آخرین باری که یک مربی غیر ایرانی روی نیمکت آبی پوشان نشست، به فصل ۸۲-۸۱، دومین دوره لیگ برتر حرفه‌ای باز می‌گردد. رولند کخ، مربی سرشناس آلمانی و دستیار اول کریستوفر دام یکی از سرشناس ترین مربیان آن زمان دنیا با پذیرفتن هدایت استقلال به تهران آمد. وی تنهاه ۱۸ بازی روی نیمکت استقلال نشست و در حالی که ۷ بار برنده از زمین خارج شد، ۷ بار مساوی کرد و ۴ بار نیز شکست را مقابل حریفان تحمل کرد سرانجام با حکم فتح الله زاده، مدیرعامل وقت استقلال به دلیل فشارهای وارده از سوی هواداران و جو نا مناسب روی سکوها از کار برکنار شد.
* برکناری کخ و انتصاب زرینچه
پس از اخراج وی، جواد زرینچه با حکم فتح الله زاده سرمربی جدید آبی پوشان شد. اما کارنامه زرینچه در آن مقطع به قدری ضعیف بود که مدیرعامل استقلال پس از تنها ۴ بازی و بدون این که حتی یک پیروزی بیاورد و تنها با یک امتیاز او را برکنار کند. مثل همیشه استقلالی ها در ایام سخت و بحرانی به سراغ مردی رفتند که همواره ناجی و فرشته نجات آنها بود. یعنی منصور پورحیدری.
* و بازهم پورحیدری
پورحیدری هم تنها در ۴ هفته پایانی فرصت داشت تا به وضعیت استقلال و شرایط این تیم در جدول سر و سامان دهد. اما حاصل کار این مرد با تجربه هم خیلی بهتر از زرینچه نبود. استقلال با هدایت پورحیدری از ۴ بازی تنها یک بار برنده خارج شد و سه بار با شکست میدان را ترک کرد تا آبی‌ها فصلی کابوس واری را با مدیریت علی فتح الله زاده و هدایت سه مربی به نام های رولند کخ، جواد زرینچه و منصور پورحیدری سپری کنند.
در نهایت تیم استقلال پس از تیم های سپاهان، پاس، پرسپولیس، فجر سپاسی، پیکان، سایپا، فولاد و ذوب آهن در لیگی که با ۱۴ تیم برگزار می شد به جایگاهی بهتر از نهم دست پیدا نکرد و تنها ۵ تیم برق شیراز، استقلال اهواز، ابومسلم، صنعت نفت و ملوان پایین تر از آن در جدول قرار گرفتند.
* دیکته نا نوشته
کخ آخرین مربی خارجی بود که در تاریخ باشگاه استقلال روی نیمکت این تیم نشست و هرچند چیزی در حدود ۴۰ درصد از امتیازات ممکن را گرفت، اما نارضایتی هواداران و فشار زیاد آنها بر مدیریت باشگاه باعث شد تا فتح الله زاده برای کاستن از فشار هواداران به خواسته آنها که برکناری کخ بود تن بدهد.
وی در پایان فصل و در پاسخ به این سئوال که: «آیا برکناری کخ در آن مقطع که هنوز فصل به اتمام نرسیده بود کار درستی بود؟» پاسخ داد: «دیکته ننوشته غلط ندارد، ما باید این کار را می‌کردیم تا زمان نشان دهد برکناری کخ اشتباه بود. وگرنه من خودم همان موقع می‌دانستم که نباید این کار را می‌کردم».
استقلال در فصلی که می‌توانست با کخ جایگاهی به مراتب بهتر از نهم در یک لیگ ۱۴ تیمی به دست آورد، به خاطر فشار هوادارانش این موقعیت را از دست داد تا در پایان فصل هم کخ مدعی شود که در صورت ادامه کار در استقلال این تیم شانس بیشتری داشت و هم فتح الله زاده مدعی باشد با علم به این که این تغییرات پاسخ نمی‌دهد، به خواسته هواداران دست به این تغییرات زد.
* ناصر حجازی، مرد محبوب سکوها
کخ آخرین مربی خارجی استقلال بود، اما آخرین مربی برکنار شده این تیم در میانه میدان نبود. ناصر حجازی مرد محبوب سکوهای استقلال در شهریور سال ۸۶ برای دومین بار حکم سرمربیگری استقلال را از علی فتح الله زاده مدیرعامل وقت آبی ها گرفت.
حضور او در تمرینات با استقبال بی سابقه هواداران همراه بود تا فصلی رویایی برای هواداران این تیم تداعی شود. اما سکوهای ناراضی و همواره ملتهب استقلال بیشتر از ۱۴ بازی به مرد محبوب سکوها مجال نداد و در حالی که آبی پوشان با ۵ پیروزی، ۵ تساوی و ۴ شکست کارشان را دنبال می کردند، سرانجام فتح الله زاده تسلیم سکوهای ناراضی شد تا فیروز کریمی جای ناصر حجازی را روی نیمکت آبی‌ها بگیرد.
* فیروز کریمی
عملکرد فیروز کریمی هم خیلی بهتر از زنده یاد حجازی نبود. کریمی ۲۰ بازی هدایت آبی پوشان را عهده دار بود و توفیقی بیشتر از ۶ پیروزی و ۵ مساوی نداشت و ۹ شکست در کارنامه این مربی سرشناس ثبت شد تا استقلال با کسب تنها ۴۳ امتیاز در آن فصل به جایگاهی بهتر از سیزدهم جدول در لیگ هجده تیمی نرسید تا حاصل تغییرات در کادر فنی در این تیم ثمر بخش نباشد.
باشگاه استقلال در فصل ششم نیز با مدیریت علی فتح الله زاده و هدایت مشترک ناصر حجازی و فیروز کریمی به رده سیزدهم رسید تا یکی از ضعیف ترین سال‌های این تیم شکل گرفته باشد.
* وجوه مشترک
فصل‌های دوم و ششم لیگ برتر برای استقلال چند وجه مشترک داشت. اولین وجه مشترک این که مدیریت باشگاه استقلال در هر دو مقطع بر عهده علی فتح الله زاده بوده است. دوم این که تیم در هر دو فصل که در رده‌های ۹ و ۱۳ جدول قرار گرفت، از پایین رده پنجم جدول را داشت.
وجه اشتراک سوم این که ضعیف ترین فصل‌های استقلال از نظر امتیاز گیری بوده و وجه اشتراک سوم این دو دوره از لیگ برتر این بوده که استقلال تنها در این دو دوره دست به تغییر مربی زده است.
سومین وجه اشتراک فصل های دوم و ششم این است که در پایان هر دو فصل، هدایت آبی پوشان برای جام حذفی به امیر قلعه نویی سپرده شد و تیم استقلال با هدایت قلعه نویی در هر دو فصل قهرمان جام حذفی شد.
* تغییرات ناکام روی نیمکت
سابقه در تیم استقلال نشان می‌دهد که تغییرات روی نیمکت این تیم نه تنها نتیجه مثبتی نداشته، بلکه همواره کار را از قبل هم خرابتر کرده است. رولند کخ قبل از برکناری از استقلال در لیگ دوم ۳۹% امتیازات را گرفته بود. اما جواد زرینچه صفر و منصور پورحیدری تنها ۲۵% امتیازات ممکن را بعد از کخ در آن سال کسب کردند.
زنده یاد ناصر حجازی هم در مدت حضورش روی نیمکت استقلال ۳۶% امتیازات ممکن را کسب کرده بود. اما فیروز کریمی جانشین وی نتوانست بیشتر از ۳۳% امتیازات ممکن را به دست آورد.
