فروردین ماه ۱۴۰۴ برای بازار سرمایه ایران با تحولی شگرف همراه بود و می‌توان آن را نقطه عطفی در روند این بازار دانست. عبور شاخص کل از مرز تاریخی ۳ میلیون واحد، ورود چشمگیر نقدینگی و بازدهی قابل توجه در مقایسه با سایر بازارهای موازی، از مهم‌ترین ویژگی‌های بازار سرمایه در نخستین ماه سال جدید بود. رشدی که دلیل اصلی آن اخبار مثبت از سوی مذاکرات ایران و آمریکا بود.
ورود قدرتمند نقدینگی به بازار
در فروردین ماه ۱۴۰۴ حدود ۱۳,۸۸۲ میلیارد تومان نقدینگی وارد بازار سرمایه شده است که بالاترین میزان از مرداد 1399 محسوب می‌شود، در مرداد 99 بیش از 22 هزارو 700 میلیارد تومان سرمایه حقیقی وارد بورس تهران شده بود. این رقم بیش از دو برابر دی ماه ۱۴۰۳ (با ۶,۱۷۹ میلیارد تومان) بوده است، و بعد از ان در دو ماه شاهد خروج نقدینگی از بازار بودیم. نکته قابل توجه، تغییر معنادار جریان نقدینگی از خروج ۹,۹۶۵ میلیارد تومانی در اسفند ۱۴۰۳ به ورود قابل توجه در فروردین ماه است. این تغییر چشمگیر نشان‌دهنده افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه و چرخش رویکرد آنها از بازارهای موازی مانند ارز و طلا به سمت بورس است.
ارزش معاملات
میانگین ارزش معاملات روزانه در فروردین ماه ۱۴۰۴ به ۸,۵۹۵ میلیارد تومان رسیده است. این رقم در مقایسه با اسفند ۱۴۰۳ (۷,۶۴۱ میلیارد تومان) حدود ۱۲.۵ درصد افزایش داشته است. هرچند این میزان هنوز از اوج ثبت شده در دی ماه ۱۴۰۳ (۱۳,۱۸۳ میلیارد تومان) فاصله دارد، اما روند افزایشی آن نشان‌دهنده بازگشت تدریجی رونق به معاملات بازار سرمایه است. با توجه روزهای معاملاتی در تعطیلات نوروزی، و ارزش معاملات پایین آن روزها، میانگین ارزش معاملات فروردین نتوانست بالای 10 هزار میلیارد تومان شود. با این حال در هفته آخر فروردین بهبود ارزش معاملات خرد موجب شد تا این شاخص نسبت به اسفند رشد قابل توجهی داشته باشد.
عملکرد شاخص‌ها
شاخص کل بورس در فروردین ماه ۱۴۰۴ با رشد ۱۳.۶ درصدی، بالاترین بازدهی ماهانه را به ثبت رساند. این شاخص ابتدا موفق شد از قله تجربه شده در دی ماه ۱۴۰۳ عبور کند و سپس در روزهای پایانی فروردین به سقف تاریخی جدیدی دست یافت و از مرز روانی ۳ میلیون واحد گذشت. رشدی 13.6 درصدی شاخص کل بهترین عملکرد ماهانه ین شاخص از آذر 1403 محسوب می‌شود.
همچنین شاخص هم‌وزن هم با ثبت بهترین عملکردش از آذر سال گذشته و با رشد ۱۰.۵ درصدی، عملکرد مثبتی را به نمایش گذاشت. تفاوت میان بازدهی شاخص کل و هم‌وزن (حدود ۳.۱ درصد) نشان می‌دهد که در این ماه، شرکت‌های بزرگ‌تر بازار که تأثیر بیشتری بر شاخص کل دارند، عملکرد بهتری نسبت به شرکت‌های کوچک‌تر داشته‌اند.
مقایسه با بازارهای موازی
در حالی که بازار سرمایه در فروردین ماه ۱۴۰۴ با بازدهی ۱۳.۶ درصدی پیشتاز بازارهای مالی بوده، بازارهای موازی مانند ارز، طلا و سکه با افت‌های قابل توجهی مواجه شده‌اند. طبق گزارش‌های منتشر شده، در ماه نخست سال جاری، ۱۶ درصد از قیمت دلار کاسته شده و قیمت سکه طلا نیز با افت ۲۴ درصدی مواجه شده است
این تفاوت چشمگیر در عملکرد بازارها نشان‌دهنده تغییر مسیر نقدینگی از بازارهای سنتی به سمت بازار سرمایه است که می‌تواند پیامد تحولات سیاسی و اقتصادی اخیر باشد.
عوامل تأثیرگذار بر بازار
مهم‌ترین عامل تأثیرگذار بر رشد بازار سرمایه در فروردین ماه ۱۴۰۴، خبر آغاز مذاکرات میان ایران و آمریکا بوده. پس از انتشار این خبر توسط رئیس جمهور آمریکا، تمامی نماگرهای بازار سرمایه به سمت رشد حرکت کردند.
نتایج مثبت دور اول مذاکرات در مسقط (۲۳ فروردین) و دور دوم در رم نیز بر ادامه روند صعودی بازار تأثیر مثبت داشته است. از آنجا که عدم ثبات سیاسی یکی از عوامل اصلی مانع رشد بازار سرمایه در سال ۱۴۰۳ بوده، مذاکرات با آمریکا و احتمال دستیابی به توافق، می‌تواند به کاهش تنش‌ها و رشد پایدار بازار در سال ۱۴۰۴ کمک کند.
چشم‌انداز آینده
با توجه به عملکرد مثبت بازار سرمایه در فروردین ماه ۱۴۰۴ و تداوم مذاکرات ایران و آمریکا، می‌توان چشم‌انداز مثبتی برای این بازار در ماه‌های آینده متصور بود. کاهش ریسک‌های سیاسی، بهبود روابط بین‌المللی و امکان گشایش‌های اقتصادی، می‌تواند زمینه رشد بیشتر بازار سرمایه را فراهم آورد.
همچنین با توجه به افت قابل توجه بازارهای موازی، احتمال تداوم ورود نقدینگی به بازار سرمایه وجود دارد که می‌تواند موتور محرک رشد این بازار در ماه‌های آتی باشد.
