محمد سلیمانی مدیر کل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان کردستان در گفت و گو با پیشمرگ روح الله گفت: استان کردستان به عنوان یکی از 5 استان کشور به صورت مستقیم درگیر جنگ هشت ساله تحمیلی بوده، متحمل خسارات فراوانی شده است. هم چنین استان کردستان به دلیل حضور گروهک های ضد انقلاب که قبل از آغاز جنگ تحمیلی، فعالیت خود را در منطقه آغاز کردند و جنایت خود را علنی ساختند، دارای شرایط ویژه ای می باشد.
مدیر کل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان کردستان با بیان اینکه آمار شهدای استان را بر اساس پرونده خانواده معظم شهدایی که در آن استان ساکن هستند بررسی می شود ابراز داشت: در حال حاضر آخرین آمار شهدای استان کردستان بر اساس پرونده خانواده شهدا 5.432 شهید می باشد. البته تعداد شهدایی که استان کردستان تقدیم انقلاب اسلامی نموده است، بالاتر از این آمار است، ولی به دلیل جابجایی و نقل مکان خانواده معظم شهدا به سایر استان ها، تعداد پرونده های خانواده معظم شهدا 5.432 شهید می باشد.
وی با اشاره به دفن شهدا در گلزار شهدا و هم چنین قبرستان های عمومی سطح شهر و روستاهای استان کردستان گفت: با احتساب تمام نقاطی که شهدای گرانقدر در آنجا دفن شده اند، در مجموع 1.003 گلزار شهدا در استان کردستان می باشد که بهشت محمدی سنندج به عنوان بزرگترین گلزار شهدای استان، 530 شهید گرانقدر را در خود جای داده است.
سلیمانی گفت: در 1.003 گلزار شهدای استان کردستان تعداد 5.231 شهید دفن شده اند.
مدیر کل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان با اشاره به اختلاف بین آمار شهدای استان و تعداد مزار شهدای استان ـ 5.432 شهید و 5.231 مزار شهید ـ گفت: علاوه بر اینکه تعدادی از شهدای استان کردستان در سایر استان ها دفن شده اند، استان کردستان افتخار دارد که تعداد 151 شهید نیز به عنوان جاویدالاثر تقدیم انقلاب نموده است. شهدایی که هیچ نشانی از پیکر مطهر آن ها در دست نمی باشد.
وی با بیان اینکه اکثر شهدای جاویدلاثر استان کردستان در لباس مقدس سربازی و از طریق یگان های ارتش جمهوری اسلامی ایران به جبهه های حق علیه باطل اعزام شده اند و به درجه گمنامی نائل آمده اند ابراز داشت: شهرستان سنندج 46 شهید مفقود الاثر، شهرستان سقز 28 شهید مفقود الاثر، شهرستان بیجار 24 شهید مفقود الاثر، شهرستان قروه 20 شهید مفقود الاثر، شهرستان کامیاران 11 شهید مفقود الاثر، شهرستان های دیواندره و مریوان هر کدام 9 شهید مفقود الاثر، شهرستان های بانه و سروآباد نیز هر کدام 2 شهید مفقود الاثر را تقدیم انقلاب اسلامی نموده اند.
سلیمانی با اشاره به نحوه شهادت شهید جاویدالاثر محمد احمد سورینی ابراز داشت: پیشمرگ مسلمان کرد شهید جاویدالاثر محمد احمد سورینی در سال 1361 در منطقه ترجان سقز طی یک درگیری با نیروهای ضد انقلاب به شهادت می رسد. نیروهای ضد انقلاب پیکر این شهید گرانقدر را به نقطه نامعلومی منتقل می کنند. پدر شهید سورینی برای یافتن پیکر فرزندش بارها با گروهک های ضد انقلاب و رابطین آن ها در منطقه مذاکره می کند، ولی گروهک های ضد انقلاب هیچ گاه محل دفن شهید سورینی را به خانواده اش نمی گویند و امروز این شهید به عنوان یکی از شهدای جاوید الاثر استان محسوب می شود.
مدیر کل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان با اشاره به ساماندهی مزار شهدای استان گفت: از مجموع 1.003 گلزار شهید استان کردستان تنها در 150 گلزار شهید طرح ساماندهی انجام نشده است که در صورت تأمین اعتبار، مزار 400 شهید باقی مانده نیز ساماندهی خواهند شد.
سلیمانی با اشاره به عزم بنیاد شهید برای ساماندهی مزار شهدای استان گفت: شهید صابر زرین یکی از اهالی روستای گلین از توابع شهرستان سنندج بوده که به همراه چند تن دیگر از اهالی روستا به اسارت نیروهای ضد انقلاب در می آید. نیروهای ضد انقلاب بعد از طی مسافتی و رسیدن به روستای فطره زمین از توابع شهرستان سنندج تعدادی از این اسرا را به شهادت می رسانند و در همان جا دفن می کنند که بعد از پاکسازی منطقه، اجساد مطهر این شهدا به بهشت محمدی سنندج منتقل می شود. ولی شهید صابر زرین بعد از تحمل چندین روز اسارت، شکنجه و پیاده روی طولانی مدت در روستای بوخلو از توابع شهرستان سقز توسط نیروهای ضد انقلاب به شهادت می رسد و در همان روستا توسط اهالی روستا مدفون می شود؛ اما بنیاد شهید با توجه به اطلاعاتی که در دست داشت و با پیگیری هایی که انجام شد توانست مزار این شهید را در روستای بوخلو از توابع شهرستان سقز شناسایی و ساماندهی نماید. و این یکی از ویژه برنامه های بنیاد شهید در جهت ساماندهی مزار شهدا بود.
وی ادامه داد: حضور گروهک های ضد انقلاب در سال های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی در کردستان و ایجاد ناامنی در استان باعث شد که تعدادی از اهالی و مردم عادی استان به دست گروهک های ضد انقلاب به شهادت برسند. این شهدای مظلوم بعد از سال 1375 به عنوان شهید به بنیاد معرفی شدند که این خود دلیلی است بر گمنام بودن این شهدای مظلوم.
سلیمانی با اشاره به جنایت گروهک های ضد انقلاب گفت: تعدادی از اهالی شهر سنندج در درگیری رزمندگان سپاه اسلام با نیروهای ضد انقلاب و با گلوله نیروهای ضد انقلاب در سال 1359 و 1360 به شهادت می رسند. این شهدا تا سال 1375 پرونده ای در بنیاد شهید نداشته اند و این خود دلیلی است برای مفقود ماندن مزار مطهر این شهدا. البته گلزاری که این شهدا در آن دفن شده اند مشخص می باشد، ولی مزار این شهدا به صورت نقطه ای مشخص نمی باشد. البته آمار این شهدا زیاد بوده و مزار تعداد زیادی از این شهدا نیز شناسایی شده است، ولی مزار تعدادی هم چنان مفقود می باشد.
مدیر کل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان با اشاره به مفقود بودن مزار شهدایی که در سنندج به شهادت رسیده اند گفت: تعداد 11 شهید در قبرستان های سطح شهر سنندج مدفون شده اند که امروز نقطه دفن و مزار این شهدا برای کسی مشخص نیست.
سلیمانی ابراز داشت: این 11 شهید در سال 1375 به عنوان شهید به بنیاد شهید معرفی شده اند و تا قبل از آن هیچ مسئولیت اداری متوجه بنیاد شهید نبوده است. البته بنیاد شهید جلسات متعددی را با خانواده این شهدای گرانقدر در قبرستان های محل دفن این شهدای معظم برگزار کرده است، ولی به دلیل گذشت زمان و از یاد رفتن محل خاکسپاری این شهیدان و هم چنین از دنیا رفتن خویشاوندان درجه یک این شهدا، نزدیکان این عزیزان نیز نتوانسته اند محل دقیق دفن عزیز خود را شناسایی کنند.