جلال چراغپور کارشناس فوتبال کشور در گفتگو با "ورزش سه" به طور جزئی به تحلیل شرایط تاکتیکی دو تیم پرسپولیس و استقلال پرداخته و پیش بینی خود را از این دیدار ارائه داده است.
برای بررسی شرایط تاکتیکی دو تیم از جلال چراغپور در مورد این موضوع پرسیدیم که چطور برانکو ایوانکوویچ یا وینفرد شفر می توانند برنده از زمین مسابقه خارج شوند.
باید ابتدا سبک بازی دو تیم را تشخیص بدهیم
برای بررسی این مورد باید در مورد چگونگی تعیین استراتژی بازی صحبت کنیم. برای تعیین استراتژی هر بازی باید سبک بازی آن تیم (Style of the Game) را پیدا کنیم. در مورد استقلال و پرسپولیس باید سبک بازی این دو را پیدا کنیم که از 5 زیرشاخه (Subprinciple) زیر به دست می آید.
سبک بازی یک بحث کلان است که به 5 شاخه تقسیم می شود:
1- سیستم بازی را باید شناسایی کنیم.
2- نقشه بازی ( Plan of the Game) یا برنامه بازی را باید تشخیص بدهیم.
3- استراتژی بازی را باید شناسایی کنیم.
4- چهارمین مسئله شناخت حرکات جمعی (Collective Movement ) است.
5- و آخرین مورد هم شناسایی بازیکنان کلیدی است.
سیستم بازی چیزی نیست که گراف ها نشان می دهند
اول در مورد سیستم صحبت می کنیم. چیزهایی که تلویزیون نشان می دهد و می گوید مثلا تیمی با سیستم 2-4-4 بازی می کنند، در واقع سیستم نیست و به صورت صحیح تر نفرات در خطوط است. سیستم زمانی مشخص می شود که جابجایی هم تعریف شود. تعریفش آن است که هر بازیکنی به چه نقطه ای و با چه اهدافی حرکت می کند. که این هم با نظر سرمربی و نقشه تیمی تعیین می شود.
تحلیل سیستم پرسپولیس
پرسپولیس ظاهرا با چهار دفاع، دو هافبک دفاعی، 3 تا هافبک و یک مهاجم بازی می کند. اما هیچ یک از این ها شبیه سیستم های مشابه تیم های دیگر نیست. مثلا درآوردن اینکه دیشب رئال مادرید با چه سیستمی از 3-4-4 بازی می کرد بسیار دشوار است و به همین دلیل است که فیلم تمرینات اصلا بیرون نمی آید و معمولا به خبرنگاران اجازه داده نمی شود که به رختکن ها بروند. سیستم تحت موضوعاتی تغییر می کند. من برانکو را آدمی بیش از حد محتاط می دانم. این ممکن است که آقای برانکو در تحلیلش از تیم حریف بگوید که حتی با یک امتیاز هم برنده می شوم و قهرمانی را به دست می آورم. با این وصف حتما با دو هافبک دفاعی بازی می کند که کامیابی نیا و ربیع خواه بازی می کند. ضمن اینکه انعطاف پرسپولیس در چیدمان بسیار کم است و اساسا مربیان با این طرز تفکر وقتی به 11 نفر برسند، خیلی تغییرات کمی انجام می دهند می شوند و به نظر نمی رسید تا سه نفر جلو تغییر داشته باشد و آنجا ممکن است یک تغییر داشته باشد. اگر در تفکرات خود بگوید من با مساوی هم قهرمان می شوم با یک مهاجم بازی می کند و اگر به این موضوع فکر کند که من تیم قهرمان هستم و می توانم با پیروزی از زمین خارج شوم، با 2 مهاجم بازی می کند. ربیع خواه بازیکن کاملی با خصوصیات که یک هافبک تدفاعی باید داشته باشد، نیست و به همین دلیل یک بازیکن دیگر را کنار او می گذارد که کامل بشود. چرا که معمولا بُرد پاسش به ضدحمله و حتی حمله سریع هم نمی رسد و به همین دلیل نفرات جلو با مشکل مواجه می شوند.
تحلیل سیستم استقلال
ما در ورود صحبتمان در مورد استقلال باید قبول کنیم، که تولید تفکر در فوتبال آلمان جلوتر از تولید تفکر در بلوک شرق است. اینجا پس با یک نگرش بُرنده تر روبرو هستیم. زمانی که فولادخوزستان را در اهواز شکست دادند، دیدیم و قبلا هم دیده بودیم. این نگرش در سیستم شفر کجا تعریف می شود؟ شفر در سیستمش اجازه داده تا بازیکن ها به جز دفاع مرکزی شناور و با سلیقه آزادنه بازی کنند. این باعث می شود که یک آیتم بزرگ در تیم شکوفا بشود و آن بشاشیت و زیبا فوتبال بازی کردن است که می بینید در فوتبال سالنی هم سوم دنیا هستیم. بازیکنان استقلال در حال حاضر آزادی در حرکات فردی در قید تاکتیک تیمی دارند مثل بارسلونا؛ این تفکر ویژه فوتبال آلمان است. آقای لوو در تیم ملی آلمان هم همینطور است. دومین مورد در استقلال حضور داریوش شجاعیان است که به عنوان بازیکن کلیدی مطرح می شود. در واقع بازیکن حمایتی و بازیکن کلیدی است.
نقشه بازی (Plan of the Game) پرسپولیس
پرسپولیسی ها تیم حریف را آنالیز می کنند. اگر حریف از راست حرکت می کند، فوتبال سه نفره خود (در سمت چپ با انصاری، امیری و علیپور) را روی آن سمت می گذارند و اگر تیم حریف از سمت چپ حرکت می کند، فوتبال سه نفره پرسپولیس ( محرمی، احمدزاده و علیپور) به سمت چپ منتقل می شود. این نقشه همیشگی ( small sided game ) پرسپولیس است و اگر بتوانند سمت مورد نظر را قیچی کنند و خیلی زود مهاجمان به دو متری دروازه حریف می رسند.
نقشه بازی (Plan of the Game) استقلال
به طور قطع وقتی من اینطوری در خانه نشسته ام و پلن پرسپولیس را می دانم، چطور استقلالی ها و شفر ندانند؟! پس در این بازی به شدت شاهد جنگ های سه به سه در کناره ها خواهیم بود و مردم خودشان را برای دیدن فوتبال سه در سه کنار خط آماده کنند و در صورت برتری استقلال توپ توسط شجاعیان که بازیکن کلیدی و حمایتی این تیم است، به صورت بلند به مناطق چپ و راست فرستاده می شود. مسئله دیگر هم وجود دارد و این است که اگر استقلال فکری به حال حرکت های گاه به گاه کامیابی نکند، این بازیکن می تواند برتری عددی ایجاد می کند و می تواند برای استقلال مشکل شود. اگر شفر با پشتوانه روند خوب خود پیروزی های خود بگوید که برای آبروداری به این بازی می روم تا قرارداد سال بعد هم به مشکل نخورد ، برای نباختن به زمین می رود و نمی تواند فوتبال همه جانبه نمی تواند بازی کند. اگر این کار را نکند باید فوتبال همه جانبه بازی کند که هواداران نمی پسندند ولی اگر یکی از حملات آنها جواب بدهد، شرایط تغییر می کند. البته باید 5 دقیقه از بازی بگذرد می توان صحبت کرد و بعد در این مورد صحبت کرد، چون استراتژی بازی محرمانه است و تا پیش از بازی مشخص نمی شود.
پیش بینی جلال چراغپور از تیم برتر میدان؟
خود مقاله ای که نوشتیم، نشان می دهد پیش بینی بستگی به انتخاب مربیان دارد. در حمله همه جانبه پرسپولیس برتر است. یعنی روزبه چشمی اصلا حریف منشا نمی شود و این در صورتی است که پرسپولیس همه جانبه حرکت کند و این هم تحت تاثیر برانکو است. به نظرم اگر پرسپولیس از چهار گلی که استقلال به فولاد زد و روند خوبی که دارد نترسد و باز بازی کند، استقلال بدون فشار و راحت تر بازی می کند ( منظور از ترس ، ترس تاکتیکی است). کی روش همیشه می ترسد. پیکان مجید جلالی هم همینگونه است. حالا اگر برانکو و پرسپولیس از 4 تای فولاد حساب نّبرند و همه جانبه حمله کنند، در حمله ی همه جانبه، استقلال برتری پیدا می کند ولی اگر جمع بازی کند و منشا و علیپور را به خوبی تغذیه کند برتری دارد.
