مه مغزی یک بیماری بالینی نیست، اما پزشکان وقتی به ایشان بگویید دچار مه مغزی هستید، منظورتان را میفهمند. فیلیشیا گلدستاین، استاد گروه عصبشناسی در دانشگاه اموری آتلانتا، میگوید: «این یکی از شایعترین مسائلی است که به خاطرش نزد من میآیند.» هنگام ابتلا به مه مغزی، احساس فراموشی، کندی در تفکر، اینکه فلان چیز سر زبانم است، و دشواری در تمرکز به شما دست میدهد. به گفتۀ دکتر گلدستاین این اتفاق برای همه رخ میدهد.
خبر خوب اینکه، مه مغزی معمولاً دلیلی برای نگرانی نیست. اما اختلالهای مزمن در حواسجمعی، ممکن است علامتی از چیزی فراتر از حواسپرتی عادی باشد و نمایانگر بیماریهایی نظیر اختلال تیرویید، سکته، کمخونی، دیابت، افسردگی با آلزایمر باشد.
در زیر، از مه مغزی بیشتر بدانید و از راهنمایی پزشکان در پیشگیری از آن و درمانش استفاده کنید.
علل معمول مه مغزی
1. استرس
2. کمبود خواب
3. تغییرات هرمونی ناشی از یائسگی یا بارداری
4. رژیم غذایی ناسالم
5. کمبود ویتامین ب ۱۲
6. داروها
7. بیماریهایی نظیر افسردگی، دیابت، میگرن و مشکلات تیروییدی
8. کمبود مایعات بدن
9. شیمیدرمانی
چطور از شر مه مغزی خلاص شویم؟
رژیم غذایی مدیترانهای در پیش بگیرید
گلدستاین میگوید: «من شدیداً رژیم مدیترانهای را توصیه میکنم.» در یک تحقیق معلوم شد که بزرگسالانی که ماهی، میوه و سبزیجات، مغزهای خوراکی، حبوبات، غلات کامل و روغن زیتون مصرف میکردند، در تستهای حافظه و تمرکز بهتر از همسالانی که تغذیۀشان اینقدر خوب نبود، عمل میکردند. ماهی سالمون غنی از ویتامین ب ۱۲ است که برای عملکرد اعصاب ضروری است، و اسیدهای چرب اومگای ۳ در ماهی میتوانند تمرکز و سرعت پردازش را در افرادی که دچار کاستیهای شناختی هستند افزایش دهند. خوراکیهای غنی از آنتیاکسیدان نیز میتوانند به سلامت مغز کمک کنند.
بیشتر بخوابید
تمرکز و حفظ توجه فعالیتهایی انرژیبری هستند که کمبود خواب موجب اختلال در آنها میشود. روتین مرتبی برای خواب داشته باشید و دستگاههای الکترونیکی خود را یک ساعت پیش از خواب کنار بگذارید، چرا که نور آبی آنها در تولید هرمون ملاتونین که موجب خوابآلودگی میکند، ایجاد اخلال میکند.
فعال باشید
ورزش باعث هوشیار بودن شما میشود. جریان خون و اکسیژن به مغز را افزایش میدهد، خواب را بهبود میبخشد، و خطر مشکلات سلامتی که میتوانند موجب مهگرفتگی فکر شوند را کاهش میدهد. هدفتان انجام ۱۵۰ دقیقه فعالیت ایروبیک متوسط در هفته باشد. یک تحقیق دریافت که ۱۰ دقیقه بالا و پایین رفتن از پله با شدت سبک تا متوسط، حافظه، توجه و سرعت واکنش زنان را بهتر از ۵۰ میلیگرم کافئین افزایش میدهد.
بیشتر پروتئین بخورید
از غذاها و اسنکهای پرکربوهیدرات اجتناب کنید تا با خالی شدن ناگهانی انرژی موجه نشوید؛ کربوهیدراتها میتوانند مانع از فعالیت نورونهای هوشیارکننده در مغز شوند. به دنبال غذاهای با پروتئین زیاد باشید که حاوی آمینواسیدهای محرک این نورونها هستند. به اندازۀ کافی آب بنوشید تا جریان خون به مغز حفظ شود. چرتهای ۱۰ - ۲۰ دقیقهای نیز میتوانند گرههای شناختی را باز کنند.
رزماری بو کنید
تحقیقات مقدماتی نشان میدهند که بوی روغن رزماری میتواند عملکرد ریاضیاتی ذهنی را تقویت کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر مه مغزی ناگهان سراغتان میآید، بیش از حد معمول شده یا در زندگی روزمرۀ شما اختلال ایجاد کرده، نزد پزشک بروید. میتوانید از او بخواهید تا برایتان آزمایش دیابت، عدم توازن هرمونی یا کمبود مواد مغذی تجویز کند. اگر فکر میکنید که عامل مه گرفتگی مغزیتان دارو است، پزشکتان میتواند میزان مصرف را تنظیم کند یا یک جایگزین تجویز کند.