در میان شخصیتهای مجموعه « مهمونی »، کاراکتر «بچه» از ابتدا بیش از همه در مرکز توجهات قرار گرفت و حسابی گُل کرد. با توجه به وضعیت امروز جامعه و شرایط خاص زندگی این شخصیت، اعمال و حرکات «بچه» به عنوان یک کودک آسیبدیده قابل پذیرش است، اما در قسمت 15 این برنامه که هفته قبل منتشر شد، دیدیم که «بچه» هنگام خالهبازی با کاراکتر «کته»، در جلد یک خانم باردار فرو رفت و سپس فرزندش را به دنیا آورد! در ادامه مطلب به این موضوع پرداختیم و نظر علی فروتن و الهه رضایی برنامهسازان و مجریان حوزه کودک را جویا شدیم.
بارداری و عاشقی، بیارتباط با «بچه»
هرچند که مخاطب اصلی «مهمونی» کودکان نیستند، اما شخصیت «بچه» یک کودک است و خواه ناخواه توجه بچهها را به خود جلب میکند، بنابراین طراحی ماجرای بارداری و زایمان با سن و سال او هیچ تناسبی ندارد و برای کودکانی که احتمالا مخاطب این شخصیت هستند نیز مناسب نیست. علاوه بر این، علاقه مندی «بچه» به دختر گلفروش نیز برای یک کودک توجیهی ندارد. از همان فصل اول «مهمونی» تاکنون، در قسمتهای مختلف برنامه دیدیم که به احساس علاقه «بچه» به دختر گل فروش پرداخته شده و طبق آن چه دیدیم، ارتباط این دو کودک صرفا «دوستانه» نیست، بنابراین رابطه عاشقانه هم دیگر موضوعی است که در حد و اندازه سن این شخصیت نیست.
«مهمونی» برای بچهها نیست
علی فروتن چهره خاطرهساز کودکان دیروز که با مجموعه «فیتیله» در ذهن مخاطبان مانده است و در حوزه تولید و اجرای آثار ویژه مخاطب کودک فعالیت کرده، در پاسخ به این سوال که نظرش درباره طراحی سناریوی بارداری و زایمان «بچه» در «مهمونی» چیست، میگوید: «من این بخش را ندیدم و به طور خاص نمیتوانم درباره این بخش نظر بدهم، اما در این که آقای طهماسب کارش را بلد است، استاد بنده هستند و جزو معدود آدمهایی است که با تمام فشارهای روانی و مشکلات و معضلاتی که در عالم هنر این مملکت وجود دارد، میدانیم چقدر خوب و صادقانه کار میکنند، شکی در این قضیه نیست.» او ادامه میدهد: «ما درباره برنامهای که از یک پلتفرم پخش میشود صحبت میکنیم، یعنی بابت آن پول میدهید و میبینید. مثل این است که شما به یک رستوران میروید و دیگر میدانید غذای این رستوران همین است. نمایش خانگی تلویزیون نیست که بدون پرداخت هزینه، نشستیم پای آن و کانالها را میبینیم. یک رسانه عمومی، رایگان و در دسترس همه مردم است. در پلتفرم دست تولیدکننده، کارگردان و نویسنده بازتر است چون خط قرمزهایی که در تلویزیون هست، وجود ندارد و دوم این که قدرت انتخاب دارید. مورد دیگر این که آقای طهماسب در برنامهاش همیشه اعلام میکند این برنامه برای کودک نیست. چیزی که در فرهنگ ما به غلط جا افتاده، برنامهای که عروسک داشته باشد مال بچههاست! عروسک فقط برای بچهها نیست.»
شناسنامه «بچه» را میدانیم
علی فروتن توضیح میدهد: «من نمیتوانم به عنوان یک کارشناس کار کودک، کاری را که اصلا مختص کودک نیست کارشناسی کنم! این کار غلط است،اما غیر از تمام مواردی که گفتم، فینفسه درباره چیزی که برایم تعریف کردید، من اگر فرزند کوچکی زیر 12،13 سال داشته باشم، دوست دارم نگاه نکند. شاید خانوادهای باشد که بگوید اشکالی ندارد، این برمیگردد به نگاه آن خانواده. آقای طهماسب کارشان را بلد هستند و استاد هستند در این زمینه، من علی فروتن نمیتوانم از ایشان ایراد بگیرم که تو اشتباه کردی، نه این که ایشان اشتباه نکرده باشند یا امکان خطا نداشته باشند، اما من آدمی نیستم که از ایشان خطا بگیرم، خودم سر تا پا خطا هستم. همیشه میگویم شخصی مانند آقای طهماسب یک فکر پشت کارش وجود دارد.» او ادامه میدهد: «شخصیت «بچه» را در قسمتهای قبل به ما معرفی کرده که چه نوع شخصیتی دارد، بچه کف خیابان است، ادبیات لمپنیزم دارد، اما کوچک است، بچهای است که به دلیل جو جامعه زود بزرگ شده. قبلا شناسنامه بچه را به ما داده و آگاهی داریم. من نه به عنوان علی فروتن که در حوزه کودک کار میکند، بلکه به عنوان یک پدر که قرار است فرزندم را مدیریت کنم، باید رصد کنم و بگویم دخترم یا پسرم این را نبین، این برنامه مخصوص تو نیست.» علی فروتن در واکنش به این مسئله که شخصیت «بچه» کودک است و ناخودآگاه مورد توجه کودکان قرار میگیرد توضیح میدهد: «دلبریهای این شخصیت و صدای زیبای آقای شکیبا هر کودکی را جذب میکند و اجتنابناپذیر است، اما این دلیل نمیشود چون خیلی خوب و باحال است و بچهها جذب او میشوند خطا از آن آدم سربزند! نه، اتفاقا توانمندی آن آدم است که طیف گستردهای را جذب میکند، اما در ابتدا گفته که پدر و مادر این جا جای بچه نیست. این مدیریت به عهده ماست.»
از زبان بچهها برای بزرگ سالان
الهه رضایی دیگر چهره محبوبی است که با برنامههای خاطرهانگیز، در ذهن دهه شصتیها ماندگار شده است. این هنرمند که سالها در حوزه کودک کار کرده، در واکنش به حاشیه قسمت 15 برنامه «مهمونی» و ماجرای علاقه «بچه» به دختر گلفروش، میگوید: «در این زمینه باید از یک کارشناس روان شناسی کودک سوال کرد، چون آنها بهتر میدانند در چه سنی و در چه زمانی باید یک سری موضوعات را به بچهها تفهیم کرد. واقعیتش من آن برنامه را ندیدم و نمیتوانم اظهارنظر کنم. این که بچهای به فرد دیگری علاقه مند میشود، چنین داستانهایی را به طور معمول داریم و بچهها علاقه مندیهایی پیدا میکنند، منتها این علاقه مندیها در دوران کودکی بیشتر در زمینه بازی و دوستی این چیزهاست. گاهی خانوادهها درباره این موضوعات شوخیهایی میکنند و میخندند، اما به نظر من نباید در این گروه سنی چنین چیزهایی را گفت، منتها برنامه «مهمونی» بیشتر برای بزرگ سالان است. درست است که این موضوعات از زبان یک بچه گفته میشود، اما داستانهایی که اتفاق میافتد و موضوعاتی که گفته میشود بیشتر برای بزرگ سالان بیان میشود.» او در ادامه درباره تماشای «مهمونی» توسط بچهها میگوید: «بله بچهها هم احتمالا میبینند، این مسئلهای است که دلیلش باید آسیبشناسی شود، چون کلا در جامعه ما متاسفانه والدین و خیلی از مادرها، مینشینند در کنار فرزندان شان با هم برنامهها و سریالها را میبینند، سریالهایی که اصلا به درد بچهها نمیخورد! این ایراد به پدر و مادرها وارد است و باید با این موضوع برخورد کرد.