرو ریخته است.
وی در توضیح اینکه چرا حرمت جامعه پزشکی تضعیف شده است، افزود: چون مسئولین به پزشکان احترام نمی گذارند. در گذشته این احترام متقابل بود، پزشک، برای معاینه بیمارش، وقت کافی می گذاشت و در عین حال، انتظار پول هم نداشت. اما، حالا طوری شده که پزشک را با چاقو می زنند. بنابراین، مهم ترین چالش پیش روی طبابت در کشورمان، عدم حرمت جامعه پزشکی است.
خسرونیا ادامه داد: این بی حرمتی به جامعه پزشکی، از لابه لای صحبت ها و مصاحبه های برخی مسئولان، از سریال ها و فیلم ها و...، نشات گرفته است.
مظلوم ترین گروه پزشکی
رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران در پاسخ به این سئوال که محروم ترین گروه پزشکی در کشور کدام پزشکان هستند، گفت: پزشکان عمومی، چون بعد از ۷ سال تحصیل دانشگاهی، نه درآمدی دارند و نه شغلی که بخواهند امرار معاش کنند. در نتیجه، مجبورند که حرفه طبابت را کنار بگذارند و سراغ شغل دیگری بروند. این موضوع، به ممکلت آسیب می زند.
خسرونیا در توضیح این پرسش که چرا چنین شرایطی برای پزشکان عمومی کشورمان به وجود آمده است، اظهارداشت: چون تقسیم کار به درستی انجام نشده است. در حالی که در خیلی از مراکز و روستاها و شهرهای دور افتاده به پزشک نیاز داریم، اما از پزشکان عمومی استفاده نمی شود. در سایر کشورها، پزشکان عمومی در مدارس نیز حضور دارند. اما، متاسفانه ما حتی در مراکز بهداشت روستایی و شهرهای کوچک، به طور دائم پزشک نداریم.
کدام پزشکان بیشتر دیده می شوند
رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران، در پاسخ به این سئوال که کدام پزشکان در چشم مردم بیشتر دیده می شوند، گفت: آن دسته از پزشکانی که تبلیغ می کنند و بیشتر در رسانه ملی حضور دارند. در حالی که پزشکان خیلی با سواد و مجرب داریم که نمی خواهند به تلویزیون بروند، اما به لحاظ تبحر و علم پزشکی، بهتر از آن پزشکانی هستند که مدام جلوی چشم مردم هستند. به گفته خسرونیا، وسایل ارتباط جمعی، نقش مهمی در چهره شده برخی پزشکان دارد.
خط فقر جامعه پزشکی
وی در پاسخ به این سئوال که آیا خط فقر برای جامعه پزشکی وجود دارد یا خیر، افزود: خط فقر یعنی اینکه درآمد کمتر از ۴ میلیون تومان نداشته باشیم. در حالی که یک پزشک عمومی که ۱۵ سال پیش بازنشسته شده و امکان طبابت دوباره ندارد، با حقوق ۱.۵ تا ۲ میلیون تومان زندگی می کند. یعنی او زیر خط فقر است.
خسرونیا ادامه داد: خیلی از پزشکان هستند که درآمد زیر خط فقر دارند، اما فقط ۵ درصد جامعه پزشکی از درآمد بالایی برخوردارند و بین ۵۰ تا ۶۰ درصد جامعه پزشکی به زور خرج زندگی خودشان را تامین می کنند.
به گفته رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران، خیلی از مردم تصور می کنند که همه ویلاها و برج ها برای پزشکان است. در حالی که چنین تصوری اشتباه است.
راهکار بازگشت به جایگاه واقعی جامعه پزشکی
خسرونیا، تنها مسیر بازگشت جامعه پزشکی به جایگاه واقعی خودش را، قطع رابطه مالی پزشک و بیمار عنوان کرد و افزود: باید این رابطه مالی و پولی بین پزشک و بیمار قطع شود و بیمه ها، پرداختی به پزشکان را متقبل شوند. اما، در کشور ما نمی توان امیدوار بود که چنین اتفاقی بیفتد، چون خیلی از مسائل وجود دارد که اجازه نمی دهد این اتفاق شکل بگیرد و این رابطه مالی بین پزشک و بیمار قطع شود.
