تیم ملی فوتبال ایران دوشنبه هفته جاری با شکست ۳ بر صفر مقابل ژاپن وداع تلخ و غم انگیزی با هفدهمین دوره جام ملتهای آسیا داشت. با توجه به قدرت نمایی یوزها در بازیهای قبلی خود در این رقابتها و بردهای میلی متری شاگردان هاجیمه موریاسو بسیاری از اهالی فوتبال کشورمان و البته رسانهها و چهرههای بین المللی شانس تیم ملی ایران را برای برد برابر ژاپن و شکستن طلسم ۴۳ ساله حضور در فینال معتبرترین مسابقات فوتبالی قاره کهن بسیار بیشتر از پرافتخارترین تیم تاریخ جام ملتها میدانستند، اما غفلت ۵ بازیکن ایران در صحنهای که منجر به گل اول یویا اوساکو شد تمام رویای یک ملت را به باد داد و این امر تبعات جبران ناپذیری، چون ۲ گل بعدی شاگردان موریاسو را دنبال داشت.
با این شکست ناباورانه پرونده حضور کارلوس کی روش در تیم ملی ایران هم بسته شد و این مربی پرتغالی پس از هشت سال فعالیت در کشورمان در شب نحس ورزشگاه هزاء بن زاید العین با نیمکت تیم ملی ایران خداحافظی کرد.
با نگاهی به عملکرد کی روش در فوتبال ایران میتوان گفت: او با ۲ دوره صعود متوالی تیم ملی به جام جهانی، شکستن طلسم ۱۵ ساله ناکامی در راه یابی به نیمه نهایی جام ملت ها، صدرنشینی چهارساله در رنکینگ تیمهای آسیایی، ثبت رکوردهایی، چون بهترین تیم مرحله مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۸ در قاره کهن، به دست آوردن دومین پیروزی فوتبال ایران با برتری مقابل مراکش، کسب بهترین نتایج تاریخ فوتبال ایران در جام جهانی با وجود هم گروهی با مدعیانی، چون پرتغال، اسپانیا و مراکش، نخستین صعود تیم ملی به جام جهانی بدون حتی یک شکست، شکست ناپذیری مقابل تیمهای آسیایی در بازیهای رسمی برای ۲۲۶۷ روز (۶ سال و ۲ ماه و ۱۴ روز) تبدیل شدن به رکورددار نشستن روی نیمکت سرمربیگری تیم ایران با آمار ۱۰۰ بازی، ۶۰ برد، ۲۷ مساوی، ۱۳ باخت، ۱۸۱ گل زده، ۶۰ گل خورده و ۶۰ درصد پیروزی از لحاظ نتیجه گیری عملکرد قابل قبولی داشته، اما زمانیکه به بحث کسب جام میرسیم باید به منتقدان کی روش حق داد که از این مربی گلایه کنند.
کی روش ۶۵ ساله در این دوران هشت ساله به جز ۲ دوره جام جهانی ۳ تورنمنت را با ایران پشت سر گذاشت، اما حتی نتوانست قهرمانی رقابتهای غرب آسیا در سال ۲۰۱۲ را برای این تیم به ارمغان آورد و ۲ جام ملتها را هم با شکستهای تلخ مقابل عراق و ژاپن به اتمام رساند تا مردم ایران در کنار خاطرات خوشی که از او داشتند نتوانند حتی لذت یک بار تماشای کاپ قهرمانی را از سوی کاپیتانهای تیم کی روش مشاهده کنند.
از طرفی جدلهای مداوم کی روش با مسئولان فدراسیون فوتبال، وزارت ورزش و جوانان، منتقدانی که در راس آنها برانکو ایوانکوویچ، امیر قلعه نویی، علی کریمی، امیر عابدینی، علیرضا اسدی، افشین پیروانی، و محمد مایلی کهن حضور داشتند سبب شد ایرانیها همواره شاهد بحثهای بی حاصل اینچنینی باشند و با درنظر گرفتن اینکه برخی مواقع هم شاید حق با کی روش بوده است، اما این موضوع به یک امر فرسایشی تبدیل شد.
سبک خاص فوتبال تدافعی تیم ملی در دوران کارلوس کی روش جزء ویژگیهای بارز این تیم بود و کارشناسهای زیادی به تعریف و انتقاد از این موضوع پرداختند. از طرفی دیگر نکته بارز سرمربی سابق رئال مادرید، تیم ملی پرتغال و دستیار قدیمی سر الکس فرگوسن در منچستر برای فوتبال کشورمان تعصب بی نظیر و مثال زدنی او به تیم و بازیکنانش بود. تا جاییکه تمام بازیکنان و اعضای ایرانی کادر فنی و پزشکی تیم ملی در روز وداع با CQ چمشانی اشک بار داشته و از اینکه او تمام وجود و انرژی خود را صرف تیم ملی ایران میکرده است حرف میزدند.
شاید تعداد روزهای تلخ فوتبال ایران با هدایت کی روش به تعداد انگشتان یک دست هم نمیرسد و از این بازیها میتوان به شکست از لبنان و ازبکستان در مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۴، باخت مقابل بوسنی در آخرین بازی مرحله گروهی جام جهانی برزیل، شکست در ضربات پنالتی از عراق در مرحله نیمه نهایی جام ملتهای ۲۰۱۵ استرالیا و باخت به ژاپن در نیمه نهایی جام ملتهای ۲۰۱۹ امارات اشاره کرد با این وجود کی روش روزهای شیرین زیادی هم برای فوتبال و مردم ایران رقم زد.
دیدار با ازبکستان در نخستین بازی دور رفت مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۴ نخستین بازی بود که مردم ایران با تمام وجود در دوران کی روش از آن لذت بردند. بازی که تیم ایران با وجود فشار مداوم میزبان در جریان بازی موفق شد با پاس طلایی کریم انصاری فرد به محمدرضا خلعتبریو گل دقیقه ۹۰ این بازیکن ازبکها را شکست داده و گام اول برای صعود به بزرگترین آوردگاه جهان فوتبال را پس از یک دوره غیبت محکم بردارد.
دیدارهای ایران با کره جنوبی هم در طول این دوران همواره برای مردم ما خاطره ساز بود. یوزها با سرمربیگری کی روش پنج بار به مصاف این تیم قدرتمند آسیایی رفتند که حاصل آن چهار پیروزی با نتیجه یک بر صفر و یک تساوی بدون گل بود. نخستین باری که تیم ملی ایران با کی روش به مصاف کره جنوبی رفت در مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۴ بود که تیم ملی کشورمان با وجود ۱۰ نفره شدن پس از اخراج مسعود شجاعی و در ادامه اخراج خود کی روش، با تک گل جواد نکونام کره را در روز حمایت حدود ۱۰۰ هزار هوادار تیم ملی در ورزشگاه آزادی از سد راه برداشت و در ادامه با تکرار همین نتیجه در ورزشگاه اولسان و گلزنی رضا قوچان نژاد پس از هشت سال فرصت حضور در جام جهانی را کسب کرد. همچنین بازی رفت ۲ تیم در مرحله مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۸ هم با تک گل سردار آزمون به سود تیم ایران پایان یافت تا در شب عاشورا هواداران ایران با راه انداختن هیئت عزاداری ۱۰۰ هزاری نفری شاهد پیروزی بزرگ تیم ملی باشند.
لیونل مسی و یارانش در تیم ملی آرژانتین عذابی که برای پیروزی مقابل ایران در مرحله گروهی جام جهانی برزیل کشیدند هیچگاه از یاد نمیبرند. روزی که تیم ما با ارائه فوتبالی هدفمند برابر آلبی سلسته میتوانست بردی رویایی را به دست آورد، اما در نهایت ناداوری میلوراد مازیچ صرب و ضربه مهلک فوق ستاره جهان فوتبال مانند آب سردی بود که روی پیکر تیم کی روش فرو ریخت. با این وجود غرور حاصل از آن نمایش دلچسب پای مردم را برای برگزاری جشن به خیابانها باز کرد.
هرچند ایران در دوران سرمربیگری کی روش به ندرت با تیمهای درجه یک جهان بازی تدارکاتی برگزار کرد، اما در یکی از همین بازیهای معدود شیلی را در حضور ستارگانی، چون آرتورو ویدال و الکسیس سانچز با گلهایی که وحید امیری و جواد نکونام به ثمر رساندند شکست داد و جالب اینجاست همین تیم شیلی حدود ۳ ماه بعد جام قهرمانی کوپا آمه ریکا ۲۰۱۵ را فتح کرد.
قطر این روزها در بهترین شرایط تاریخ فوتبال خود سیر میکند و با صعود مقتدرانه به فینال جام ملتهای آسیا خود را برای برتری مقابل ژاپن و برگزاری جشن قهرمانی در کشور دشمن خود یعنی امارات مهیا میسازد، اما همین تیم هیچگاه نباید خاطره شکست ۲ بر صفر از ایران در دور رفت مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۸ را از یاد ببرد. جاییکه بازی با تساوی بدون گل تا دقیقه ۹۰ در جریان بود، اما گلهای قوچان نژاد و جهانبخش ورزشگاه آزادی را به مرز انفجار رساند.
شاید روزگاری حضور در جام جهانی برای مردم ایران مانند یک رویا بود و ساعتها پیش از شروع بازی که نتیجه آن میتوانست در رقم خوردن این رویا تاثیرگذار باشد، شاهد پرشدن ورزشگاه آزادی بودیم، اما نتایج فوق العاده تیم ملی در مقدماتی جام جهانی روسیه کار را به جایی رساند که تنها حدود ۴۰ هزار نفر برای برگزاری جشن پیروزی تیم ملی برابر ازبکستان به ورزشگاه آزادی آمدند تا کی روش برای چهارمین بار و تیم ملی ایران برای پنجمین بار لذت صعود به جام جهانی را تجربه کنند.
۲۰ سال پس از برتری تاریخی ایران برابر آمریکا شاگردان کارلوس کی روش نخستین بازی خود در جام جهانی ۲۰۱۸ را برابر مراکش برگزار کردند که با وجود بازی نسبتا ضعیف ملی پوشان کشورمان مقابل شاگردان هروه رنار در ۳۰ دقیقه ابتدایی آن دیدار در نهایت ایران موفق شد با گل به خودی دقیقه ۹۴ عزیز بوهددوز حریف آفریقایی را شکست بدهد و دومین پیروزی اش در تاریخ جام جهانی را کسب کند. آن بازی سبب شد موج جشنهای خیابانی مردم کشورمان بار دیگر راه بیفتد و با وجود شکست برابر اسپانیا و توقف مقابل پرتغال که در نهایت منجر به ناکامی تیم کی روش از حضور در مرحله یک هشتم نهایی شد ادامه یابد.
به هر ترتیب کارلوس کی روش و دستیارانش برای همیشه ایران را ترک کردند، اما مردم و فوتبال ایران هیچگاه آنها را فراموش نمیکنند.