ستاره سالهای نه چندان دور فوتبال ایران بلافاصله پس از خداحافظی از فوتبال دوران مربیگری را آغاز کرد و وارد عرصه تازهای شد. او همواره در قامت یک مدافع با تعصب و با تجربه بین هواداران استقلال تهران و تیمملی ظاهر میشد. در گفتو گویی عیدانه با سهراب بختیاری زاده، مدافع سابق استقلال تهران و تیمملی فوتبال، با او همراه شدیم و از سالهای فوتبالی و آغاز مربیگریاش گفتیم و شنیدیم. در ادامه این گفتگو را میخوانید:
سال ۹۸ برای شما چگونه گذشت؟
اخبار ورزشی- چهار ماه در استقلال خوزستان به عنوان سرمربی حضور داشتم و روزهای خوبی در این تیم داشتم. همیشه نیاز نیست فعال باشید و کار کنید. در روزهایی که در تیمی فعالیت نداشتم همیشه مطالعه میکنم و فیلمهای فوتبال میبینم. فوتبال به من لذت میدهد و سعی میکنم با نگاه کردن و دنبال کردن فوتبال بیشتر یاد بگیرم تا به آینده کاری من کمک کند، اما چیزی که وجود دارد این است که در کنار خانواده هستم و این بزرگترین لذت است. میتوانید آرامش داشته باشید. خدا را شکر امسال را به خوبی گذراندم. سلامتی برای من مهمتر از همه چیز است. امسال کشورمان مشکلات اقتصادی زیادی را پشت سر گذاشت و امیدوارم سال ۹۹ سال بهتری باشد و به خصوص مردم و جوانان بتواند شرایط بهتری داشته باشند.
از سال گذشته چه خاطرات خوب و بدی در ذهن دارید؟
سال گذشته مادرم یک عمل سنگین قلب باز داشت و خدا را شکر عمل موفقیت آمیزی بود. پس از عمل هم نگهداری مهم بود و خدا را شکر شرایط خیلی خوب شد. این شیرینترین خاطره سال گذشته برای من بود. دست دکتر قلی زاده، دکتر مادرم را میبوسم که توانست خاطره خوبی برایمان بسازد. بدترین خاطرهای که سالها در ذهن همه ما مردم باقی خواهد ماند، بحرانها و شرایط بد اقتصادیای است که داشتیم. این برای من آزار دهنده بود و این که میبینم مردم سخت زندگی میکنند برای من هم ناراحت کننده است چرا که خودم هم از قشر کارگر هستم و همه مثل هم هستیم. دیدن زندگی سخت مردم برای من آزار دهنده است و دعا میکنم سال ۹۹ شرایط زندگی بهتر شود.
فکر میکنید در فوتبال به هدفی که مدنظرتان بود رسیدید؟
در فوتبال موفقیتهایی داشتم، اما یاد گرفتم جاهایی را که موفق نشدم هم خودم به عهده بگیرم. توجیه کردن اشتباهات اصلا خوب نیست و اعتقاد دارم تصمیمها و انتخابهای خود انسان است که او را در شرایط خوب و بد قرار میدهد. خودم فکر میکنم شاید اگر تصمیم درستتری میگرفتم میتوانستم پیشرفت بیشتری کنم، اما کسی مرا مجاب نکرد و تصمیمات خودم بود. موفقیت من کمک دیگران بود، اما اشتباهاتم نه. اینها تجربهای است که در دوران مربیگری به من کمک میکند.
همواره از شما به عنوان بازیکنی بی حاشیه و با اخلاق یاد میشد.
زمانی که بازی میکردم سعی میکردم تنها فوتبال بازی کنم و در حاشیه نباشم و تمرکزم همیشه روی اصل کارم بوده است. نمیگویم بیحاشیه بودم، اما از حواشی فوتبال هم لذت نمیبردم و تنها تمام توانم را برای فوتبالم میگذاشتم. ما به عنوان حرفهایها باید از فوتبال لذت ببریم. اکنون که وارد عرصه مربیگری شدهام، دنیای دیگری را تجربه میکنم و احساس مسئولیتم بیشتر میشود و رفتارها باید فرق کند. بازیکنان هم از مربی تاثیر میگیرند و نسبت به کاری که انجام میدهیم باید آینده را ببینیم و این به ما انگیزه میدهد. این دنیایی است که ما دنبال میکنیم.
عدهای از کارشناسان شما را فنیترین مدافع یک دهه از فوتبال ایران میدانند.
ممنونم از کسانی که لطف داشتند، اما شاید اگر حرفهایتر نگاه میکردم، میتوانستم گامهای بلندتری بردارم. البته به جز من مدافعهای دیگری هم بودند که واقعا با کیفیت بودند. رقبای خوبی داشتم که رقابت با آنها باعث موفقیت من شد. رضا حسنزاده، هاشمینسب، گل محمدی و نادر محمدخانی مدافعان بزرگی بودند و از بازیهایشان لذت میبردم. اکنون هم مدافعی مثل پژمان منتظری بسیار خوب است و این افراد در فوتبالمان کم هستند و از آنها در این فوتبال خیلی کم داریم.
از حضورتان در استقلال بگویید. بازیکن محبوبی بودید.
بازی کردن در استقلال افتخار آمیز است. علاقه زیادی به استقلال داشتم و وقتی از فولاد جدا شدم مشتاقانه به استقلال آمدم. تیمی که دوستش داشتم و با بردهایش خوشحال و با باختهایش ناراحت میشدم و بسیار خوشحال بودم که به جمع آبیها پیوستم. در استقلال با مربیان بزرگی کار کردم. از ناصر حجازی گرفته تا منصور پورحیدری، امیر قلعهنوعی و یوگنی سکوموروخوف. همه این مربیها تاثیرگذار بودند و نکات زیادی را از آنها یاد گرفتم و تجربه کسب کردم. همه مربیهایی که داشتم به من کمک کردند و باعث افتخار من بود که با آنها کار کردم.
در ذهن خاطره خوبی از آن دوران دارید؟
مهمترین خاطرهای که از آن موقع دارم نایب قهرمانی آسیا بود. تیم پرقدرتی داشتیم و سال بعدش هم در آسیا سوم شدیم. میتوانستیم در هر دو سال قهرمان شویم، اما نشد. بازی در کنار چنین هوادارانی همیشه خاطره است. به عنوان بازیکن در هر باشگاهی باید باتمام وجود بازی کنید چرا که همه شما را مورد قضاوت قرار میدهند و شما بیشتر به رفتار حرفهای عادت میکنید و تمرین میکنید تا بتوانید عملکرد بهتری داشته باشید.
دوران موفقی هم در تیمملی داشتید. از کار کردن با برانکو بگویید.
سه سال قبل از جامجهانی ۲۰۰۶ در بازیهای مقدماتی بودیم. من تصمیم گرفتم اردوی تیم ملی را ترک کنم و ایشان قاطعانه به من گفتند دیگر دعوتت نمیکنم. تصمیم اشتباهی بود. بعد از آن یک سال برای فولاد و چند سال برای صباباتری بازی کردم. برانکو سه سال مرا به تیمملی دعوت نکرد و من هم اعتراض نکردم. چند ماه قبل از جام جهانی جلسهای با لوکا بوناچیچ داشتم و او به فوتبال من علاقهمند بود. او خیلی دوست داشت که با حضور در جام جهانی از فوتبال کنار بروم. این حرفش به من انگیزه داد چرا که بازی در جام جهانی نقش زیادی در فوتبال هر بازیکنی دارد. انگیزه گرفتم تا بیشتر تلاش کنم و خود را به برانکو تحمیل کنم و راه رفتن به جام جهانی را با خوب بودن نشان دهم. اگر دعوت میکرد مزد زحماتم بود و اگر این کار را هم انجام نمیداد به هر حال میدانستم که تلاشم را کردم. بالاخره در پایان همان فصل به تیمملی دعوت شدم.
خاطرهای که از سهراب بختیاریزاده در ذهن مردم نقش بسته، گلزنی در جام جهانی است. با توجه به این که یک مدافع بودید فکر میکردید در جامجهانی گلزنی کنید؟
من در همان سالی که به تیمملی دعوت شدم در لیگ برتر ۱۰ گل به ثمر رساندم و میل زیادی به گلزنی داشتم. در آن بازی از ابتدا بازی کردم و توانستم گل بزنم، ولی متاسفانه مشکلاتی داشتیم که نتوانستیم صعود کنیم. قبل از بازیهای جام جهانی یک ناهماهنگی بین فدراسیون و سازمان تربیت بدنی به وجود آمده بود و میگفتند برانکو رفتنی است و این حرف و حدیثها تاثیرات منفی بر تیم ما گذاشت و باعث شد به مشکل بخوریم.
تفاوت دورانی که مربی هستید و دورانی که بازی میکنید در چیست؟
هر دورانی را به نسبت میتوانید دوست داشته باشید. در عرصه مربیگری وارد دنیای دیگری میشوید و بازیکنانتان حجم مسئولیت شما را گستردهتر میکنند و باید احساس مسئولیت بیشتری کنید. این که تا سنهای بالا فوتبالیست باشید و زیاد بازی کنید خوب است و به شما تجربه میدهد، اما همنسلهای خودم مدتها قبل از من فوتبال را کنار گذاشته بودند و کلاسهای مربیگری را گذرانده بودند. من باید کلاسهای مربیگریام را زودتر میرفتم. من زیاد بازی کردم و جدا از رکورد، تجربههای خوبی کسب کردم، اما سخت بود. توصیهام به کسی که میخواهد مربیگری کند این است که زودتر کلاسهای خود را بگذراند.
در سال ۹۹ قصد دارید چه کاری انجام دهید و به دنبال چه هدفی هستید؟
میخواهم از فوتبال لذت ببرم و انسان سودمندی برای جامعهام باشم. فوتبال در تمام دنیا جامعهساز است و ما برای سالم ماندن ورزش میکنیم. مشکلات نباید ما را از ورزش دور کنند. فوتبال باید ابزاری باشد که یاد بگیریم انسان باشیم. ایمان دارم که هرچه قرار است رخ دهد، از فوتبال لذت خواهم برد.
سال جدید با تمام وجودم تلاش میکنم کرونا نگیرم (با خنده). دعا میکنم اول این بیماری دور شود و بعد از آن هم اگر فوتبال شروع به کار کند و پیشنهادی داشته باشم به آن فکر میکنم. اگر شد کار میکنم و اگر نشد هم همچنان مطالعه میکنم و بیشتر یاد میگیرم؛ و صحبت پایانی ...
آروزی سلامتی برای همه مردم دنیا دارم تا از این بحران خارج شوند. در سال جدید آرزو میکنم که هیچوقت خدا را فراموش نکنیم و وظیفه انسانی خود را در هر شرایطی پیش ببریم. مشکلات اقتصادی نباید ما را از زندگی سالم خود و آموزش دادن دور کند و این وظیفه سنگینی است. امیدوارم تعداد مربیان و افرادی که در ورزش سالم کار میکنند، افزایش پیدا کند. افرادی مثل دایی، کربکندی، دادکان و صفایی فراهانی وقتی نیستند معلوم میشود که فوتبالمان ایرادهای بزرگی دارد. آنها انسانهای پاکی هستند. در نهایت امیدوارم فساد از فوتبال پاک شود.