تشکلهای غیردولتی محیطزیستی استان چهارمحال و بختیاری در نامهای به سازمان بازرسی کل کشور نسبت به آنچه «مصوبه غیرکارشناسی سد خرسان ۳» و «کوتاهی دستگاههای متولی و نظارتی در خصوص اقدامات غیرقانونی و تجهیز کارگاه طرح سد و انتقال آب بهشتآباد» خواندهاند، اعتراض کرده و خواستار توقف این طرحهای «فاقد مجوز و غیرقانونی» شدهاند.
طرح سد و انتقال آب بهشت آباد یکی از طرحهای انتقال آب بین حوضهای است که قرار است سالانه بیش از ۵۸۰ میلیون مترمکعب آب را از سرشاخههای کارون بزرگ به استانهای اصفهان و کرمان و یزد منتقل کند.
سد خرسان ۳ بر روی رودخانه خرسان یکی دیگر از سرشاخههای کارون احداث میشود که به گفته فعالان محیط زیست و کارشناسان منابع طبیعی ۲۴ روستا در استانهای کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری با بیش از ۸۰۰ خانوار را آواره و بیکار کرده و اضافه بر نابودی ظرفیتهای گردشگری آبشار آتشگاه و تحت تاثیر قرار دادن بیش از ۲۶ اثر تاریخی و طبیعی، بخشهای از جنگلهای چهارمحال و بختیاری و همچنین بخشهایی از منطقه حفاظت شده دنا را به زیر آب خواهد برد.
این سد فاقد مجوز ارزیابی زیستمحیطی است و با مشکلات اجتماعی و مخالفتهای گسترده مردمی مواجه بوده که در سال ۱۳۹۴ پس از مقاومتهای مردمی و فعالان محیط زیست متوقف شده است.
پروژه بهشتآباد ارزیابی محیط زیستی ندارد
هومان خاکپور، فعال محیط زیست و عضو شبکه تشکلهای محیط زیستی استان چهارمحال و بختیاری دربارهٔ سد و طرح انتقال آب بهشتآباد به خبرنگار مهر میگوید: این طرح به به دلیل ورود خسارتهای جبران ناپذیر ناشی از تونلهای انتقال و محل احداث سد در منطقه بهشتآباد استان چهارمحال و بختیاری و همچنین خسارتهای تجمعی وارد کننده به کارون بزرگ، تاکنون موفق به اخذ مجوزهای ارزیابی زیستمحیطی از سوی سازمان حفاظت محیطزیست نشده است اما متأسفانه خبرهای نگرانکننده حکایت از فشارها و تن دادن دولت به تجهیز گارگاه و آغاز عملیات لولهگذاری از سمت استانهای کرمان و یزد و همینطور تحرکاتی در محل احداث سد دارد.
خاکپور تأکید میکند: این موضوع نادیده گرفتن قانون و ملاحظات محیط زیستی توسط دولت تدبیر و امید را آشکار کرده و آن را از صفت محیط زیستیاش دور خواهد ساخت. اضافه بر قصور و خطاهای دولت در اجرای غیرقانونی این طرح، سکوت و انفعال و عدم همکاری نهادهای نظارتی در برابر این اقدام قانون شکنانه حیرتانگیز و قابل تأمل است.
وی دربارهٔ سد خرسان ۳ نیز توضیح میدهد: جالب است این سد بصورت غیرقانونی و بدون مجوزهای ارزیابی، تخصیص اعتبار گرفته و در سکوت دستگاههای متولی و نهادهای نظارتی منطقه حدود ۵ سال فعالیت داشته و حالا نیز همین پیشرفت فیزیکی غیرقانونی حدود ۱۵ درصد، بهانهای برای بردن پرونده آن به هیئت دولت و اتخاذ تصمیمی در فضای غیرکارشناسی مبنی بر تداوم اجرای آن شود.
این فعال محیط زیست تصریح میکند: ظاهراً تخلف و قانونگریزی در حوزه سدسازی و انتقال آب به یک رویکرد تحمیل فشار برای تن دادن دولت به صدور مجوزهای غیرمحیط زیستی تبدیل شده است که مصداق همان ضربالمثل «راه بنداز، جابنداز» در طرحهای دولتی است.
احداث خرسان ۳ برخلاف ادعاهای محیط زیستی دولت است
تشکلهای زیستمحیطی استان چهار و محال بختیاری نیز در نامه خود خطاب به سازمان بازرسی کل کشور نوشتهاند: بهرغم وضعیت فاجعهبار حاکم بر منابع آبی، ناباورانه در روزهای اخیر شاهد ادامه همان روند نادیده گرفتن ملاحظات علمی و محیط زیستی و ترویج دولتی بیقانونی در حوزه محیطزیست و آب چهارمحال و بختیاری و سرشاخههای حیاتی کارون مظلوم هستیم. ماجرای تلخی که برخلاف ادعاها و شعارهای محیطزیستی و قانون مداری دولت تدبیر و امید، موجبات نگرانی و تشویش اذهان عمومی مردم در استانهای چهارمحال و بختیاری و خوزستان را فراهم کرده است.
نویسندگان این نامه افزودهاند: موافقت حیرتانگیز هیئت دولت با تداوم اجرای پروژه فاقد مجوز و ارزیابی زیستمحیطی سد خرسان ۳ مصداق ذبح کردن ملاحظات محیطزیستی و توسعه پایدار در پای ملاحظات سیاسی و اقتصادی بوده که در فضایی غیرکارشناسی صورت پذیرفته است. در سکوت تأملبرانگیز مقامات ارشد استان و انفعال دستگاههای متولی شاهد تجهیز کارگاه و آغاز بکار پروژه ویرانگر و فاقد مجوز بهشتآباد هستیم و شگفتآورتر آنکه شاهد هیچ واکنش مسئولانه و سزاواری از نهادهای نظارتی و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی هم نیستیم.
فعالان محیط زیست استان چهارمحال و بختیاری تأکید کردهاند: بر اساس اعلامنظرهای سازمان حفاظت محیطزیست، این طرحها فاقد مجوزهای قانونی ارزیابی اثرات زیستمحیطی بوده که برخلاف ملاحظات علمی و رویکردهای قانونمدارانه، اتخاذ چنین تصمیمات غیرکارشناسی، اضافه بر شتاب بخشیدن به روند نابودی کارون بزرگ و ورود خسارتهای جبرانناپذیری بر بومسازگان، آبخوانها و منابع آبی چهارمحال و بختیاری، سبب کاهش اعتماد عمومی و بروز نارضایتیها و تنشهای اجتماعی در استانهای چهارمحال و بختیاری و خوزستان خواهند شد.
شبکه تشکلهای محیطزیستی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری در نامه خود تصریح کردهاند: عملیات اجرایی پروژههای خرسان ۳ و بهشتآباد در شرایطی آغاز شده بودند که هر دو پروژه فاقد مجوزهای قانونی بوده و علیالقاعده قبل از اخذ مجوزهای قانونی، شروع به کار پروژه و اعلام گزارش پیشرفت فیزیکی و هزینهکرد و حتی تخصیص بودجه برای چنین طرحهایی جرم بوده و انتظار برخورد قانونی با مجریان و تمامی دستگاههای متولی و نهادهای نظارتی برای تخلف و کوتاهی در انجام وظایف ذاتیشان میرفت درحالیکه ظاهراً همین اقدامات قانون گریزانه بهانهای برای موافقت با تداوم اجرای این پروژهها شده است!
نویسندگان این نامه در پایان تأکید کردهاند: ما تشکلهای غیردولتی محیطزیستی استان چهارمحال و بختیاری اعتراض شدید خود را نسبت به مصوبه غیرکارشناسی سد خرسان ۳ و همچنین کوتاهی دستگاههای متولی و نظارتی در خصوص اقدامات غیرقانونی و تجهیز کارگاه طرح سد و انتقال آب بهشتآباد اعلام کرده، درخواست توقف این طرحهای فاقد مجوز و غیرقانونی را داریم.
رونوشتی از این نامه برای معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان حفاظت محیطزیست کشور، نماینده ولی فقیه، اداره کل بازرسی استان چهارمحال و بختیاری و اداره کل حفاظت محیطزیست استان چهارمحال و بختیاری نیز ارسال شده است.